|
<u>upss</u>
'''Teoria prawdopodobieństwa''' (także '''rachunek prawdopodobieństwa''' lub ''probabilistyka'') – dział [[matematyka|matematyki]] zajmujący się [[zdarzenie losowe (teoria prawdopodobieństwa)|zdarzeniami losowymi]]. Rachunek prawdopodobieństwa zajmuje się badaniem abstrakcyjnych pojęć matematycznych stworzonych do opisu zjawisk, które nie są [[determinizm|deterministyczne]]: [[zmienna losowa|zmiennych losowych]] w przypadku pojedynczych zdarzeń oraz [[proces stochastyczny|procesów stochastycznych]] w przypadku zdarzeń powtarzających się (w czasie). Jako matematyczny fundament [[statystyka|statystyki]], teoria prawdopodobieństwa odgrywa istotną rolę w sytuacjach, w których konieczna jest analiza dużych zbiorów danych. Jednym z największych osiągnięć [[fizyka|fizyki]] dwudziestego wieku było odkrycie probabilistycznej natury zjawisk fizycznych w skali mikroskopowej, co opisuje [[mechanika kwantowa]].
<u>ćupss</u>
Matematyczna teoria prawdopodobieństwa sięga swoimi korzeniami do analizy [[gra losowa|gier losowych]] podjętej w [[XVII wiek|siedemnastym wieku]] przez [[Pierre de Fermat]]a oraz [[Blaise Pascal]]a<ref>[http://tmostowski.hostzi.com/attachments/042_Paradox%20Kawalera%20de%20M.pdf Paradoks Kawalera de Méré] [http://riad.pk.edu.pl/~mwiciak/pdf/wyklad1_2012.pdf Rachunek prawdopodobieństwa] [http://www.deltami.edu.pl/temat/matematyka/rachunek_prawdopodobienstwa/2011/03/25/Paradoksy_rachunku_prawdopodobienstwa/ Paradoksy rachunku prawdopodobienstwa]</ref>. Z tego powodu, początkowo teoria prawdopodobieństwa zajmowała się niemal wyłącznie zjawiskami [[zbiór dyskretny|dyskretnymi]] i używała metod [[kombinatoryka|kombinatorycznych]]. [[Ciągły rozkład prawdopodobieństwa|Zmienne ciągłe]] zostały wprowadzone do teorii prawdopodobieństwa znacznie później. Za początek stworzenia współczesnej teorii prawdopodobieństwa powszechnie uważa się jej [[aksjomat]]yzację, której w [[1933]] dokonał [[Andriej Kołmogorow]]. Współczesna teoria prawdopodobieństwa jest ściśle związana z [[teoria miary|teorią miary]].
Pomimo że wynik pojedynczego rzutu monetą lub kością do gry często z praktycznego punktu widzenia można uważać za nieprzewidywalny, jeżeli eksperyment taki powtórzony zostaje wielokrotnie, mogą pojawić się pewne prawidłowości i wzory statystyczne, które można badać i przewidzieć. Dwa przykłady takich prawidłowości, i kluczowe osiągnięcia rachunku prawdopodobieństwa, to [[prawo wielkich liczb]] oraz [[centralne twierdzenie graniczne]].
== Zobacz też ==
* [[przestrzeń probabilistyczna]]
* [[prawdopodobieństwo]]
* [[Przestrzeń zdarzeń elementarnych|zdarzenie elementarne]]
* [[Zdarzenie losowe (teoria prawdopodobieństwa)|zdarzenie losowe]]
* [[zmienna losowa]]
Uga Buga Mniam mniam mniam
* [[Deska Galtona]]
* [[Kombinatoryka|Elementy kombinatoryki]]
* [[Statystyka]]
<u>ssssssssssssvdfsyfvegfsdufsdggsggugwiegdhigvigebrjkbkgdjskgbeksgzcjgbsgbugf</u>
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Linki zewnętrzne ==
* [http://wazniak.mimuw.edu.pl/index.php?title=Rachunek_prawdopodobie%C5%84stwa_i_statystyka Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka] (materiały dydaktyczne [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|MIMUW]] na studia informatyczne I stopnia)
{{Dziedziny matematyki}}
{{Kontrola autorytatywna}}
| 