Ewangelia Jana: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam szablon cytowania
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 35:
Autor Ewangelii starannie przemilcza swoje imię{{r|Bruce1}}, lecz autorstwo na ogół przypisywano Janowi, jednemu z 12 [[apostoł]]ów. Świadczy o tym m.in. częste niewymienianie Jana wśród grona apostołów, a zamiast niego określenie: „uczeń, którego Jezus miłował”. Twierdzono dawniej, że „uczniem umiłowanym” jest Jan Apostoł. Próbowano bez większego powodzenia „ucznia umiłowanego” utożsamić z Łazarzem. Przeważa dzisiaj pogląd, że identyfikacja „ucznia umiłowanego” jest niemożliwa{{r|Cullmann50|FG478}}.
 
Świadectwa [[Ojcowie Kościoła|Ojcówojców Kościoła]] nie rozstrzygają kwestii autorstwa. [[Kanon Muratoriego|Fragment Muratoriego]] wspomina, że Ewangelię napisał uczeń Jezusa, ale nie precyzuje, że był to konkretnie Jan Apostoł. [[Teofil z Antiochii]] (ok. 180 roku) jako pierwszy przypisał ją Janowi Apostołowi{{r|Morris16|Thiessen164}}. Z kolei [[Papiasz z Hierapolis|Papiasz]] twierdzi, że wśród uczniów Jezusa byli zarówno Jan apostoł, jak też i „prezbiter Jan”. [[Ireneusz z Lyonu]] pisał, że „uczeń Pański, który nawet spoczywał na Jego piersi”, wydał swą Ewangelię w Efezie. Prawdopodobnie wyraża opinię, która w jego czasach była szeroko rozpowszechniona w Kościele{{r|FG479}}. Z drugiej strony niektórzy egzegeci zwracają uwagę na możliwość pomylenia przez Ireneusza Jana-prezbitera z Janem-apostołem{{r|Carson85}}.
 
XIX-wieczni bibliści ([[Karl Gottlieb Bretschneider|Bretschneider]]{{r|Bretschneider}}, [[David Friedrich Strauss|Strauss]], szkoła tybingeńska) podważyli pogląd o pochodzeniu czwartej Ewangelii od Jana Apostoła, a głosy tradycji uznali za niewielkiej wartości{{r|FG481}}. Datę jej powstania na ogół wyznaczano na koniec II wieku. Podstawą tych twierdzeń była chrystologia rozwinięta do tego stopnia, że zdaniem owych biblistów nie mogła pochodzić sprzed II wieku. Zauważali też wpływy filozofii greckiej, pewne podobieństwa do spekulacji gnostyków (życie, światło). W.G. Kuemmel argumentował, że używanie terminów gnostyckich w Ewangelii Jana wyklucza możliwość, by pisał ją naoczny świadek<ref>{{Cytuj książkę | autor = Werner G. Kuemmel | inni = H.C. Kee (trans.) | tytuł = Introduction to the New Testament | miejsce = London | rok = 1996 | strony = 174}}</ref>{{r|Morris14}}. Odkrycie rękopisów qumrańskich pokazało jednak, że owe spekulacje istniały jeszcze przed rokiem 70 i tym samym nie ma potrzeby, by z tego powodu datować czwartą Ewangelię na II wiek{{r|Morris28}}.