Antonio Stradivari: Różnice pomiędzy wersjami

'''Antonio Stradivari''', '''Stradivarius''' (ur. [[1643]] lub [[1644]] w [[Cremona|Cremonie]], zm. [[18 grudnia]] [[1737]] tamże) – [[Włosi|włoski]] [[lutnik]], przedstawiciel [[kremońska szkoła lutnicza|kremońskiej szkoły lutniczej]], jeden z najwybitniejszych budowniczych [[instrument muzyczny|instrumentów]] w historii lutnictwa.

 

Rozpoczął naukę jako rzeźbiarz. W latach 60. XVII w. miał kontakt z instrumentami [[Nicola Amati|Nicoli Amatiego]]. Mało prawdopodobne, że był jego uczniem. Najwcześniejszy instrument, który przetrwał do dziś, pochodzi z roku 1666. Pod wpływem Amatiego pozostał do lat 80. kiedy jego styl zaczął się zmieniać. Poszukiwania i eksperymenty, m.in. wydłużone skrzypce z lat 90., charakteryzują ten okres. Początek XVIII stulecia to wybór dojrzałej i konsekwentnej formy. Z pierwszych 20 lat XVIII wieku pochodzą najznakomitsze okazy Stradivariego. Najsłynniejszym instrumentem Stradivariego są skrzypce "Mesjasz", które od ukończenia w roku 1716 pozostały w posiadaniu Stradivariego i prawie nie dotknięte zębem czasu dotrwały do naszych czasów. Jedyne zmiany w instrumencie wykonał XIX-wieczny francuski lutnik Vuillaume. Obecnie wystawione są w angielskim muzeum Ashmolean w [[Oksford]]zie. Pod koniec życia nadal eksperymentował. Niesłabnąca inspiracja 90-letniego lutnika owocowała co roku kilkoma instrumentami. Z tego okresu pochodzą takie sławy jak wiolonczela "de Munck" (1730) lub skrzypce 'ex-Kreisler'. Wraz ze swoimi uczniami i synami wykonał ponad 1000 [[instrument smyczkowy|instrumentów smyczkowych]] (głównie [[skrzypce|skrzypiec]], a także [[altówka|altówki]] i [[wiolonczela|wiolonczele]]). Popularnie zwie się jego instrumenty stradivariusami, co jest nawiązaniem do treści jego karteczek rozpoznawczych.

 

 

Większość sławnych wirtuozów grała na instrumentach Stradivariego, bądź Guarneriego del Gesù. Na instrumentach Stradivariego grało wielu Polaków, m.in. Wieniawski, Lipiński, Młynarski, Huberman (którego skrzypce skradziono w latach 30. XX wieku i odnaleziono w 80., następnie odrestaurowane przez Londyńską firmę J&A Beare, obecnie warte kilka milionów funtów są własnością skrzypka [[Joshua Bell|Joshui Bella]]). Instrumenty te noszą imiona od swoich sławnych właścicieli. Na skrzypcach z [[1717]] roku zwanych Sasserno, grywał [[Henryk Wieniawski]]. Na skrzypcach [[Gibson ex Huberman|Gibson]] z 1713 grał [[Bronisław Huberman]]. Skrzypce Stradivarius miał w swojej kolekcji [[Michał Kleofas Ogiński]] (później nabył je wirtuoz francuski Ch. Lafont). Instrument Stradivariego pochodzący z kolekcji łódzkiego fabrykanta po wojnie został ukradziony przez Rosjan. Grał na nim Igor Ojstrach (władze ZSRR nigdy nie zwróciły skrzypiec do Polski).