Adam Sędziwój Czarnkowski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat., drobne merytoryczne |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 32:
W [[1587]] roku podpisał elekcję [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana III Habsburga]]<ref>[https://onedrive.live.com/redir?resid=7B3D22B9FE1CFCEA!1473&authkey=!ANt79ZrIDuoa-q0&ithint=file%2cpdf Akt elekcji arcyksięcia Maksymiliana Habsburga na króla polskiego z 22 VIII 1587 roku, AGAD]</ref>.
W 1593 po [[1593|Andrzeju Opalińskim]] został starostą generalnym Wielkopolski i pełnił tę funkcję do śmierci. Po ojcu od 1593 do 1586 sprawował urząd komandora [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty|joannitów]] w Poznaniu. Był posłem na [[sejm walny|sejm]] w [[1600]] roku<ref>Andrzej Radman, Marek Ferenc, Rejestr senatorów i posłów na sejmie walnym warszawskim 9 lutego – 21 marca 1600 r., w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. MCCLXVII – 2004. Prace Historyczne, z. 131, s. 94.</ref>. W 1605 został wojewodą łęczyckim. W 1611 pełnił funkcję marszałka [[Trybunał Główny Koronny|Trybunału Głównego Koronnego]].
Zwolennik rządów [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]]. Przeciwny [[Rokosz Zebrzydowskiego|rokoszowi Zebrzydowskiego]], organizował konfederację w Wielkopolsce w obronie króla. Brał udział w wojnach przeciwko Turcji i Szwecji wystawiając własnym sumptem nawet kilkusetosobowe oddziały zbrojnych. Walczył pod Chocimiem w 1621. Zwolennik wojny ze Szwecją. W lipcu 1627 zebrał własnych ludzi i ścigał wojska Mansfelda oraz księcia [[Bernard Weimarski|Bernarda Weimarskiego]]. W 1627 na sejmiku w Środzie zjednał szlachtę wielkopolską do wojny ze Szwedami.
Linia 42 ⟶ 40:
Jeden z najbogatszych magnatów w Wielkopolsce, posiadał 3 miasta, 49 wsi oraz części 17 wsi i 2 miast. Ponadto trzymał kilka starostw. W 1579 uzyskał starostwo pyzdrskie, następnie wolmińskie, powidzkie, międzyrzeckie (1617-1627), gnieźnieńskie, pietrzykowskie.
Dobrodziej oraz fundator kościołów i klasztorów. Wspierał finansowo [[Kościół św. Barbary w Krakowie|Jezuitów w Krakowie u św. Barbary]], Karmelitów Bosych w Poznaniu, Paulinów w Częstochowie<ref> Maria B. Topolska, ''Czarnkowski Adam''..., s. 216, podaje, iż był on fundatorem jezuitów w Krakowie, Karmelitów Bosych w Poznaniu i Bernardynów w Częstochowie. W tym ostatnim mieście bernardyni pojawili się dopiero w 1993, zapewne chodziło o klasztor paulinów. Wanda Dobrowolska, ''Czarnkowski z Czarnkowa''..., s. 214, mówi jedynie o przekazywaniu jałmużny dla tych klasztorów, w przypadku Częstochowy nie podaje nazwy klasztoru.</ref>. W 1611 przyczynił się do erekcji kolegium jezuickiego w Poznaniu. Ukończył budowę obecnego barokowego [[Kościół św. Marii Magdaleny w Czarnkowie|kościoła parafialnego]] w Czarnkowie (1570-1580). W 1615 odzyskał z rąk luterańskich kościół w Pleszewie i go odbudował.
Zmarł w 18 IX 1627<ref>[[Włodzimierz Dworzaczek]], ''Genealogia...'', oraz Maria B. Topolska, ''Czarnkowski Adam...'', s. 216, jako rok zgonu przyjmują 1628. Wanda Dobrowolska, ''Czarnkowski z Czarnkowa...'', s. 214, czas zgonu określa na koniec roku 1627. Dokładną datę podaje Eustachy Marylski, ''Wspomnienia zgonu zasłużonych w narodzie Polaków'', Warszawa 1829, s. 199, za nim przyjmuje praca ''Urzędnicy wielkopolscy XVI-XVIII wieku. Spisy'', opracował Adam Bieniaszewski, Wrocław 1987, s. 165, nr 1186.</ref> w Kaliszu w wieku 72 lat, ceremonie pogrzebowe odbyły się 3 IV w Poznaniu, natomiast 5 IV został pochowany w kościele farnym w Czarnkowie. Został złożony w podziemiach kaplicy Biczowania Pana Jezusa w cynowym sarkofagu wykonanym przez poznańskiego [[Konwisarstwo|konwisarza]] Jakuba Kanadeja. Wyryto na nim 6 medalionów przedstawiających czyny wojenne Czarnkowskiego oraz zamieszczono portret zmarłego namalowany na miedzianej blasze prawdopodobnie przez Macieja, nadwornego malarza Czarnkowskich. W latach 1925-1926 dokonano konserwacji sarkofagu i dorobiono brakujące wieko. Na pogrzebie mowę wygłosił kaznodzieja jezuicki [[Mateusz Bembus]] oraz dominikanin Jacek Choryński.
Trzykrotnie żonaty:
| |||