Texcoco (jezioro): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
infobox
Dodatkowy rozdział przetłumaczony z wersji angielskiej.
Linia 33:
[[Plik:Lago de Texcoco-posclásico.png|thumb|200px|Mapa kotliny (Doliny Meksyku) w czasie przybycia Hiszpanów.]]
'''Texcoco''' ([[język hiszpański|hiszp.]] '''''Lago de Texcoco''''') – [[jezioro]] w środkowym [[Meksyk]]u, położone na wysokości 2239 m [[n.p.m.]] Dawniej jedno z pięciu jezior znajdujących się w Dolinie Meksyku ([[Anáhuac]]), obecnie zostało osuszone. Jedyną pozostałością po nim są niewielkie słone bagna. Stolica [[Aztekowie|Azteków]] – [[Tenochtitlán]] – była położona na licznych wysepkach, rozsianych po Texcoco, połączonych groblami ze stałym lądem. Na jego wybrzeżach znajdowały się jeszcze dwa inne [[Mezoameryka|prekolumbijskie]] miasta: [[Texcoco]] i [[Tlacopán]]. Hiszpanie, którzy po pokonaniu Azteków liczyli, że po osuszeniu jeziora uzyskają żyzne gleby nie uzyskali pożądanych rezultatów, głównie z powodu dużego zasolenia.
 
<br />
 
== Sztuczne Osuszanie Jeziora ==
Miasto Meksyk cierpiało na okresowe powodzie. W 1604 roku jezioro zalało miasto. W 1607 roku uczyniło to ponownie z jeszcze większą siłą. Pod kierownictwem Enrico Martinez'a, został wybodowany system drenażowy, żeby kontrolować poziom jeziora. Niestety mimo tego w 1629 roku kolejna fala powodziowa nawiedziła miasto i pokrywała je przez przez pięć kolejnych lat. W tamtym czasie debatowano na temat gdzie przenieść miasto, jednak Hiszpańskie władze zdecydowały o utrzymaniu obecnej lokalizacji.
 
W końcu jezioro zostało osuszone kanałami i tunelem do rzeki Panuco, ale nawet to nie zatrzymało powodzi, ponieważ do tego czasu całe miasto znalazło się pod poziomem zwierciadła wód podziemnych. Powodzie nie były do końca kontrolowane aż do dwudziestego wieku. W 1967 roku, wybudowano Drenaje Profundo (Głęboki System Drenażu), sieć kilkuset kilometrów tuneli, na głębokości od 30 do 250 metrów. Centralny tunel miał średnicę 6,5 metra i odbierał wody deszczowe ze zbiornika.
 
Ekologiczne konsekwencje odwodnienia jeziora były olbrzymie. Niektóre części dolin zamieniły się w półpustynie, i nawet dzisiaj Meksyk cierpi na braki wody. Ze względu na nadmierny drenaż, który powoduje zmniejszanie się warstwy wodonośnej, miasto Meksyk obniżyło się w przeciągu ostatniego stulecia o 10 metrów. Dodatkowo, ponieważ pod miastem leżą miękkie jeziorne osady, miasto okazało się podatne na [[Upłynnienie gruntu|upłynnienie gruntu]] podczas trzęsień ziemi. Najbardziej znaczący przypadek tego typu miał miejsce w 1985 roku kiedy trzęsienie ziemi spowodowało zawalenie się setek budynków i zabrało ze sobą tysiące ludzkich istnień.
 
Termin "Jezioro Texcoco" dziś odnosi się tylko do dużego obrzaru otoczonego solnymi bagnami 4 km na wschód od miasta Meksyk, który pokrywa się z dawnym podłożem jeziora. Również są niewielkie pozostałości jezior Xochimilco, Chalco i Zumpango.
 
Pewne gatunki rodzime dla jeziora jest dziś zagrożona lub wyginęła.
 
Współczesne Jezioro Texcoco ma wysoką koncentrację soli i jego wody są odparowywane w celu ich eksploatacji. Meksykańska firma "Sosa Texcoco S.A" posiada 800 hektarów (2000 akrów) powierzchni do słonecznego odsalania znanej jako El Caracol.
<br />
 
[[Kategoria:Jeziora w Meksyku]]