Wulkan (mitologia): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
meryt. rozwinięcia i uzupełnienia wg przytoczonych źródeł + {{Przypisy}} |
poszerzenie z przypisami |
||
Linia 13:
|teren kultu = [[starożytny Rzym]]
|szczególne miejsce kultu =
|nazwa święta = ''[[Vulcanalia|Volcanalia]]'' (
|odpowiednik = [[Hefajstos]] (grecki)
|ojciec =
Linia 27:
== Pochodzenie ==
W rzymskich wierzeniach brak jest osobnego mitu dotyczącego Wulkana, którego imię językoznawcy zestawiają z [[Etruria|etruskim]] bogiem ognia zwanym Velchans. Rzymianie uważali go za ojca legendarnego boga-herosa [[Kakus]]a lub [[Palestrina|prenesteńskiego]] herosa [[Caeculus (mitologia)|Caeculusa]], lecz także za rodzica szóstego króla [[Serwiusz Tuliusz|Serwiusza Tuliusza]]. Późniejsze podania identyfikujące go z Hefajstosem umieszczały jego siedzibę we wnętrzu sycylijskiej [[Etna|Etny]], gdzie w kuźni miał wykuwać pioruny dla [[Jowisz (mitologia)|Jowisza]] i oręż dla bogów i herosów<ref>Np. dla [[Eneasz (syn Anchizesa)|Eneasza]] (''[[Eneida]]'' VIII 370nn.) według wersji z poematu [[Wergiliusz]]a ([[
== Kult ==
Miał go wprowadzić [[Sabinowie|sabiński]] król [[Tytus Tacjusz]]; w innym przekazie [[Romulus i Remus|Romulusowi]] przypisuje się wzniesienie pierwszego sanktuarium Wulkana ufundowanego z łupów wojennych. Pod [[Kapitol]]em poświęcono mu wyciosany w skale ołtarz zwany Volcanalem, służący jako miejsce narad już w czasach królewskich. Bóstwo to miało własnego [[flamen|flamina]] (''flamen Vulcanalis'') i wydzielone święto, a także świątynię na [[Pole Marsowe (Rzym)|Polu Marsowym]]. Wulkan był także
W poświęcony mu dzień 23 sierpnia obchodzono tzw. Volcanalia (''ludi Volcanalici''), kiedy w tradycyjnym obrzędzie wrzucano do ognia rybki i inne drobne stworzenia (prawdopodobnie w zastępstwie dawnych ofiar ludzkich) dla uchronienia życia i dobytku przed niebezpieczeństwem pożarów. Czczony był szczególnie przez kowali. Wyobrażano go przede wszystkim w postaci niewielkich posążków i metalowych (brązowych) statuetek jako brodatego kowala w roboczej tunice (''[[exomis]]'') i prostej czapce (''[[czapka frygijska|pileus]]''), z narzędziami swego zawodu (młot i obcęgi). Patronując kowalstwu i metalurgii artystycznej nazywany był umownie Mulciber, czyli „topiący metal”<ref>A.H. Petiscus: ''Der Olymp oder Mythologie der Griechen und Römer''. Leipzig: Amelang, 1905, s. 106.</ref>.
Od jego imienia utworzono nazwę [[wulkan]]u jako tworu geologicznego<ref>''Słownik wyrazów obcych PWN''. Warszawa: PWN, 1991, s. 910.</ref>.
|