Prehistoria: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Swd (dyskusja | edycje)
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 91.217.40.131) i przywrócono wersję 50498608 autorstwa Snoflaxe
Myślniki
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2011-04}}
'''Prehistoria''', '''prahistoria''' ([[łacina|łac.]] ''præ'' - przedrostek oznaczający uprzedniość, "przed", "wcześniej") – najdłuższy okres dziejów ludzkości, od pojawienia się na Ziemi [[Homo habilis|człowieka zręcznego]], do powstania [[pismo|pisma]]. Badanie tego okresu możliwe jest jedynie metodami [[archeologia|archeologicznymi]]. Na terenach [[Afryka|Afryki]] zaczyna się około 2 mln lat temu razem z pojawieniem się ''[[Homo habilis]]'', na terenie [[Europa|Europy]] około 1 mln lat temu, natomiast na innych terenach z momentem pojawienia się [[Człowiek rozumny|człowieka rozumnego]]. Dzieli się na sześć podstawowych epok - daty w nawiasach nakładają się na siebie, ze względu na to, że na różnych terenach epoki te zaczynały się i kończyły w różnym czasie:
* [[epoka kamienia]] - (ok. 2 mln lat - 3400/2000 p.n.e.)
** [[paleolit]] - (ok. 2 mln lat - ok. 11000 p.n.e.)
** [[mezolit]] - (ok. 10000 - ok. 5000 p.n.e.)
** [[neolit]] - (ok. 9000 - ok. 3400/2000 p.n.e.)
* [[eneolit]]/[[chalkolit]]/[[epoka miedzi]] - (ok. 6000 - ok. 3400/2000 p.n.e.)
* [[epoka brązu]] - (ok. 3400 - ok. 1200/750 p.n.e.)
* [[epoka żelaza]] - (ok. 1200 p.n.e. do starożytności)
 
Powyższa datacja jest próbą zniwelowania różnic wynikających z [[asynchronizm rozwojowy|asynchronizmu rozwojowego]], czyli nierównomiernego rozwoju różnych obszarów w tym samym czasie. Na przykład mezolit wystąpił tylko na ziemiach europejskich, a w [[Mezopotamia|Mezopotamii]] po paleolicie nastał od razu neolit. Epoka żelaza na ziemiach polskich rozpoczęła się ok. 750 r. p.n.e. (datę ustalono dzięki badaniom w osadzie kultury łużyckiej w [[Biskupin (stanowisko archeologiczne)|Biskupinie]]), w obu [[Ameryka]]ch dopiero po [[1492]], zaś w Australii dopiero na przełomie XVIII i XIX w. Stosowana przez polskich naukowców chronologia obejmuje terytoria [[Niż Środkowoeuropejski|Niżu Środkowoeuropejskiego]].