Locus: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
"Nagroda Locusa" nie "nagroda Loca", WOŁACZ "O locus!" zamiast narzędnika "o locusie" coś tu LOGOMOTYWĄ zalatuje to co było tutaj
Wycofano ostatnią zmianę treści (zob. WP:NOR)
Linia 1:
{{inne znaczenia|[[genetyka|genetyki]]|[[Locus (czasopismo)|Locus]] – amerykańskie czasopismo fantastyczne i [[Nagroda Locusa|nagrodę przez nie przyznawaną]]}}
'''Locus''' (l. mnoga ''locusyloci'') – określony obszar [[chromosom]]u zajmowany przez [[gen]]. W obrębie chromosomu znajduje się wiele różnych ''locusówloci'', stanowią one rodzaj logicznych pojemników na samodzielne, ustrukturalizowane fragmenty [[informacja genetyczna|informacji genetycznej]], nazywane [[gen]]ami. W określonym ''locusielocus'' mogą się znaleźć różne warianty związanego z nim genu (różniące się sekwencją [[Nukleotydy|nukleotydów]] w [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]]); warianty te są nazywane [[allel]]ami.
 
Wyodrębnienie ''locusówloci'' w chromosomie jest możliwe m.in. dzięki badaniu odcinków DNA wymienianych podczas zjawiska [[crossing-over]]. Przyporządkowanie wszystkich ''locusówloci'' do konkretnych miejsc określonych chromosomów nosi nazwę [[mapa genowa|mapy genowej]] lub [[mapa genetyczna|mapy genetycznej]].
 
Podczas [[sekwencjonowanie DNA|sekwencjonowania DNA]] podaje się rozmiar określonego ''locusalocus'' oraz jego przesunięcie względem innych znanych punktów łańcucha DNA; wielkości te wyraża się w jednostkach [[Para zasad|bp]] (odpowiadających liczbie nukleotydów wzdłuż pojedynczej nici DNA). W różnych cząsteczkach DNA, wielkość w [[Para zasad|bp]] może być różna i ''locus'' oznacza się na podstawie innych cech podobieństwa, często odwołując się do zwyczajowej nazwy, najczęściej historycznie związanej z wcześniej znanym, występującym w pobliżu, kodującym genem.
 
Pojęcie ''locus'' jest również używane w opisie charakterystycznych miejsc chromosomu niebędących genami; mogą to być dowolne, wydzielone odcinki opisywanego DNA o dobrze określonej lokalizacji (zobacz np. [[Marker genetyczny#Markery molekularne|markery genetyczne]]). Fragmenty DNA niebędące genami podlegają szczególnie dużej zmienności w obrębie [[populacja (biologia)|populacji]] w związku z czym ich badanie pozwala na ustalanie stopnia pokrewieństwa. Przykładowo, nie zawierający żadnego genu ''locusowegolocus'' 17.5-kb w [[genom człowieka|DNA człowieka]] jest badany porównawczo dla potwierdzenia tożsamości<ref>{{Cytuj | url=http://www.genetics.org/cgi/content/abstract/170/4/1849 | tytuł=Deep Haplotype Divergence and Long-Range Linkage Disequilibrium at Xp21.1 Provide Evidence That Humans Descend From a Structured Ancestral Population &#124; Genetics<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.genetics.org | język=en | data dostępu=2017-11-25}}</ref><ref>http://scholar.google.com/scholar?hl=en&lr=&q=%22noncoding+locus%22&btnG=Search</ref>.
 
O ''locusielocus'' można mówić również w odniesieniu do lokalizacji określonej sekwencji w [[Kwasy rybonukleinowe|RNA]].
 
Z założenia ''locus'' określonego genu jest stałystałe. Obserwuje się jednak odstępstwa od tej reguły. Geny o zmiennym ''locusielocus'' to tzw. [[transpozon]]y (geny skaczące, geny wędrujące), czyli fragmenty DNA, które zmieniają swoje ''locusylocus'' na chromosomie, mogą się również przełączać pomiędzy różnymi chromosomami.
 
[[Plik:Chromosome 6.svg|mały|125px|[[chromosom 6]]]]
Linia 25:
|}
 
Gen o ''locusielocus'' 6p21.3 to zatem gen znajdujący się w chromosomie szóstym, na jego krótkim ramieniu, w regionie 2 w prążku 1 licząc od centromeru, w subprążku trzecim.
 
Niektóre położenie genów są określane jako przedział w chromosomie, np. ''locus'' genu ''[[OCA1]]'' zapisuje się: "11q1.4-q2.1". Oznacza to, że gen ''OCA1'' znajduje się pomiędzy pasemkiem czwartym w paśmie pierwszym a pasemkiem pierwszym w paśmie drugim, na długim ramieniu chromosomu jedenastego.
 
LocusyLoci na końcówkach chromosomu zapisuje się dodając po literce określającej ramię słówko ''tel''. "2qtel" oznacza zatem końcówkę ([[telomer (genetyka)|telomer]]) długiego ramienia chromosomu drugiego.
 
== Przypisy ==