Metro w Waszyngtonie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+ToS+mSI+Bn, usunięcie zbędnych linków do dat, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1:
{{Transport publiczny infobox
|nazwa = Metro w Waszyngtonie
|grafika = WMATA Metro Logo.svg
|grafika_opis = Logo metra
|lokalizacja = [[Waszyngton]], [[Maryland]], [[Wirginia]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]
|rodzaj = [[metro]]
|uruchomienie = [[27 marca]] [[1976]]
|likwidacja =
|długość = 188 km
|linie = 6
|pojazdy =
|stacje = 91
|pasażerowie dziennie =
|pasażerowie rocznie =
|prześwit = 1429mm
|właściciel =
|operator = Washington Metropolitan Area Transit Authority
}}
'''Metro w Waszyngtonie''' ([[język angielski|ang.]] ''Washington Metro'' lub ''Metrorail'') – system [[metro|kolei podziemnej i nadziemnej]], obsługujący [[aglomeracja|aglomerację]] [[Waszyngton]]u w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. W [[2007]] roku w skład systemu wchodziło 5 linii o łącznej długości 171 km oraz 86 stacji w [[Waszyngton]]ieWaszyngtonie oraz w pobliskich miejscowościach położonych w [[Maryland]] oraz w [[Wirginia|Wirginii]]. Metro waszyngtońskie jest drugim co do wielkości, po [[Metro w Nowym Jorku|metrze nowojorskim]], systemem metra w USA. W roku fiskalnym [[2007]] z jego usług skorzystało łącznie ponad 200 milionów pasażerów.
 
== Historia ==
Początki metra waszyngtońskiego sięgają [[lata 60. XX wieku|lat 60. XX wieku]]. W [[1960]] roku rozpoczęto prace związane z zaprojektowaniem przebiegu [[metro|metra]], które uległy zatwierdzeniu w [[1968]] roku. Plany obejmowały system liczący 158 km długości. Kamień węgielny pod budowę położono [[7 grudnia]] [[1969]] roku, a [[27 marca]] [[1976]] roku oddano do użytku jego pierwszy odcinek. Ostatecznie, system w pierwotnie zamierzonym kształcie został ukończony [[13 stycznia]] [[2001]] roku, później został jednak powiększony poprzez przedłużenie linii niebieskiej oraz ustanowienie dodatkowych stacji na istniejących liniach. Rozważa się również jego rozbudowę o dodatkowe linie i stacje w przyszłości. W dniu [[22 czerwca]] [[2009]] doszło do największego w historii waszyngtońskiego metra wypadku, wskutek którego zginęło 9 osób, a około 70 zostało rannych.
 
== Linie metra ==
System składa się z sześciu linii o łącznej długości 188 km, na których znajduje się 91 stacji. Nazwy linii wywodzą się od kolorów, którymi są oznakowane: Red Line (linia czerwona), Orange Line (linia pomarańczowa), Blue Line (linia niebieska), Yellow Line (linia żółta), Green Line (linia zielona) oraz Silver Line (linia srebrna).
{| class="wikitable" style="margin: 0 auto; text-align:left;"
|+ style="margin:inherit; padding-bottom:0.25em"|''' Linie metra'''
! Symbol
! Nazwa
Linia 33:
|-
| [[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]]
| style="text-align:left;"| Red Line
| [[1976]]
| 27
| Shady Grove – Glenmont
|-
| [[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]]
| style="text-align:left;"| Blue Line
| [[1977]]
| 27
(w tym 19 współdzielonych)
| Franconia-Springfield – Largo Town Center
|-
| [[Plik:WMATA Orange.svg|50x50px]]
| style="text-align:left;"| Orange Line
| [[1978]]
| 26
(w tym 18 współdzielonych)
| Vienna/Fairfax-GMU – New Carrollton
|-
| [[Plik:WMATA Yellow.svg|50x50px]]
| style="text-align:left;"| Yellow Line
| [[1983]]
| 17 (12 w szczycie; w tym 15 współdzielonych)
| Huntington – Fort Totten
|-
| [[Plik:WMATA Green.svg|50x50px]]
| style="text-align:left;"| Green Line
| [[1991]]
| 21
(w tym 9 współdzielonych)
Linia 66:
|-
| [[Plik:WMATA Silver.svg|50x50px]]
| style="text-aligh:left;"| Silver Line
| [[2014]]
| 28
(w tym 23 współdzielone)
Linia 73:
|}
 
Linie metra przebiegają niemal wyłącznie z przedmieść do centrum Waszyngtonu. Z tego powodu, często aby skorzystać z metra, przy przemieszczaniu się między sąsiadującymi przedmieściami trzeba najpierw udać się do centrum miasta. Na przykład, mimo że stacje Twinbrook i Glenmont są położone w odległości zaledwie kilku kilometrów od siebie, podróż pomiędzy nimi trwa prawie godzinę. Obecnie rozważa się możliwość utworzenia nowych linii, które bezpośrednio połączyłyby przedmieścia i nie wymagały podróży do centrum miasta.
[[Plik:Washington Metro diagram sb.svg|thumb|260pxupright=1.5|Schematyczna mapa metra waszyngtońskiego]]
 
== Rozwój metra ==
Linia 79 ⟶ 80:
! Data otwarcia !! Linia !! Odcinek !! Liczba stacji
|-
|27 marca 1976 || rowspan="3" | [[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]] || Farragut North – Rhode Island Avenue-Brentwood || 5
|-
|15 grudnia 1976 || Gallery Place || 1
|-
|17 stycznia 1977||Farragut North – Dupont Circle||1
|-
|1 lipca 1977|| rowspan="1" |[[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]]||Ronald Reagan Washington National Airport – Stadium-Armory||18
|-
|6 lutego 1978|| rowspan="1" |[[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]]||Rhode Island Avenue-Brentwood – Silver Spring||4
|-
|17 listopada 1978|| rowspan="2" |[[Plik:WMATA Orange.svg|50x50px]]||Stadium-Armory – New Carrollton||6
|-
|17 stycznia 1977 || Farragut North – Dupont Circle || 1
|1 grudnia 1979||Rosslyn – Ballston-MU||5
|-
|221 listopadalipca 1977 1980|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]] || Ronald Reagan Washington National Airport – Stadium-Armory – Addison Road||3 18
|-
|5 grudnia 1981|| rowspan="1" |[[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]]||Dupont Circle – Van Ness-UDC||3
|-
|306 kwietnialutego 1978 1983|| rowspan="21" | [[Plik:WMATA YellowRed.svg|50x50px]] ||Pentagon Rhode Island Avenue-BrentwoodGallerySilver Spring Place|| 4
|-
|17 grudnia 1983||Ronald Reagan Washington National Airport – Huntington||4
|-
|2517 sierpnialistopada 1978 1984|| rowspan="2" | [[Plik:WMATA RedOrange.svg|50x50px]] ||Van NessStadium-UDCArmoryGrosvenor-StrathmoreNew Carrollton ||5 6
|-
|151 grudnia 19841979 ||Grosvenor-Strathmore RosslynShadyBallston-MU Grove||4 5
|-
|722 czerwcalistopada 1980 1986|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA OrangeBlue.svg|50x50px]] ||Ballston Stadium-MUArmoryVienna/Fairfax-GMUAddison Road ||4 3
|-
|22 września 1990|| rowspan="1" |[[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]]||Silver Spring – Wheaton ||2
|-
|115 majagrudnia 1981 1991|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA YellowRed.svg|50x50px]] ||Gallery PlaceDupont CircleUVan Ness-UDC Street/Cardozo|| 3
|-
|1530 czerwcakwietnia 1983 1991|| rowspan="12" | [[Plik:WMATA BlueYellow.svg|50x50px]] ||King Street-Old TownPentagonVanGallery DornPlace Street||1 4
|-
|2817 grudnia 19911983 || rowspan="2"Ronald |[[Plik:WMATAReagan Green.svg|50x50px]]||L'EnfantWashington PlazaNational AirportAnacostiaHuntington ||1 4
|-
|2925 czerwcasierpnia 1984 1997|| rowspan="12" | [[Plik:WMATA BlueRed.svg|50x50px]] || Van Dorn StreetNess-UDCFranconiaGrosvenor-SpringfieldStrathmore ||1 5
|11 grudnia 1993||Fort Totten – Greenbelt||1
|-
|15 grudnia 1984 || Grosvenor-Strathmore – Shady Grove || 4
|29 czerwca 1997|| rowspan="1" |[[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]]||Van Dorn Street – Franconia-Springfield||1
|-
|257 lipcaczerwca 1986 1998|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA RedOrange.svg|50x50px]] ||Wheaton Ballston-MUGlenmontVienna/Fairfax-GMU ||1 4
|-
|18 września 1999|| rowspan="2" |[[Plik:WMATA Green.svg|50x50px]]||U Street/Cardozo – Fort Totten||2
|-
|22 września 1990 || rowspan="1" | [[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]] || Silver Spring – Wheaton || 2
|13 stycznia 2001||Anacostia – Branch Avenue||5
|-
|2011 listopadamaja 1991 2004|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA RedYellow.svg|50x50px]] ||NoMa-Gallaudet Gallery Place – U Street/Cardozo ||1 3
|-
|1815 grudniaczerwca 1991 2004|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]] ||Addison RoadKing Street-Old TownLargoVan TownDorn Street Center||2 1
|-
|2628 lipcagrudnia 1991 2014|| rowspan="2" | [[Plik:WMATA SilverGreen.svg|50x50px]] ||East FallsL’Enfant ChurchPlazaWiehle-RestonAnacostia East||5 1
|-
|11 grudnia 1993 || Fort Totten – Greenbelt || 1
|2020||Wiehle-Reston East – Ashburn||6
|-
|2021–202229 czerwca 1997 || rowspan="1" | [[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]] || Van Dorn Street – Franconia-Springfield || 1
|-
|625 lutegolipca 1998 1978|| rowspan="1" | [[Plik:WMATA Red.svg|50x50px]] ||Rhode Island Avenue-BrentwoodWheatonSilverGlenmont Spring||4 1
|-
|18 września 1999 || rowspan="2" | [[Plik:WMATA Green.svg|50x50px]] || U Street/Cardozo – Fort Totten || 2
|-
|13 stycznia 2001 || Anacostia – Branch Avenue || 5
|-
|1720 listopada 19782004 || rowspan="21" | [[Plik:WMATA OrangeRed.svg|50x50px]] ||Stadium NoMa-ArmoryGallaudet U New Carrollton||6 1
|-
|518 grudnia 19812004 || rowspan="1" | [[Plik:WMATA RedBlue.svg|50x50px]] ||Dupont CircleAddison RoadVanLargo Town Center Ness-UDC||3 2
|-
|126 lipca 19772014 || rowspan="12" | [[Plik:WMATA BlueSilver.svg|50x50px]] ||Ronald ReaganEast WashingtonFalls National AirportChurchStadiumWiehle-ArmoryReston East ||18 5
|-
|2020 || Wiehle-Reston East – Ashburn || 6
|-
|2021–2022 ||rowspan="1"| [[Plik:WMATA Blue.svg|50x50px]]
[[Plik:WMATA Yellow.svg|50x50px]]
|Potomac Yard || 1
|}
 
[[Plik:Washington Metro diagram sb.svg|thumb|260px|Schematyczna mapa metra waszyngtońskiego]]
 
== Zobacz też ==