Komunistyczna Partia Albanii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa z przekierowania na link właściwy
m źródła/przypisy
Linia 2:
'''Komunistyczna Partia Albanii''' ([[język albański|alb.]] ''Partia Komuniste Shqiptare'') – [[Albania|albańska]] partia polityczna, utworzona 8 listopada 1941 w [[Tirana|Tiranie]], podczas [[Królestwo Albanii (protektorat włoski)|okupacji włoskiej]] z trzech działających w kraju grup [[komunizm|komunistycznych]] – [[korcza]]ńskiej, [[Szkodra|szkoderskiej]] i tzw. grupy młodych. Główną rolę odgrywała grupa korczańska, najliczniejsza i działająca najdłużej. Dzieło zjednoczenia skłóconych dotąd albańskich grup komunistycznych dokończyli wysłani do Albanii delegaci [[Związek Komunistów Jugosławii|Komunistycznej Partii Jugosławii]] pracujący dotąd w [[Kosowo|Kosowie]]: [[Miladin Popović]] i [[Dušan Mugosa]]. Po sześciu dniach obrad udało się doprowadzić do utworzenia jednolitej siły politycznej. Dom w starej, północnej części dzisiejszej Tirany, w którym założono partię został w okresie powojennym zamieniony na muzeum (jako ''Shtepia e Partise'' – Dom Partii). Obecnie dom ten, wykupiony przez prywatną osobę, już nie istnieje.
 
Na konferencji założycielskiej określono główne cele działalności partii - ''walkę o niepodległość ludu albańskiego i o utworzenie ludowego rządu demokratycznego, a także wyzwolenie Albanii spod jarzma faszystowskiego''<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Frashëri| imię = Kristo| autor link = | tytuł = Historia e levizjes se majte ne Shqiperi dhe e themelimit te PKSh-se 1878-1941| wydawca = | miejsce = Tirana| rok = 2006| strony = | isbn = 99943-909-3-7}}</ref>. Pierwszym sekretarzem partii został 33-letni nauczyciel [[Enver Hoxha]], wcześniej handlujący papierosami w tirańskiej [[trafika|trafice]]. Formalnie sprawami partii kierował 12-osobowy Tymczasowy Komitet Centralny, w składzie którego znaleźli się m.in. [[Bedri Spahiu]] i [[Koçi Dzodze]], który pozostawał pod ścisłą kontrolą wysłanników [[Związek Komunistów Jugosławii|KPJ]]. W tym czasie liczba członków partii nie przekraczała dwustu. Pierwszą frakcją, która oddzieliła się od KPA była młodzieżowa grupa ''Zjarri'' (Ogień). Zdecydowana większość osób przyłączających się do partii stanowiła młodzież z południa kraju. W 1944 ponad 60 proc. członków KPA pochodziło z ubogich rodzin chłopskich, z południowej części kraju. Pod koniec 1944 r. liczba członków KPA wzrosła do 5267. Wśród nich robotnicy stanowili zaledwie 15%<ref>N.Smirnowa, Istorija Albanii w XX wieke, Moskwa 2003, s.255.</ref>.
 
Partia odegrała rolę głównego organizatora ruchu oporu, który występował przeciwko okupantom [[Zjednoczone Królestwo Włoch|włoskim]] i [[III Rzesza|niemieckim]]. KPA kierowała [[Armia Narodowo-Wyzwoleńcza|armią narodowowyzwoleńczą]] utworzoną w 1942. W 1945, działając w ramach Frontu Narodowego KPA wygrała wybory i przejęła pełną kontrolę nad państwem albańskim, eliminując środowiska opozycyjne. W 1948, już po [[kryzys jugosłowiański|zerwaniu]] z [[Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii|Jugosławią]] zmieniono nazwę partii na [[Albańska Partia Pracy|Albańską Partię Pracy]]. Zmianę tę uzasadniano składem społecznym partii, w której niewielką część stanowili [[robotnicy]].