Uniwersalia językowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
synonim
Linia 21:
 
== Uniwersalia strukturalne ==
# arbitralność – [[znak (językoznawstwosemiotyka)|znaki]] językowe nie są tworzone na fizyczne podobieństwo [[desygnat]]u, np. wyraz ''stół'' nie przypomina ani wyglądem ani dźwiękiem stołu. Wyjątkiem są tu wyrazy [[dźwiękonaśladowczość|dźwiękonaśladowcze]], jednak ich liczba jest niewielka, niezależnie od języka. Jednocześnie istnieją systemy znaków mniej arbitralne niż języki, np. [[mapa]], zwłaszcza jeśli chodzi o odwzorowanie stosunków [[geometria|geometrycznych]]. Z drugiej strony istnieją również arbitralne systemy znaków niebędące językami, np. znaki drogowe{{odn|Bańczerowski|1982|s=83}}.
# semantyczność – każdy język posiada wyrazy, które odnoszą się do rzeczywistości pozajęzykowej, co nosi nazwę semantyczności systemu. Semantyczność jednak jest cechą nie tylko języków, a innych systemów znaków{{odn|Bańczerowski|1982|s=83-84}}.
# dwuklasowość – każdy język zbudowany jest z cenemów, czyli jednostek nieniosących znaczenia oraz pleremów, czyli jednostek mających znaczenie. Funkcją cenemów jest budowanie wyrażeń złożonych z pleremów. Za fleksemy uważa się system dźwięków danego języka, a za pleremy – system [[morfologia|morfologiczny]]. Istnieją pozajęzykowe systemy zbudowane wyłącznie z pleremów, np. system znaków drogowych{{odn|Bańczerowski|1982|s=84}}.