Obiektyw Petzvala: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m jęz.
m układ zdań
Linia 4:
 
== Historia ==
Obiektyw powstał w odpowiedzi na konkurs rozpisany przez [[Société d'Encouragement pour l'Industrie Nationale]] na zaprojektowanie jasnego obiektywu portretowego do [[Dagerotypia|dagerotypii]], istotnie zmniejszającego czas naświetlania zdjęć. 32-letni wówczas Petzval postanowił podjąć wyzwanie i przystąpić do konkursu. Petzval, jako pierwszy, zaprojektował swój obiektyw metodą matematyczną, wyliczając jego teoretyczne osiągi jeszcze przed jego wykonaniem{{r|manual77|focal3}}. Pracował wówczas na [[Uniwersytet Wiedeński|Uniwersytecie Wiedeńskim]] pod patronatem arcyksięcia Ludwika<!--Chyba chodzi o Archduke Leopold Ludwig of Austria-->{{r|ray255|history35}}. Korzystając z pomocy przyznanych mu do dyspozycji „kaprali Löschnera i Haima oraz ośmiu bombardierów”{{r|history35|modern422}} z Korpusu Inżynieryjnego{{r|ray255}} Petzval zaprojektował i zbudował dwie wersje swojego obiektywu{{r|history35}}. Najbardziej znaną jest jasny, portretowy obiektyw o minimalnej [[Przysłona fotograficzna|przysłonie]] {{f/}}3,7, natomiast drugą konstrukcją jest mniej znany, [[Obiektyw szerokokątny|szerokokątny obiektyw]] o przysłonie {{f/}}8,7{{r|history35}}. Pomimo niespotykanych jak na ówczesne czasy parametrów obiektyw Petzvala nie wygrał konkursu, na który został zaprojektowany{{r|modern422}}.
 
Obiektyw składał się z dwóch [[achromat]]ów, przednia grupa była klejona{{r|manual87|ray255}}. Pomiędzy grupami znajdowała się [[apertura]]{{r|ray255}}. Przednia grupa soczewek obiektywu dobrze korygowała [[Aberracja sferyczna|aberrację sferyczną]], ale wprowadzała [[koma (optyka)|komę]], którą poprawiała druga grupa soczewek{{r|ray255}}. Umieszczenie apertury pomiędzy soczewkami poprawiało [[astygmatyzm]] obiektywu, ale nie usuwało [[Krzywizna pola|krzywizny pola]] i [[Winietowanie|winietowania]]{{r|ray255}}. Znaczna krzywizna pola i silne winietowanie ograniczały użyteczność obiektywu, jedynie centralna część obrazu (około 30&deg;) była ostra i wyraźna, ale przy [[obiektyw długoogniskowy|długiej ogniskowej]] tego typu charakterystyka była uważana za znakomitą do fotografii portretowej{{r|ray255}}. Obiektyw był dużo [[jasność obiektywu|jaśniejszy]] niż inne ówczesne mu obiektywy, umożliwiał praktycznie robienie zdjęć portretowych zmniejszając czas naświetlania do około jednej minuty{{r|focal29|focal132|focal159}}.
 
Petzval, jako pierwszy, zaprojektował swój obiektyw metodą matematyczną, wyliczając jego teoretyczne osiągi jeszcze przed jego wykonaniem{{r|manual77|focal3}}. Pracował wówczas na [[Uniwersytet Wiedeński|Uniwersytecie Wiedeńskim]] pod patronatem arcyksięcia Ludwika<!--Chyba chodzi o Archduke Leopold Ludwig of Austria-->{{r|ray255|history35}}. Obiektyw powstał w odpowiedzi na konkurs rozpisany przez [[Société d'Encouragement pour l'Industrie Nationale]] na zaprojektowanie jasnego obiektywu portretowego do [[Dagerotypia|dagerotypii]], istotnie zmniejszającego czas naświetlania zdjęć.
 
32-letni wówczas Petzval postanowił podjąć wyzwanie i przystąpić do konkursu. Korzystając z pomocy przyznanych mu do dyspozycji „kaprali Löschnera i Haima oraz ośmiu bombardierów”{{r|history35|modern422}} z Korpusu Inżynieryjnego{{r|ray255}} Petzval zaprojektował i zbudował dwie wersje swojego obiektywu{{r|history35}}. Najbardziej znaną jest jasny, portretowy obiektyw o minimalnej [[Przysłona fotograficzna|przysłonie]] {{f/}}3,7, natomiast drugą konstrukcją jest mniej znany, [[Obiektyw szerokokątny|szerokokątny obiektyw]] o przysłonie {{f/}}8,7{{r|history35}}. Pomimo niespotykanych jak na ówczesne czasy parametrów obiektyw Petzvala nie wygrał konkursu, na który został zaprojektowany{{r|modern422}}.
 
Zewnętrzne soczewki były wykonane z [[Crown (optyka)|kronu]], wewnętrzne z [[Flint (optyka)|flintu]]{{r|ray255}}. Obiektywy Petzvala były produkowane w Wiedniu przez [[Peter Voigtländer|Petera Voigtländera]] i szybko zyskały znaczną popularność{{r|ray255|focal159|focal134}}. Sam Petzval jednak nie wzbogacił się na swoim wynalazku, bowiem był on chroniony patentem tylko w Austrii. Szybko został skopiowany i był produkowany w wielu krajach{{r|focal159}}. W ciągu 10 lat sprzedano ok. 8000 egzemplarzy obiektywu Petzvala, natomiast zwycięzca konkursu ''[[Photographe à verres combinés]]'' szybko został zapomniany{{r|modern422}}.