Batalion im. Czwartaków: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AusLodz (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 49:
 
== Udział w powstaniu warszawskim ==
Po wybuchu powstania, oddziały batalionu walczyły początkowo w osobnych grupach. 1 kompania, jako jedyna zorganizowana jednostka, pod dowództwem st. sierż. Lecha Matawowskiego „Mirka” (zg. 6 sierpnia) walczyła początkowo na Woli, zaś od 7 sierpnia na Starym Mieście. Oddział sztabowy por. [[Lech Kobyliński|Lecha Kobylińskiego]] „Konrada” walczył przy ul. Wilczej w składzie oddziału AK, a 3 sierpnia przedostał się na Stare Miasto. Po zgromadzeniu oddziałów na Starym Mieście batalion został częściowo (na bazie 1 kompanii) odtworzony jako „4 batalion AL im. Czwartaków”. Wraz z warszawską AL podporządkował się taktycznie dowództwu powstania. 2 kompania powstała z luźnych grup żołnierzy AL na Stary Mieście. Brak danych o odtworzonej 3 kompanii. Prawdopodobnie dotychczasowa 3 kompania, która częściowo została odtworzona 1 sierpnia na Starym Mieście, po 7 sierpnia została przekształcona w nowy 3 Batalion AL. Według Antoniego Przygońskiego siły AL 7 sierpnia liczyły na Starym Mieście ok. 1000 ludzi, z czego Batalion „Czwartaków” liczył 200 ludzi (1 kompania – 75 osób, 2 kompania 75 osób, 3 kompania – 50 osób), natomiast 3 Batalion AL liczył ok. 300 ludzi<ref>Dane te podano w: Piotr Stachiewicz, ''Starówka 1944. Zarys organizacji i działań bojowych Grupy „Północ” w Powstaniu Warszawskim'', Warszawa 1983, s. 54.</ref>. Według danych o stanie żywionych w dniu 14 sierpnia siły AL wyliczono na 750 osób<ref>Piotr Stachiewicz, op. cit. s. 132.</ref>. Według L. Kobylińskiego na stanie batalionu „Czwartaków” był jeden lotniczy karabin maszynowy (chociaż tylko z jednym bębnem i niewielką ilością amunicji), dwa "peemy" (szmajsery) i 40 pistoletów,co, według tegoż L. Kobylińskiego, wzbudziło podziw i zazdrość gdy zgłosili się do dowódcy odcinakodcinka AK tak dobrego uzbrojenia jak na tak mały oddział <ref>[http://www.przeglad-tygodnik.pl/index.php?site=historia&name=111 Łukasz Jastrząb, Należy im się taka sama pamięć „Przegląd” nr 35 z 2007 (dostęp z 27 grudnia 2009)]; L. Kobyliński, ''Garść wspomnień..., s.221.</ref>.
 
16 sierpnia oddziały „Czwartaków” oraz 3 batalionu walczyły o „Czerwony Dom” w okolicy ulic Boleść – Mostowa. W relacjach wspomina się o udziale plutonu pod dowództwem por. Lecha Kobylińskiego „Konrada”, plutonu pod dowództwem por. Edwina Rozłubirskiego „Gustawa” oraz dwóch plutonów z 3 batalionu pod dowództwem por. Niemira Bielińskiego „Skóry”<ref>Piotr Stachiewicz, op. cit. s. 148-149.</ref>. 18 sierpnia czterej żołnierze AL zostali odznaczeni przez Komendanta Głównego AK Krzyżami Walecznych<ref>Piotr Stachiewicz, op. cit. s. 203.</ref>. 23 sierpnia wieczorem pojawiły się pierwsze próby wycofywania oddziałów „Czwartaków”. Kpt. Jan Szaniawski „Szwed” zgłosił zamiar wycofania z barykady Mostowa-Boleść, pod pozorem przejścia do odwodu Grupy „Północ”<ref>Piotr Stachiewicz, op. cit. s. 225-226.</ref>. Oddział ten jednak nie opuścił stanowisk, zaś 24 sierpnia wziął udział w natarciu. Jednak tego samego dnia kpt. Szaniawski na rozkaz dowództwa AL przedostał się na Żoliborz<ref name=autonazwa1>Józef Bolesław Gardas, op. cit. s. 89.</ref>. Na Żoliborz 24 sierpnia o godz. 9.00 dotarła wraz z nim grupa ok. 40 osób<ref>Grzegorz Jasiński, ''Żoliborz 1944. Dzieje militarne II Obwodu Okręgu Warszawa AK w Postaniu warszawskim'', Pruszków 2009, s. 263.</ref>.