Sudak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+ info o liscie info unesco, dr.red
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy
Linia 24:
[[Plik:Sudak vlasenko.jpg|thumb|Wybrzeże Sudaku]]
[[Plik:Sudak town and fortress 1.JPG|thumb|Zachodnia część miasta przy murze twierdzy]]
 
'''Sudak''' ([[język ukraiński|ukr.]] ''Судак'', [[Język krymskotatarski|krm.]] ''Sudaq'', [[język rosyjski|ros.]] ''Судак'') – miasto w południowo-wschodniej części [[Półwysep Krymski|Krymu]] nad [[Morze Czarne|Morzem Czarnym]].
 
Linia 38 ⟶ 37:
W 1365 roku władzę przejęli [[Genua|Genueńczycy]], którzy zbudowali [[Twierdza genueńska w Sudaku|potężną twierdzę]] na nadmorskich wzniesieniach. Poza murami twierdzy znajdowało się przedmieście (''borgo''), które dało początek współczesnemu miastu. W okresie genueńskim Sudak (nazywany wówczas Soldają) zajmował, obok Kaffy, czołową pozycję gospodarczą i strategiczną w strukturach genueńskiej [[Gazaria|Gazarii]]. Według [[Arabowie|arabskiego]] [[podróż]]nika [[Muhammad Ibn Battuta|Muhammada Ibn Battuty]], był uważany za jeden z ważniejszych portów ówczesnego świata. Władza Genueńczyków skończyła się w 1475 roku, z chwilą opanowania miasta, wówczas już ostatniego bastionu Genui na Krymie, przez [[Imperium Osmańskie|Turków osmańskich]].
 
Od tego czasu Sudak utracił znaczenie polityczne i handlowe, przekształcając się stopniowo w niewielką osadę. Nie zmieniło tego faktu przyłączenie tych obszarów do Rosji w 1783 roku. W XIX wieku był lokalnym portem i ośrodkiem uprawy winorośli. W 1804 utworzono tu pierwszą w Rosji szkołę winiarską. Rozwój miasta jako kurortu rozpoczął się na początku XX wieku wraz z budową sieci dróg do [[Symferopol]]a, [[Teodozja (miasto)|Teodozji]] i [[Ałuszta|Ałuszty]]. W kwietniu 1918 roku Sudak był przedmiotem walk między powstańcami tatarskimi a oddziałami bolszewickiej [[Radziecka Socjalistyczna Republika Taurydy|Radzieckiej Socjalistycznej Republiki Taurydy]]<ref>A. Szyrokorad, ''Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu'', Wiecze, Moskwa 2017, {{ISBN|9785444417140}}, s. 44–46.</ref>. Przechodził kilkakrotnie z rąk do rąk podczas [[Wojnawojna domowa w Rosji|wojny domowej w Rosji]], podobnie jak cały Półwysep Krymski, by definitywnie znaleźć się pod władzą sowiecką po [[Operacjaoperacja perekopsko-czongarska 1920|klęsce Sił Zbrojnych Południa Rosji]] w 1920 roku. Od 1954 roku część [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|Ukraińskiej SRR]]. Prawa miejskie uzyskał w 1982 roku.
 
W 2007 roku kompleks forteczny Sudaku został wpisany na ukraińską [[Lista informacyjna|listę informacyjną UNESCO]] – listę obiektów, które Ukraina zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]]{{r|unescotl5117}}.
Linia 52 ⟶ 51:
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Dylewski | imię = Adam | tytuł = Krym | data = 2003 | wydawca = Pascal | miejsce = Bielsko-Biała | isbn = 83-7304-155-9 | strony = 132-133}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Hryszko | imię = Rafał. | tytuł = Z Genui nad Morze Czarne: z kart genueńskiej obecności gospodarczej na północno-zachodnich wybrzeżach Morza Czarnego u schyłku średniowiecza | data = 2004 | wydawca = Towarzystwo Wydawnicze "Historia„Historia Iagellonica"Iagellonica” | miejsce = Kraków | isbn = 83-88737-76-7 | strony = 91-92}}
== Linki zewnętrzne ==
* {{SgKP|XI|548}}