|
|MeshYear = 2010
}}
'''Histrioniczne zaburzenie osobowości''' ('''osobowość histrioniczna''', '''zaburzenie osobowości histrionicznej''', [[łacina|łac]]. ''histrio'' - aktor) – [[zaburzenie osobowości]], w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany przesadnym wyrazem emocjonalnym, teatralnością zachowań, staraniami o zwrócenie na siebie uwagi i prowokacyjną [[Seksualność|seksualnością]]<ref name="slownik">{{cytuj książkę |nazwisko=Reber |imię=Arthur |tytuł=Słownik psychologii, pod redakcją naukową prof. dr hab. Idy Kurcz i prof. dr hab. Krystyny Skarżyńskiej |wydanie=I |wydawca=Wydawnictwo Scholar Sp. z o.o. |miejsce=Warszawa |data=2002 |strony= |isbn=8373830073}}</ref>.
Propozycje [[Etiologia|etiologii]] histrionicznych zaburzeń osobowości pozostają bardzo zróżnicowane. Psychoterapeuci zorientowani [[Psychologia psychodynamiczna|psychodynamicznie]] <ref>{{Cytuj |autor = Johnson, Stephen M. |tytuł = Style charakteru |data = 1998 |data dostępu = 2019-04-28 |isbn = 8371503245 |wydanie = Wyd. 1 |miejsce = Poznań |wydawca = Zysk i S-ka |oclc = 40447511 |url = https://www.worldcat.org/oclc/40447511}}</ref> jako podstawowy mechanizm wskazują głównie wykorzystanie naturalnej, wrodzonej, dziecięcej seksualności. Wykorzystanie pozostaje rozumiane w kategoriach kontinuum, począwszy od „uwiedzenia” dziecka („córeczka tatusia”, „synek mamusi”) do skrajnego przypadku, jakim jest wykorzystanie seksualne (rodzina kazirodcza). Istotne znaczenie mają nastawienia rywalizacyjne i moralizatorskie jednego z rodziców, przeciwstawne do postawy uwodzącej drugiego. Bywa, że ten sam rodzic prezentuje sprzeczne czy [[Ambiwalencja|ambiwalentne]] postawy wobec naturalnej seksualności i rywalizacji dziecka<ref>{{Cytuj |autor = Johnson, Stephen M. |tytuł = Style charakteru |data = 1998 |data dostępu = 2019-04-28 |isbn = 8371503245 |wydanie = Wyd. 1 |miejsce = Poznań |wydawca = Zysk i S-ka |oclc = 40447511 |url = https://www.worldcat.org/oclc/40447511}}</ref>. Część analityków podkreśla znaczenie relacji z rodzicami, opisując odrzucającą, krytyczną matkę i niedojrzałego, uwodzącego w kontakcie ojca<ref>{{Cytuj |autor = Nancy McWilliams |tytuł = Diagnoza psychoanalityczna |data = 2009 |data dostępu = 2019-04-28 |isbn = 9788374892278 |wydanie = Wyd. 1 w jęz. pol |miejsce = Gdańsk |wydawca = Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne |oclc = 751009037 |url = https://www.worldcat.org/oclc/751009037}}</ref>. Inni wskazują na poczucie winy córki wobec matki, generujące trudności w relacjach z mężczyznami (pacjentka wyrzeka się tego, czego nie dostała od męża matka)<ref>{{Cytuj |autor = Nancy McWilliams |tytuł = Diagnoza psychoanalityczna |data = 2009 |data dostępu = 2019-04-28 |isbn = 9788374892278 |wydanie = Wyd. 1 w jęz. pol |miejsce = Gdańsk |wydawca = Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne |oclc = 751009037 |url = https://www.worldcat.org/oclc/751009037}}</ref>. Nieprawidłowe postawy rodzicielskie generują konflikt w obszarze seksualności dziecka, prowadząc w przyszłości do nadmiernej seksualizacji relacji, z jednoczesnymi [[Mechanizmy obronne|mechanizmami obronnymi]] [[Stłumienie|tłumienia]] i [[Zaprzeczenie|zaprzeczania]] temu (osoba jest nieświadoma tego, że w kontaktach z płcią przeciwną pozostaje uwodzicielska). Obraz kliniczny zaburzeń pozostaje zależny od głębokości psychopatologii charakteru. Klinicyści zorientowani psychoanalitycznie i psychodynamicznie wyróżniają dwa typy opisywanego zaburzenia osobowości <ref>{{Cytuj |autor = G.I.Gabbard |tytuł = Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej |data = 2009 |data dostępu = 2019-04-28 |isbn = 9788323328100 |miejsce = Kraków |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego |oclc = 750828537 |url = https://www.worldcat.org/oclc/750828537}}</ref>
* Osobowość histeryczna, zaliczana do płytszych psychopatologii osobowości (subtelniejsza, dyskretnie uwodzicielska, dość dobre funkcjonowanie społeczne,dobra kontrola impulsów, zdolna do nawiązywania relacji).
|
