Blokada Berlina: Różnice pomiędzy wersjami

'''Blokada Berlina (Zachodniego)''' – jeden z pierwszych poważnych kryzysów [[zimna wojna|zimnej wojny]], mający miejsce w latach 1948–1949 w [[1948]]–[[1949Berlin]]ie.

Wraz z upływem czasu od zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] stosunki między [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związkiem Radzieckim]] a zachodnimi [[alianci (II wojna światowa)|aliantami]] pogarszały się, co znajdowało odzwierciedlenie w dyskusjach na temat przyszłości Niemiec. Bezpośrednią przyczyną kryzysu była reforma walutowa, przeprowadzona bez uzgodnienia z ZSRR przez zachodnich aliantów w ich [[Okupacja aliancka Niemiec|strefach okupacyjnych]] (ZSRR, zgodnie ze swą polityką utrzymywania Niemiec w osłabieniu, drukował takie ilości [[Reichsmark|reichsmarek]], że zaczęto zamiast nich używać papierosów, jako środka transakcji barterowych[[barter]]owych) – [[20 czerwca]] 1948 reichsmarka została zastąpiona przez [[markaMarka niemiecka|markę niemiecką]].

Związek Radziecki obawiał się, że straci gospodarczą kontrolę nad swoją częścią Niemiec i w nocy z [[23 na 24 czerwca|23]] na [[24Okupacja czerwcawojenna|okupacyjne]] okupacyjne władze strefy radzieckiej zarządziły blokadę zachodnich sektorów Berlina oraz odcięły dostawy energii elektrycznej. Lądowe szlaki komunikacyjne wiodące przez [[Radziecka strefa okupacyjna w Niemczech|radziecką strefę okupacyjną]] ([[StanyAmerykańska Zjednoczonestrefa okupacyjna w Niemczech|amerykańskie]], [[WielkaBrytyjska Brytaniastrefa okupacyjna w Niemczech|brytyjskie]] i [[FrancjaFrancuska strefa okupacyjna w Niemczech|francuskie]] [[sektory Berlina]] stanowiły [[enklawa|enklawę]] na terytorium kontrolowanym przez [[Sowieci|Sowietów]]) zostały zablokowane, w odpowiedzi na co mocarstwa zachodnie ([[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Wielka Brytania]]) rozpoczęły tworzenie [[Most powietrzny|mostu powietrznego]]. Amerykanie swoje działania określili mianem [[Operacja Vittles|operacji Vittles]], Brytyjczycy – [[operacja Plainfare|operacją Plainfare]]. Początki mostu powietrznego, na małą skalę, dla własnych potrzeb, Amerykanie wdrożyli już 1 kwietnia 1948, a po nich Brytyjczycy<ref name=pict/>. Natychmiast po wprowadzeniu pełnej blokady, alianci zachodni rozpoczęli niemającą do tej pory precedensu akcję zaopatrywania całego miasta mostem powietrznym.

Blokada trwała niemal 11 miesięcy i zakończyła się zwycięstwem mocarstw zachodnich, głównie Stanów Zjednoczonych. Lotnictwo tych państw było w stanie dostarczać zaopatrzenie (węgiel, żywność) mieszkańcom zachodniej części Berlina w wystarczającej ilości. Władze radzieckie, wobec fiaska prowadzonej polityki, na początku maja 1949 podjęły decyzję o zniesieniu blokady (wpływ na tę decyzję miało też utworzenie [[NATO]], co było demonstracją siły państw zachodnich). Zakończyła się ona 12 maja, choć loty w ramach mostu powietrznego odbywały się jeszcze przez kilka miesięcy.

Blokada Berlina, zwana także pierwszym kryzysem berlińskim, przyspieszyła proces podziału Niemiec na dwa kraje. Nastąpiło także rozdzielenie władz Berlina. W czerwcu 1948 miała miejsce narada w [[Londyn]]ie, podczas której państwa zachodnie odrzuciły propozycję ZSRR, zmierzającą do utworzenia jednego rządu ogólnoniemieckiego. Stało się jasne, iż Niemcy zostaną podzielone na dwa odrębne państwa, które dostaną się w różne strefy wpływów. Doszło więc do utworzenia dwóch państw niemieckich: [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|Republiki Federalnej Niemiec]] ([[23 maja]] 1949 weszła w życie nowa [[Ustawa zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec|konstytucja]]) i [[Niemiecka Republika Demokratyczna|Niemieckiej Republiki Demokratycznej]] ([[7 października]] 1949) oraz enklawy [[Berlin Zachodni|Berlina Zachodniego]].