Wojna domowa w Palestynie: Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = Wojna domowa w MandaciePalestynie Palestynymandatowej

|czas = [[30 listopada]] [[1947]] – [[14 maja]] [[1948]]

|terytorium = {{państwo|PSE|MandatPalestyna Palestynymandatowa}}

'''Wojna domowa w MandaciePalestynie Palestynymandatowej''' – [[wojna domowa|konflikt zbrojny]], do którego doszło na przełomie 1947 i 1948 roku w [[Palestyna|Palestynie]]. Jego stronami były społeczności [[Żydzi|żydowska]] i [[Arabowie|arabska]] żyjące w [[Wielka Brytania|brytyjskim]] [[Palestyna (mandat)|MandaciePalestynie Palestynymandatowej]].

Do czasu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] większość [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] znajdowała się pod panowaniem [[Imperium Osmańskie]]go. W 1917 roku [[Wielka Brytania|Brytyjczycy]] pokonali wojska tureckie, zajmując całość terytorium [[Palestyna|Palestyny]], [[Syria|Syrii]] i [[Liban]]u. W konsekwencji, do końca wojny obszar ten pozostawał pod brytyjską administracją wojskową. Dalszy los tych ziem i ich mieszkańców wymagał podjęcia różnych trudnych decyzji, przy których [[alianci]] nie liczyli się szczególnie ze zdaniem ludności zamieszkującej te tereny. W konsekwencji doprowadziło to do dalszych konfliktów, które ciągną się do czasów współczesnych. Brytyjczycy od samego początku starali się uzyskać [[Mandatmandat międzynarodowy|międzynarodowy mandat]] na sprawowanie kontroli nad Palestyną. Osiągnęli to podczas [[Konferencjakonferencja w San Remo|Konferencjikonferencji w San Remo]], kiedy to 25 kwietnia 1920 roku formalnie przyznano Wielkiej Brytanii mandat do [[Palestyna (mandat)|Mandat Palestyny]], a [[Francja|Francji]] przyznanodo [[Syria i Liban|Mandat Syrii i Libanu]]{{odn|Biger|2004|s=173}}. Odpowiednie zapisy w tej sprawie zostały włączone w sierpniu 1920 roku do treści [[traktat w Sèvres|traktatu pokojowego w Sèvres]]. W konferencji tej wzięli także udział przedstawiciele [[Syjonizm|ruchu syjonistycznego]] i społeczności [[Arabowie|arabskiej]] w Palestynie. Dyskutowali oni nad zawartą w 1919 roku [[umowa Fajsal-Weizmann|umową Fajsal-Weizmann]], przy czym dla strony [[Żydzi|żydowskiej]] niezwykle ważnym były brytyjskie obietnice utworzenia w Palestynie „żydowskiej siedziby narodowej” zawarte w [[Deklaracjadeklaracja Balfoura|Deklaracjideklaracji Balfoura]] z 1917 roku. Już wtedy pojawiał się początek przyszłego [[konflikt izraelsko-arabski|konfliktu izraelsko-arabskiego]], przy czym mocarstwa zachodnie wydawały się ignorować cały problem, będąc zaangażowane w realizowanie wyłącznie swoich dalekosiężnych planów<ref>{{cytuj stronę | url = http://archive.is/20120716005631/http://palestine-mandate.com/from-the-balfour-declaration-to-partition-to-two-states | tytuł = From the Balfour Declaration to Partition … to Two States? | praca = Palestine – Mandate | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>.

Brytyjczycy od samego początku usiłowali prowadzić wyważoną politykę wewnętrzną w Palestynie. Było to niezwykle trudne zadanie, gdyż rosnące [[osadnictwo żydowskie w Palestynie]] budziło coraz większe niezadowolenie społeczności arabskiej. Z tego powodu, już w 1920 roku doszło do pierwszych wystąpień arabskich – zniszczono osadę [[Tel Chaj]], a następnie wybuchły [[zamieszki w Nabi Musa]]. Ich przywódca i inicjator, [[Al-Hadżdż Muhammad Amin al-Husajni]] został wówczas zaocznie skazany na dziewięć lat więzienia{{odn|Sachar|2006|s=170}}. Natomiast społeczność żydowska, czując się zagrożona ze strony arabskich sąsiadów, rozpoczęła tworzenie własnej paramilitarnej organizacji samoobrony – [[Hagana|Hagany]]. Brytyjczycy podjęli się wysiłku znalezienie wspólnej płaszczyzny porozumienia arabsko-żydowskiego. W tym celu utworzyli w 1920 roku cywilny zarząd Mandatu Palestyny mandatowej. Działała przy niej Rada Doradcza, w której skład weszło m.in. czterech Arabów, trzech chrześcijan i trzech Żydów. Nie zadowoliło to jednak żadną ze stron. Szczególnie niezadowolony był zamożny arabski klan al-Husajni, który posiadał liczne ziemie położone wokół [[Jerozolima|Jerozolimy]] i prowadził własną politykę, nie godząc się na kompromis względem Żydów. Wobec braku możliwości osiągnięcia porozumienia, Brytyjczycy zgodzili się na utworzenie dwóch oddzielnych przedstawicielstw obu społeczności Palestyny. Powstało żydowskie [[Zgromadzenie Reprezentantów (Mandat Palestyny)|Zgromadzenie Reprezentantów]] oraz arabska [[Najwyższa Rada Muzułmańska]]. Nie rozwiązało to konfliktów, gdyż już w maju 1921 roku wybuchły kolejne krwawe arabskie wystąpienia – [[zamieszki w Jafie]]. Przez pierwsze trzy dni brytyjskie siły mandatowe zachowywały całkowitą bierność, umożliwiając na rozszerzenie się zamieszek z [[Jafa|Jafy]] na okoliczne wioski. W ich rezultacie zginęło 47 Żydów i 48 Arabów, a rannych było 163 Żydów i 73 Arabów<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.archive.org/details/palestinedisturb00grearich | tytuł = Palestine. Disturbances in May, 1921. Reports of the Commission of Inquiry with correspondence relating thereto .. (1921) | praca = Internet Archive | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. Aby uspokoić nastroje społeczności arabskiej, władze mandatowe wyraziły w 1922 roku zgodę na powrót Mohammada Amin al-Husajni do Palestyny. Został on [[wielki mufti Jerozolimy|wielkim muftim Jerozolimy]]. Ten arabski [[nacjonalizm|nacjonalista]] postanowił wykorzystać [[Wzgórze Świątynne]] w Jerozolimie dla własnych politycznych celów. Szczególne miejsce w jego planach zajmowały [[meczet Al-Aksa w Jerozolimie|meczet Al-Aksa]] i [[Kopuła na Skale]]. Amin był zdecydowany przekształcić meczet w symbol [[panarabizm|panarabskiego]] nacjonalizmu w walce z napływem żydowskich imigrantów do Palestyny. Prowadząc swoją kampanię oskarżał Żydów o usiłowanie przejęcia kontroli nad [[Ściana Płaczu|Murem Zachodnim]], który według niego był niezbywalną własnością Arabów i częścią terenu należącego do meczetu Al-Aksa{{odn|Sicker|2000|s=77}}. Brytyjczycy pragnąc nie dopuścić do kolejnych arabskich zamieszek, zgodzili się pójść na kolejne ustępstwa względem Arabów. W czerwcu 1922 roku ogłosili [[Biała Księga Churchilla|Białą Księgę Churchilla]], która w znacznym stopniu ograniczała liczebność nowych żydowskich imigrantów napływających do Palestyny. Równocześnie, aby uspokoić społeczność żydowską, władze mandatowe zezwoliły w kwietniu 1925 roku na formalne otwarcie [[Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie|Uniwersytetu Hebrajskiego]] w Jerozolimie.

Gdy w 1925 roku doszło do kolejnych arabskich wystąpień, Brytyjczycy natychmiast je stanowczo stłumili, nie pozwalając na eskalację starć. Jednak w 1929 roku sytuacja wymknęła się im spod kontroli, i starcia spod Wzgórza Świątynnego w Jerozolimie rozlały się po całym kraju – [[zamieszki w Palestynie (1929)|zamieszki w Palestynie 1929 roku]] kosztowały życie 133 Żydów i 116 Arabów<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.zionism-israel.com/Palestine_Massacre_riots_of_1929.htm | tytuł = The Palestine Riots and Massacres of 1929 | praca = Zionism & Israel Information Center | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. Przeprowadzono wówczas dochodzenie, a końcowy raport przedstawił sekretarz stanu do spraw koloni sir [[John Hope Simpson]]. Raport mówił, że arabska społeczność Palestyny jest zbyt biedna i zbyt słaba ekonomicznie, aby móc stworzyć własne samodzielne państwo. Jako jedyną możliwość dalszego rozwoju Palestyny wskazano napływ [[klasa średnia|średniej klasy]] żydowskiej, która poprzez tworzenie nowych osad rolniczych pobudziłaby [[rozwój gospodarczy]]. Wiązało się to jednak z rosnącym zagrożeniem ze strony Arabów. Arabscy nacjonaliści zdawali sobie dobrze sprawę z faktu, iż wrogość do nowych imigrantów może stać się podstawowym czynnikiem budującym rodzącą się [[tożsamość narodowa|tożsamość narodową]] palestyńskich Arabów. Mogło to stać się zarzewiem kolejnych rozruchów. W podsumowaniu, raport zalecał, aby ograniczyć żydowską imigrację<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.zionism-israel.com/Palestine_Hope_Simpson_Report.htm | tytuł = The Report of Sir John Hope Simpson | praca = Zionism & Israel Information Center | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. W konsekwencji raportu, w październiku 1930 roku brytyjski rząd opublikował [[Biała Księga Passfielda|Białą Księgę Passfielda]]. Zmniejszała ona liczbę żydowskich imigrantów i ograniczała prawa nabywania przez nich ziemi w Palestynie<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.zionism-israel.com/Passfield_White_Paper_1930.htm | tytuł = The Passfield White Paper, 1930 | praca = Zionism & Israel Information Center | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. Zapoczątkowało to organizowanie żydowskiejnielegalnej [[Alijaalija|nielegalnej Alijialii]] żydowskiej. Wraz z dojściem w 1933 roku [[narodowy socjalizm|narodowych socjalistów]] do władzy w [[III Rzesza|Niemczech]], wielkość nielegalnejtej Alijialii się nasiliła się. Brytyjczycy usiłowali ją powstrzymywać, i w tym celu stosowali różnorodne środki represyjne wobec społeczności żydowskiej w Palestynie. Nic to jednak nie pomagało, gdyż żydowska Hagana wciąż znajdowała nowe kanały przerzutowe dla imigrantów. W 1935 roku zniecierpliwieni Arabowie zażądali od Brytyjczyków zezwolenia na utworzenie arabskiego rządu Palestyny i całkowitego zakazania żydowskiego osadnictwa. Wobec odmowy ogłoszono, w 1936 roku, ogłoszono [[strajk|strajk powszechny]], który przerodził się w [[Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)|arabskie powstanie w Palestynie]]. Jego konsekwencje były niezwykle tragiczne – zginęło 400 Żydów, 200 brytyjskich żołnierzy i ponad 5 tys. Arabów, natomiast około 15 tys. Arabów zostało rannych. Jednak najpoważniejszą konsekwencją powstania było pozbawienie arabskiej społeczności przywództwa politycznego, rozbicie spójności narodowej i zniszczenie ich zdolności wojskowych. Tysiące arabskich domów zostało zniszczonych, pola uprawne i sady zostały zdewastowane. Dodatkowo strajk generalny i bojkot ekonomiczny osłabiły delikatną gospodarkę palestyńskich Arabów. Arabscy kupcy i rzemieślnicy utracili rynki zbytu dla swoich towarów, a w rezultacie wzrosło bezrobocie. [[Wielki Muftimufti Jerozolimy]] musiał uciec z Palestyny i w bardzo ograniczonym stopniu kontynuował swoją politykę na emigracji. Miało to daleko idące konsekwencje, ponieważ kilka lat później, „gdy''gdy Palestyńczycy stanęli w obliczu najbardziej brzemiennych w skutkach wydarzeń lat 1947-1949, nadal cierpieli oni skutki brytyjskich represji 1936-39, i w istocie nie posiadali jednolitego przywództwa. W rzeczywistości można argumentować, że praktycznie w ogóle nie mieli przywództwa”przywództwa''{{odn|Khalidi|2001|s=28}}.

[[Plik:Bevingrad2.jpg|thumb|290px|Główna kwatera brytyjskiej policji, nazywana „Bevingrad”, osiedle [[Migrasz ha-Rusim]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]], 1946 r.]]

W 1937 roku [[Królewska Komisja Palestyny]] przedstawiła raport o przyczynach wybuchu rozruchów i sposobach rozwiązania sytuacji. Lord [[William Peel (1. hrabia Peel)|William Peel]] jako jedyne rozwiązanie konfliktu wskazał odseparowanie obu zwaśnionych ze sobą społeczności w dwóch państwach: mniejszym żydowskim i większym arabskim. Strona żydowska wykazała zainteresowanie tym planem i wyraziła gotowość współpracy, jednak Arabowie zdecydowanie odrzucili propozycje, zapowiadając kontynuację walki, aż do uzyskania pełnej arabskiej samodzielności{{odn|Gettleman|2003|s=177-181}}. Poszukując rozwiązania konfliktu, Brytyjczycy wysłali w 1938 roku [[Komisja Podziału Palestyny|Komisję Podziału Palestyny]] (na jej czele stał sir [[John Woodhead]]). Raport końcowy tej komisji zawierał trzy propozycje przebiegu granic: plan A był powtórzeniem raportu Komisji Peela, natomiast plan B i plan C różniły się od siebie wielkością terytorium pozostawionego pod kontrolą brytyjską<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.mideastweb.org/peelmaps.htm | tytuł = The Peel Commission Partition Plans | praca = Zionism & Israel Information Center | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. Żaden z tych planów nie zadowolił obu stron konfliktu, i w rezultacie, rząd brytyjski ogłosił [[Biała Księga z 1939|Białą Księgę z 1939 roku]], która praktycznie zamknęła Żydom dostęp do Palestyny. Okazało się to niezwykle tragiczne w skutkach dla wielu Żydów, którzy zginęli podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Europa|Europie]] – nie mieli możliwości ucieczki przed [[Zagłada Żydów|Holocaustem]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://avalon.law.yale.edu/20th_century/brwh1939.asp | tytuł = British White Paper of 1939 | praca = The Avalon Project – Lillian Goldman Law Library | język = en | data dostępu = 2012-02-16}}</ref>. Podczas tej wojny, Wielka Brytania bezskutecznie usiłowała nakłonić państwa arabskie do utworzenia wspólnego sojuszu, chcąc pozyskać w ten sposób Arabów jako sprzymierzeńców w wojnie z Niemcami. Wykorzystywano przy tym ideę polityczną panarabizmu, która przyczyniła się do pobudzenia narodów arabskich do walki z pozostałościami [[kolonializm]]u. 22 marca 1945 roku przedstawiciele [[Królestwo Egiptu|Królestwa Egiptu]], [[Arabia Saudyjska|Królestwa Arabii Saudyjskiej]], [[Królestwo Iraku|Królestwa Iraku]], [[Liban|Republiki Libanu]], [[Syria|Republiki Syrii]] ([[Syria i Liban|Mandat Syrii]]), [[Transjordania|Emiratu Transjordanii]] oraz [[Jemen]]u spotkali się w celu utworzenia [[Liga Państw Arabskich|Ligi Państw Arabskich]], której celem miało być koordynowanie wspólnej polityki arabskiej<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.history.com/this-day-in-history/arab-league-formed | tytuł = Mar 22, 1945: Arab League formed | praca = History.com | język = en | data dostępu = 2012-02-15}}</ref>. W następnych latach Bliski Wschód przechodził bardzo poważne przemiany geopolityczne. Emirat Transjordanii uzyskał w 1946 roku niepodległość jako Królestwo Transjordanii. Było ono rządzone przez [[Haszymici|haszymickiego]] króla [[Abd Allah I ibn Husajn|Abd Allaha I]], jednak w rzeczywistości pozostawało pod silnymi wpływami brytyjskimi. Od 1945 roku Królestwo Egiptu usiłowało renegocjować z Brytyjczykami umowę w sprawie użytkowania [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]]. Pomimo niepodległości, w Egipcie nadal stacjonowały wojska brytyjskie, co było spostrzegane przez Egipcjan jako upokarzająca pozostałość kolonializmu. Liban istniał od 1943 roku jako niezależne państwo, jednak francuskie wojska stacjonowały w nim do 1946 roku. Gdy w 1946 roku Syria uzyskała niepodległość, wojska francuskie wycofały się z jej terytorium, oraz z sąsiedniego Libanu. Nowo powstałym państwom nie udawało się jednak koordynować wspólnej polityki. Każde z nich miało rozbieżne interesy i inną wizję rozwoju regionu. Haszymicki król Abd Allah I marzył o zjednoczeniu Transjordanii, Palestyny, Syrii, Libanu i Iraku jako [[Wielka Syria|Wielkiej Syrii]]. Usiłował on bezskutecznie przekonać do tego planu Brytyjczyków. Do Abd Allaha I z dużą nieufnością podchodziło także wielu arabskich przywódców, którzy poparli ideę unii państw arabskich w ramach istniejącej Ligi Arabskiej{{odn|Sela|2002|s=147-150}}.

31 sierpnia 1947 roku Specjalny Komitet do Sprawspraw Palestyny zakończył prace nad raportem. Liczbę ludności Mandatu Palestyny mandatowej oszacowano na ponad 1,6 mln, z czego około 1,1 mln Arabów i ponad 500 tys. Żydów. Przy czym ludność arabska była równomiernie rozmieszczona na całej powierzchni kraju, a ludność żydowska skupiała się w kilku większych miastach oraz skupiskach osad wiejskich. Społeczność żydowska była jednak lepiej przygotowana do stworzenia własnego samodzielnego państwa. Żydzi swoją organizację narodową opierali na wzorcach [[cywilizacja zachodnia|cywilizacji Zachodu]]. Na czele społeczności stały instytucje wybierane w powszechnych wyborach. Przywódcy cieszyli się dużym autorytetem i szacunkiem. Poprzez organizacje syjonistyczne posiadali oni sprawnie działające przedstawicielstwo polityczne i dyplomatyczne. Natomiast społeczność arabska opierała się na więzach klanowych, a nie rodzinnych. Największe wpływy posiadał Muhammad Amin al-Husajni, był on jednak zmuszony za swoją działalność anty-brytyjską do przebywania na emigracji. Gospodarka obu społeczności opierała się na rolnictwie, jednak Żydzi sprzedawali 75% produkcji, a Arabowie zaledwie 25%. Wynikało to przede wszystkim z faktu, że żydowskie gospodarstwa były nastawione na intensywną produkcję rolniczą z wykorzystaniem najnowszych rozwiązań [[agrotechnika|agrotechnicznych]]. Arabskie gospodarstwa były niewielkimi rodzinnymi firmami, opierającymi się na przestarzałych metodach upraw bez wykorzystania techniki. Żydowska średnia klasa była dobrze wykształcona i przyjechała do Palestyny z wysoko rozwiniętej technologicznie Europy. Miało to decydujący wpływ na rozwój żydowskich przedsiębiorstw i rozbudowę rodzimego przemysłu. Pod względem militarnym pozorną przewagę posiadali Arabowie, którzy zdobywali swoje doświadczenie bojowe podczas walk partyzanckich w latach 1936–1939 oraz służąc w armiach sąsiednich państw arabskich. Nie istniało jednak żadne dowództwo sił arabskich. Natomiast siły żydowskie, chociaż nieliczne i słabo wyszkolone, dysponowało centralnym dowództwem i co okazało się ważniejsze, silnym zapleczem polityczno-ekonomicznym. Raport w swoich wnioskach końcowych nie był jednoznaczny. Część członków komisji zaproponowała utworzenie oddzielnych państw żydowskiego i arabskiego, połączonych unią gospodarczą. Jerozolima wraz z przyległym obszarem miała pozostać pod nadzorem międzynarodowym. Druga część członków komisji zaproponowała utworzenie federacji żydowsko-arabskiej ze stolicą w Jerozolimie<ref>{{cytuj stronę | url = https://unispal.un.org/DPA/DPR/unispal.nsf/9a798adbf322aff38525617b006d88d7/07175de9fa2de563852568d3006e10f3?OpenDocument | tytuł = Report of UNSCOP – 1947 | autor = | praca = The United Nations Information System on the Question of Palestine | język = en | data dostępu = 2012-02-19}}</ref>. W wyniku rozbieżności zdań Zgromadzenie Ogólne powołało 23 września ''Komitet Ad Hoc'' do Spraw Problemu Palestyńskiego, w skład którego weszli przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]]. Utworzono dwie podkomisje, które zajęły się analizą obu propozycji Specjalnego Komitetu do Sprawspraw Palestyny. Przy czym przedstawiciele większości państw muzułmańskich skoncentrowali się nad drugim projektem, który ostatecznie odrzucili. 29 września wiceprezes Najwyższej Rady Muzułmańskiej [[Dżamal al-Husajni]] sprzeciwił się pomysłowi podziału Palestyny na dwa państwa, kwestionując przy tym prawo ONZ do podejmowania decyzji w tej sprawie. W argumentacji podał, że ONZ nie jest spadkobierczynią [[Liga Narodów|Ligi Narodów]], która utworzyła Mandatmandat Palestynyw Palestynie, wobec tego nie ma prawo decydować w tej sprawie. Stanowisko to poparli prawie wszyscy przedstawiciele państw muzułmańskich. Druga podkomisja pracowała nad propozycją podziału Palestyny na dwa odrębne państwa. 2 października prezes amerykańskiej sekcji Agencji Żydowskiej [[Abba Hillel Silver]] zaapelował do podkomisji, aby przyjęto plan utworzenia odrębnego państwa żydowskiego. Plan ten został bez większych zmian zalecony do realizacji. 25 listopada 1947 roku ''Komitet Ad Hoc'' oficjalnie zaakceptował projekt podziału Palestyny. Za głosowało dwadzieścia pięć państw, przeciw trzynaście, a wstrzymało się od głosu siedemnaście{{odn|Jadwiszczok|2010|s=18-19}}.

Warto zauważyć, że cieszący się największym poparciem [[Al-Hadżdż Muhammad Amin al-Husajni]] zdecydowanie opowiedział się za utworzeniem jednego państwa arabskiego na terytorium całej Palestyny, jednak wzywał palestyńskich Arabów do zachowania spokoju i nie popierał rozwiązania siłowego konfliktu. Jak twierdzi historyk Michał Jadwiszczok, można przypuszczać, że jego postawa wynikała z pragmatyzmu. Otóż zdawał sobie po prostu sprawę, że społeczność palestyńska nie jest gotowa do walki z dobrze zorganizowanym przeciwnikiem, jakim byli niewątpliwie Żydzi{{odn|Jadwiszczok|2010|s=32}}. Klan al-Husajni był najpotężniejszym, jednak nie wystarczająco silnym, aby mógł narzucić swoją wolę całej arabskiej społeczności w Palestynie. Dyskusje prowadziły do wewnętrznych sporów, w wyniku których nie mogło powstać jednolite polityczne przedstawicielstwo palestyńskich Arabów. Niektóre niewielkie społeczności zaczęły zawierać lokalne sojusze z sąsiednimi osadami żydowskimi, zdarzały się nawet przypadki proszenia Żydów o pomoc. Inne społeczności zwracały się o pomoc do jordańskiego króla [[Abd Allah I ibn Husajn|Abdullaha I]], widząc w nim przywódcę mogącego przejąć kontrolę nad całą Palestyną. Był on wówczas najsilniejszym arabskim przywódcą na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]. W latach 1946-1947 Abdullah I mówił, że nie zamierza „poprzeć ani utrudniać podziału Palestyny oraz utworzenia państwa żydowskiego”{{odn|Sela|2002|s=13-14}}. Oficjalnie popierał on ideę utworzenia państwa arabskiego, jednak podczas wojny domowej w MandaciePalestynie Palestynymandatowej stał się zwolennikiem przyłączenia zachodnich terenów Palestyny do [[Transjordania|Królestwa Transjordanii]]. W lutym 1948 roku jego premier uzyskał poparcie brytyjskiego rządu dla planu przyłączenia arabskiej części Palestyny do Transjordanii{{odn|Pappé|2000|s=167}}. Wielka Brytania nie chciała arabskiej inwazji na państwo żydowskie i utworzenia państwa palestyńskiego z wielkim muftim Jerozolimy na czele{{odn|Laurens|2005|s=83}}.

Agencja Żydowska niemal natychmiast po przyjęciu rezolucji nr 181, ogłosiła uznanie jej decyzji jako obowiązujące społeczność żydowską w Palestynie. W ten sposób plan podziału Palestyny został zaakceptowany przez Żydów, chociaż wyrażali oni swoje niezadowolenie z umieszczenia Jerozolimy i [[Betlejem]] w międzynarodowej strefie pozostającej pod administracją ONZ. Jednak zaproponowany obszar państwa żydowskiego został przyjęty jako „niezbędne minimum” i bez zgłaszania zastrzeżeń rozpoczęto przygotowania do utworzenia własnego [[państwo|państwa]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = El-Nawawy| imię = Mohammed | tytuł = The Israeli-Egyptian Peace Process in the Reporting of Western Journalists| wydawca = Ablex/Greenwood| miejsce = | rok = 2002| strony = 1–2| isbn = 978-1-56750-544-3}}</ref>.

W Mandacie PalestynyPalestynie rozmieszczonych było około 100 tys. brytyjskich żołnierzy zorganizowanych w dwóch dywizjach piechoty, dwóch niezależnych brygadach piechoty, dwóch regimentach zmechanizowanych, kilku jednostkach artylerii i kilku eskadrach lotnictwa. Siły te były jednak systematycznie wycofywane z Palestyny. W lipcu 1947 roku stacjonowało tutaj 70,2 tys. żołnierzy wspieranych przez 1277 cywilnych kierowców i 28 155 pracowników cywilnych. Dowódcą sił brytyjskich w Palestynie był generał [[Gordon Holmes MacMillan]]. 14 maja 1948 roku kraj opuścił brytyjski wysoki komisarz Palestyny [[Alan Cunningham]]{{odn|Levenberg|1993|s=94}}.

Pierwszymi ofiarami wojny byli pasażerowie żydowskiego autobusu, który został zatrzymany przez grupę ośmiu Arabów dowodzonych przez Seif al-Din Abu Kiszke z Jafy. Przygotowali oni zasadzkę na autobusy na płaskiej równinie w pobliżu moszawu [[Kefar Sirkin]]. 30 listopada 1947 roku, o godzinie 8.20 w zasadzkę wpadł pierwszy autobus. Napastnicy zabili pięciu Żydów, a dwóch kolejnych zranili. Pół godziny później w zasadzkę wpadł drugi autobus jadący w kierunku [[Hadera|Hadery]]. Napastnicy zabili kolejne dwie osoby. Tego samego ranka arabscy snajperzy zaczęli ostrzał z Jafy położonych bardziej na północ osiedli Tel Awiwu. W osiedlu [[Menaszijja]] zginęła w ten sposób jedna osoba. Ostrzelano także żydowskie autobusy w Jerozolimie i Hajfie{{odn|Morris|2008|s=76}}. Tak rozpoczęła się wojna domowa w MandaciePalestynie Palestynymandatowej.

[[Plik:Quartier commercial juif attaqué - 2 décembre 1947.jpg|thumb|290px|[[Zamieszki w Jerozolimie (1947)|Arabskie zamieszki w Jerozolimie]], 2 grudnia 1947 r.]]

30 listopada 1947 roku [[Wysoki Komitet Arabski]] ogłosił trzydniowy [[strajk|strajk generalny]] w całymcałej MandaciePalestynie Palestynymandatowej. Strajk miał być wyrazem niezadowolenia społeczności arabskiej, która sprzeciwiała się planowi utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Zażądano, by brytyjskie władze mandatowe przekazały całą władzę polityczną w ręce Wysokiego Komitetu Arabskiego, celem utworzenia jednego państwa arabskiego w całej Palestynie{{odn|Gelber|2006|s=17}}. Równocześnie burmistrz [[Nablus]]u proklamował świętą wojnę [[Dżihad]]<ref name="british">{{Cytuj stronę | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/timeline.html#brits2 | tytuł = British Rule in Palestine (1918-1947 CE)| autor = | opublikowany = Jewish Virtual Library | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-15}}</ref>. W odpowiedzi, 1 grudnia 1947 roku Wysoki Komisarz Palestyny sir Alan Cunningham ostrzegł Wysoki Komitet Arabski, że Wielka Brytania jest zobowiązana do zachowania porządku w Palestynie tak długo, jak sprawuje swój [[Mandat międzynarodowy|mandat]]. Z tego powodu policja mandatowa miała zatrzymać arabskich agitatorów, gdyby zaczęli w Jerozolimie podburzać tłum. Pomimo tych ostrzeżeń, 2 grudnia rozpoczął się strajk generalny. Objął on swoim zasięgiem cały kraj, a w rejonach gdzie obie skłócone z sobą społeczności żyły blisko siebie, doszło do starć – na styku żydowskiego Tel Awiwu i arabskiej [[Jafa|Jafy]] zginęło 7 Żydów. Jednak do najcięższych starć doszło podczas [[zamieszki w Jerozolimie (1947)|zamieszek w Jerozolimie]], gdzie zorganizowana demonstracja przekształciła się w rozruchy, podczas których plądrowano i podpalano żydowskie sklepy oraz domy. Przy braku interwencji ze strony brytyjskich władz mandatowych, żydowska Hagana po raz pierwszy od ośmiu lat zaangażowała się w starcia, aby strzec [[Dzielnica Żydowska w Jerozolimie|Dzielnicy Żydowskiej w Jerozolimie]]. Do pierwszej otwartej wymiany ognia doszło podczas plądrowania przez Arabów centrum handlowego „Manila”. Brytyjczycy podjęli działania dopiero po ustaniu ulicznych rozruchów. Na arabską część miasta nałożono [[godzina policyjna|godzinę policyjną]], która miała obowiązywać do końca tygodnia. Równocześnie aresztowano niektórych członków Hagany za posiadanie broni. W odwecie, 3 grudnia członkowie żydowskiego Irgunu podpalili arabskie kino „Rex”, a przy [[Brama Dawida|Bramie Dawida]] zastrzelono 2 Arabów<ref name="chaptersix1">{{Cytuj stronę | url = http://www.palestine-encyclopedia.com/EPP/Chapter06_4of4.htm | tytuł = Chapter 6: Zionist Terrorism And Crimes In Palestine 1947 | autor = Issa Nakhleh | opublikowany = | praca = Encyclopedia of the Palestine Problem | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-24}}</ref>. Tego samego dnia Arabowie zaatakowali pojazd jadący do Dzielnicy Żydowskiej w Jerozolimie, zabijając 1 osobę i raniąc 7 kolejnych. 4 grudnia w ataku na żydowski autobus w Jerozolimie rannych zostało 2 Żydów i 3 Arabów{{odn|Levi|1986|s=431}}. W kolejnych dniach dochodziło do coraz częstszych strzelanin, podpaleń, a także zamachów bombowych, które paraliżowały normalne funkcjonowanie miasta. Ogółem zginęło 20 Żydów i 15 Arabów{{odn|Gelber|2006|s=17}}.

W dniu 11 grudnia członkowie Irgunu otworzyli ogień do grupy Arabów we wsi [[Balad asz-Szajch]], zabijając 2 osoby. W rejonie Hajfy zginęły 4 osoby, a 15 było rannych<ref name="chaptersix1" />. Tego samego dnia, późnym wieczorem oddział Irgunu wkroczył do arabskiej wioski [[At-Tira (Ramla)|At-Tira]], zabijając 13 Arabów (wysadzono 1 dom i uszkodzono 5 kolejnych)<ref>{{Cytuj pismo | autor = | tytuł = 13 killed in attack on Tireh | czasopismo = Palestine Post | wolumin = 11 | wydanie = | strony = 91 | data = 1947-12-14 | wydawca = | miejsce = | issn =}}</ref>. Następnego dnia żydowskie organizacje rozpoczęły kampanię ataków na Arabów i Brytyjczyków, uznając obydwie strony za uzasadnione cele. Rankiem 12 grudnia nieznani sprawcy postrzelili 3 brytyjskich żołnierzy jadących jeepem w Jerozolimie (jeden z nich zmarł w drodze do szpitala). Do podobnego incydentu doszło w południe w Hajfie. W Ramli wybuch granatów spowodował duży pożar, który został opanowany dopiero wieczorem. W Jerozolimie członkowie Irgunu podłożyli bombę w [[Brama Damasceńska|Bramie Damasceńskiej]], zabijając 20 Arabów i raniąc 50 osób{{odn|Milstein|1997|s=51}}. 13 grudnia Irgun przeprowadził trzy kolejne ataki. W wybuchu bomby przed kinem ''Alhambra'' w Jafie, zginęło 6 Arabów, a 25 osób zostało rannych. Przed Bramą Damasceńską na Starym Mieście Jerozolimy wybuchły dwie bomby, zabijając 2 osoby i raniąc kolejnych 47. W odwecie tłum Arabów zabił 1 Żyda. Podczas próby przywrócenia porządku rannych zostało 2 brytyjskich policjantów. Oddział Irgunu wkroczył także do arabskiej wioski [[Al-Abbasijja]] w pobliżu Jafy, zabijając 9 Arabów i ciężko raniąc 7<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.palestineremembered.com/Jaffa/al-%27Abbasiyya/index.html | tytuł = Welcome To al-'Abbasiyya | autor = | opublikowany = | praca = Palestine Remembered | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-15}}</ref>{{odn|Morris|2004|s=66}}. W [[Safed]]zie na granicy między dzielnicą muzułmańską i żydowską doszło do strzelaniny, w której zginął 1 Arab, a 3 Żydów zostało rannych. Brytyjska policja nałożyła na miasto godzinę policyjną. Tak wielka eskalacja przemocy spowodowała, że 14 grudnia w starcia w MandaciePalestynie Palestynymandatowej zaangażowały się regularne siły transjordańskiego Legionu Arabskiego, dowodzony przez brytyjskiego gen. [[Norman Lash|Normana Lasha]]. Jedna z jednostek tej elitarnej formacji, zaatakowała żydowski konwój przy wiosce [[Bajt Nabala]], zabijając 14 Żydów i raniąc kolejnych 9 Żydów, 2 brytyjskich żołnierzy i 1 Araba. Podczas późniejszego dochodzenia, jordańscy żołnierze tłumaczyli, że to Żydzi zaatakowali ich jako pierwsi<ref name="british" />. Równocześnie brytyjskie siły wojskowe przeprowadziły masowe akcje policyjne, aresztując 6 Żydów i przejmując dużą ilość broni, granatów i amunicji<ref name="chaptersix1" />. Natomiast członkowie arabskich [[milicja|milicji]] wykorzystując ochronę jordańskich żołnierzy, odcięli 15 grudnia [[instalacja wodna|wodociąg]] doprowadzający wodę pitną do żydowskiej [[Zachodnia Jerozolima|Zachodniej Jerozolimy]]. Brytyjczycy szybko naprawili uszkodzenia, jednak społeczność żydowska w mieście była już świadoma niebezpieczeństw czekających na nią w przyszłości i rozpoczęła przygotowania do nieuchronnego [[bitwy o Jerozolimę (1948)|oblężenia Jerozolimy]]. Podczas tych wydarzeń, członkowie Irgunu jako jedyni otwarcie wystąpili przeciwko żołnierzom Legionu Arabskiego, uniemożliwiając im dalsze zajmowanie terytoriów Palestyny. W dniu 15 grudnia Irgun opublikował komunikat skierowany do Arabów: <blockquote>„Narodowa Organizacja Zbrojna ostrzega was, jeśli zbrodnicze ataki na żydowskich cywilów będą kontynuowane, nasi żołnierze spenetrują wasze centra aktywności i będą was nękać. Nie ignorujcie ostrzeżenia. Wy szkodzicie naszym braciom i mordujecie z dzikim okrucieństwem. Dlatego ostrzegamy was, żołnierze Narodowej Organizacji Zbrojnej zaatakują was ... Jednakże nawet w tym szalonym czasie, kiedy arabska i żydowska krew jest rozlewana pod brytyjskim jarzmem, wzywamy was ... wstrzymajcie ataki i stwórzmy pokój między nami. Nie chcemy wojny z wami. Jesteśmy pewni, że wy nie chcecie wojny z nami...”<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.daat.ac.il/daat/ezrachut/begin/47_20-2.htm | tytuł = Petition of Our Arab Neighbors: Announcement in Arabic to the Arab Rioters | autor = | opublikowany = 1947-12-15 | praca = Daat.ac.il | data = | język = he | data dostępu = 2014-04-17}}</ref>.</blockquote>

Pierwszą operacją, ukazującą zmianę taktyki Hagany, był atak kompanii Palmach na arabską wieś [[al-Chisas]]. Podczas tego ataku, w nocy z 18 na 19 grudnia 1947 roku zginęło 10 Arabów, w tym 5 dzieci (wysadzono 2 domy). Pozostawione przez Haganę ulotki informowały, że był to odwet za wcześniejsze incydenty w Dolinie Hula i w Safedzie<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.palestineremembered.com/Safad/al-Khisas/index.html | tytuł = Welcome To al-Khisas | autor = | opublikowany = | praca = Palestine Remembered | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-17}}</ref>. Skutki tego ataku wywołały wstrząs opinii społecznej w środowiskach syjonistycznych. Wydział Polityczny Agencji Żydowskiej otwarcie skrytykował tę formę walki, a [[Josef Sapir]] z Komitetu Obrony wezwał do ukarania osób winnych. Nie podjęto jednak żadnych działań w tym celu{{odn|Moris|2004|s=79-80}}. Zanim jednak wstrzymano działania Hagany, 19 grudnia oddział Palmach przeprowadził odwetowy atak na wieś [[Kazaza]]. W odwecie za zabicie Żyda, zburzono w tej wiosce dom (zginął 1 Arab, a 2 zostało rannych){{odn|Moris|2004|s=343}}. Tymczasem, brytyjskie władze mandatowe poinformowały, że otrzymały 19 grudnia wiarygodne informacje z Damaszku, że arabscy partyzanci zbierają się w Syrii, przygotowując się do wkroczenia do Mandatu Palestyny mandatowej na początku 1948 roku<ref name="bunch" />.

W dniu 30 grudnia 1947 roku członkowie Irgunu rzucili granaty w tłum arabskich robotników przed bramą wejściową do [[Oil Refineries|Rafinerii w Hajfie]]. Rozwścieczeni Arabowie wtargnęli wówczas do rafinerii, gdzie doszło do [[pogrom]]u żydowskich robotników. W [[masakra w Rafinerii Hajfa|masakrze w Rafinerii Hajfa]] zginęło 6 Arabów i 39 Żydów, natomiast rannych było 42 Arabów i 49 Żydów. Była to największa i najbardziej brutalna masakra ludności cywilnej, do jakiej doszło w MandaciePalestynie Palestynymandatowej od czasu wybuchu wojny domowej<ref name="midweb">{{cytuj stronę | url = http://www.mideastweb.org/refriots.htm | tytuł = Haifa Refinery Riots| praca = MidEast Web Historical Documents | język = en | data dostępu = 2014-04-17}}</ref>. Społeczność żydowska powołała specjalną komisję śledczą do zbadania przyczyn i okoliczności masakry w Hajfie. Jej raport wskazał, że pogrom nie był wcześniej zaplanowany, a doszło do niego na skutek zamachu terrorystycznego przeprowadzonego przez Irgun. Raport ujawnił, że niektórzy arabscy robotnicy ukrywali swoich żydowskich współpracowników lub pomagali im w ucieczce. Agencja Żydowska natychmiast potępiła akcję Irgunu, nazywając ją „aktem szaleństwa”. Jednak w tajemnicy, wydano rozkazy, aby Hagana zaczęła naśladować Irgun w działaniach przeciwko ludności arabskiej<ref name="midweb" />. Podjęto także próbę ukarania sprawców zamachu na rafinerię w Hajfie. Jako pierwszego porwano członka Irgunu, Mojżesza. Tydzień później uprowadzono wysokiego dowódcę Irgunu w Hajfie, Mojżesza Levi. W odpowiedzi Irgun porwał kilku członków Hagany. Cała ta sytuacja przyczyniła się do wzrostu nieufności pomiędzy oboma żydowskimi organizacjami. Tymczasem jednak, 31 grudnia 1947 roku kompanie szturmowe Palmach wkroczyły do położonych w pobliżu Hajfy arabskich wiosek [[Balad asz-Szajch]] i [[Hausza]], gdzie doszło do masakry ludności arabskiej – w Balad asz-Szajch zginęło 14 mieszkańców, w tym 10 kobiet i dzieci<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.robincmiller.com/melinkfr.htm | tytuł = Balad Esh-Sheikh (December 31-January 1 night, 1947) | autor = | opublikowany = | praca = Research Guide to the Israel-Palestinian conflict | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-17}}</ref> (niektóre źródła mówią o 60 zabitych<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.palestineremembered.com/Haifa/Balad-al-Shaykh/ | tytuł = Welcome To Balad al-Shaykh | autor = | opublikowany = | praca = Palestine Remembered | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-17}}</ref>). We wsi Hausza wysadzono kilka domów{{odn|Morris|2004|s=101}}. Natomiast ''Banda Sterna'' wysadziła w czterech miejscach tory na linii kolejowej z Tel Awiwu do Jafy. Wieczorem, w strzelaninie w Tel Awiwie rannych zostało 3 brytyjskich żołnierzy<ref name="chaptersix1" />. Ogółem w okresie od 30 listopada do 31 grudnia 1947 roku zginęło 427 Arabów, 381 Żydów oraz 46 Brytyjczyków. Rannych zostało 1035 Arabów, 725 Żydów oraz 135 Brytyjczyków. W ten sposób nakręcała się spirala przemocy w Mandacie Palestyny.

Wraz z początkiem stycznia 1948 roku nastąpiło niewielkie zmniejszenie ilości starć, co wynikało w większości z braków środków finansowych, amunicji, broni, ale także celów dostępnych do atakowania. Statystyki z tego okresu pokazują, że ilość ataków przeprowadzanych przez Żydów zaczęła nawet dwukrotnie przekraczać ataki arabskie. Mogło to także po części wynikać z faktu, że arabskie powstania wybuchło spontanicznie i brakowało mu jednolitego dowództwa koordynującego działania. W dniu 5 stycznia 1948 roku podczas spotkania w [[Damaszek|Damaszku]] utworzono Palestyńskie Dowództwo Polowe Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. W jego skład dowództwa: generał [[Ismail Safwat]] (Irak), generał [[Taha al-Haszimi]] (Irak), pułkownik Szukajri (Liban), pułkownik [[Muhammad al-Hindi]] (Syria) i pułkownik [[Abd al-Kadir al-Dżundi]] (Transjordania). Naczelnym dowódcą został [[Fauzi al-Kawukdżi]]. Siedziba dowództwa znajdowała się w pobliżu Damaszku w Syrii. Terytorium Palestyny podzielono na cztery obszary działań operacyjnych: (1) Dowództwo Północne – rejon pogranicza z Syrią i Libanem, oraz cała [[Galilea]] i północna [[Samaria (kraina)|Samaria]]; (2) Dowództwo Jerozolimy – rejon Jerozolimy, [[Ramallah]], [[Hebron]]u i [[Jerycho]]; (3) Dowództwo Lod i Ramli – rejon miast [[Lod]] i [[Ramla|Ramli]]; (4) Dowództwo [[Strefa Gazy|Strefy Gazy]] i pustyni [[Negew]]<ref name="desert" />. Wszyscy ochotnicy przechodzili gruntowne szkolenie wojskowe w Syrii, a ich dowódcami zostawali doświadczeni oficerowie liniowi, mający doświadczenie bojowe. Stanowili oni zupełnie nową jakość arabskich sił, które do tej pory były tylko zwykłym [[pospolite ruszenie|pospolitym ruszeniem]]. Jako cel mieli wyzwolenie całej Palestyny i utworzenie [[Wielka Syria|Wielkiej Syrii]]. Jako pierwszy, do Mandatu Palestyny mandatowej wkroczył w nocy z 11 na 12 stycznia 1948 roku ''Pierwszy Regiment Jarmouk'' (trzy [[kompania|kompanie]] liczące razem około 500 ludzi), którym dowodził Muhammad Safa. Zajęli oni pozycje między Nablusem a Dżaninem w Samarii. W nocy z 20 na 21 stycznia 1948 roku do Palestyny wkroczył z Transjordanii ''Regiment Ajnadin'' dowodzony przez kapitana Michela Issa. Wspierała go [[bateria (wojsko)|bateria artylerii]] dowodzona przez porucznika [[Afif al-Bizri|Afifa al-Bizriego]]. Ten liczący 700 ochotników oddział Arabskiej Armii Wyzwoleńczej dysponował bardzo dużą jak na warunki Palestyny siłą ognia. Zajął on pozycje w rejonie Jerozolimy i Ramallah. Dwa dni później graniczną rzekę [[Jordan (rzeka)|Jordan]] przekroczył ''Drugi Regiment Jarmouk''. Liczył on 430 ochotników dowodzonych przez [[Adib asz-Sziszakli]]. Zajęli oni pozycje w rejonie miasta [[Safed]] w Galilei. 27 stycznia zostali oni wzmocnieni kolejnym oddziałem, który liczył około 300 ochotników i posiadał wsparcie [[moździerz]]y. Dodatkowo w rejonie [[Nazaret]]u operował [[Druzowie|druzyjski]] ''Regiment Jabal al-Arab'' (trzy kompanie liczące około 500 żołnierzy) pod dowództwem majora Chakiba Wahhaba. W nocy z 29 na 30 stycznia do północnej Samarii wkroczył batalion (około 950 ludzi) dysponujących 19 [[samochód pancerny|samochodami pancernymi]]. Zajęli oni pozycje w rejonie Nablusu, [[Dżanin]]u i [[Tulkarm]]. W kolejnych dniach, arabskie jednostki przegrupowywały się w rejon Hajfy, Jerozolimy i Jafy<ref name="desert" />. [[Secret Intelligence Service|Brytyjski wywiad]] uzyskał informacje, że Arabowie przygotowywali się do dużej ofensywy na 15 lutego. Bieg wydarzeń pokazał jednak, że nie zdołali oni osiągnąć [[gotowość bojowa|gotowości bojowej]]{{odn|Gelber|2006|s=55}}.

Docierające do Mandatu Palestyny mandatowej oddziały arabskich ochotników, wywierały bardzo silny wpływ na miejscową ludność arabską. Dobrze uzbrojeni arabscy żołnierze posiadali wysokie morale, byli przekonani o swojej przewadze i zwycięstwie. Ich przybycie wzmocniło także morale arabskich milicji i zachęcając je do dalszych aktywnych działań. W dniu 10 stycznia zaatakowano żydowski konwój jadący do Jerozolimy, zabijając 11 Żydów. W odwecie Irgun zabił 7 Arabów wracających z Tel Awiwu po sprzedaży bydła. W trzech kolejnych dniach zaatakowane zostały cztery konwoje jadące z Jerozolimy do bloku żydowskich osiedli Gusz Ecjon – zabito 4 Żydów i zniszczono część pojazdów. 11 stycznia brytyjscy żołnierze powstrzymali żydowski atak na wieś [[Bajt Dżibrin]] – aresztowano 50 osób i zarekwirowano ich broń. Wieczorem oddział Palmach poważnie uszkodził [[Geszer Benot Ja’akow|most Bnot Jaakov]] na rzece Jordan w rejonie syryjskich [[Wzgórza Golan|Wzgórz Golan]]<ref name="chapterseven1" />. 12 stycznia siły żydowskie wysadziły 3 domy na obrzeżach dzielnicy Romema w Jerozolimie (następnego dnia wysadzono 20 domów w tej okolicy). Akcję tę przeprowadzono, aby utrudnić ostrzał arabskich snajperów. W strzelaninę w [[Bajt Safafa]] zaangażowały się siły brytyjskie, które przywróciły porządek. W starciu zginęło 3 Arabów, a 7 brytyjskich żołnierzy było rannych. Tego samego dnia ''Banda Sterna'' napadła na [[Barclays|Barclays Bank]] w Tel Awiwie (zrabowano 10 tys. [[funt szterling|GBP]])<ref name="chapterseven2">{{Cytuj stronę | url = http://www.palestine-encyclopedia.com/EPP/Chapter07_2of7.htm | tytuł = Chapter 7/2 – Zionist Terrorism And Crimes In Palestine 1948 | autor = Issa Nakhleh | opublikowany = | praca = Encyclopedia of the Palestine Problem | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-24}}</ref>. W dniu 14 stycznia arabscy bojownicy zabili w Hajfie 7 Żydów i 2 Brytyjczyków{{odn|Gilbert|2005|s=}}. Tego samego dnia, liczący około 600 arabskich bojowników oddział Armii Świętej Wojny zaatakował blok osiedli Gusz Ecjon. Doszło wówczas do [[bitwy o Gusz Ecjon#Pierwsza bitwa (14 stycznia 1948)|I bitwy o Gusz Ecjon]], w której zginęło około 200 Arabów przy stracie zaledwie 3 obrońców. Konsekwencje tej porażki były niezwykle bolesne dla klanu Husajnów. Arabowie mieszkający w okolicy Jerozolimy przestawali wierzyć w siłę Armii Świętej Wojny, co skutkowało spadkiem poparcia dla Wielkiego Mufti Jerozolimy Muhammada Amina al-Husajniego. Równocześnie rosło poparcie dla Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. Jej oddziały nie wzięły jednak bezpośredniego udziału w walkach. Były one kontrolowane przez Ligę Arabską, która z użyciem siły militarnej czekała na wygaśnięcie brytyjskiego mandatu (14 maja 1948 r.). Tak więc w rzeczywistości Arabska Armia Wyzwoleńcza utworzyła jedynie [[strefa buforowa|strefę buforową]] oddzielającą rejon prowadzonych walk od granic Syrii i Transjordanii{{odn|Levenberg|1993|s=200}}. Natomiast prowadzące najcięższe walki z Żydami, siły Armii Świętej Wojny klanu Hussajnów, pozostały osłabione i osamotnione. Otrzymywały one także relatywnie najmniejszą pomoc wojskową od ościennych państw arabskich{{odn|Jadwiszczok|2010|s=31-33}}. Po porażce pod Gusz Ecjon, Abd al-Kadir al-Husajni zrezygnował z planów zdobywania żydowskich osiedli i skoncentrował ataki na drogach, blokując dostawy potrzebnych materiałów i zapasów. Żydowskie dowództwo podjęło wówczas kilka prób przełamania blokady i przedarcia się do Gusz Ecjon{{odn|Jadwiszczok|2010|s=34}}. I tak, jadący z pomocą konwój wpadł 16 stycznia w zasadzkę, w której zginęło 35 żydowskich żołnierzy. Konwój ten przeszedł do historii jako ''[[Konwój trzydziestu pięciu]]''{{odn|Karsh|2002|s=38}}. W ramach odwetu, członkowie Irgunu ostrzelali 15 stycznia arabski autobus w Hajfie (rannych 7 osób), a w strzelaninie na skrzyżowaniu w pobliżu Nazaretu rannych zostało 5 Arabów. Również Hagana przeprowadziła odwetową operację „Trzydziestu Pięciu” (hebr. ''Lamed Hej''), w trakcie której przeprowadzono z Tel Awiwu dwa wypady na sąsiednie wioski arabskie. We wsi [[Abu Kabir (Palestyna)|Abu Kabir]] zniszczono kilka domów, jednak żydowscy żołnierze zostali odparci. Natomiast wypad na wieś [[Salama]] zakończył się całkowitą porażką – żołnierze Hagany uciekli, pozostawiając za sobą zabitych. Dowództwo przeprowadziło dochodzenie w tej sprawie, zwalniając dowódców ze swoich obowiązków{{odn|Jadwiszczok|2010|s=40}}. W nocy z 15 na 16 stycznia Hagana wysadziła trzy domy w Hajfie (domy wykorzystywali irakijscy ochotnicy). Nikt nie został ranny. W nocy z 18 na 19 stycznia oddział żydowski wkroczył do wsi [[Tamra]] w pobliżu Akki. Rzucali granaty i strzelali do domów, w których zginęło 2 Arabów. W południe niezidentyfikowany samochód przejechał przez wieś [[Sarafand al-Amar]] ostrzeliwując ludzi przy drodze (zginęły 4 osoby). Pojazd sprawców został następnie porzucony i spalony przy drodze do Jafy. 20 stycznia doszło do strzelaniny na Starym Mieście Jerozolimy – zginął 1 Żyd, a rannych zostało 3 Żydów i 2 brytyjskich żołnierzy<ref name="chapterseven2" />. Tego samego dnia ''Drugi Regiment Jarmouk'' dowodzony przez syryjskiego oficera [[Adib asz-Sziszakli|Adiba asz-Sziszaklego]] zaatakował izolowany kibuc [[Jechi’am]] w Górnej Galilei. Arabowie zablokowali wszystkie drogi prowadzące do kibucu, a następnie przepuścili pięciogodzinny szturm. W [[bitwa o Jechi’am|bitwie o Jechi’am]] zginęło 8 żydowskich obrońców, ale Arabowie musieli wycofać się. Była to pierwsza porażka sił Arabskiej Armii Wyzwoleńczej w tej wojnie{{odn|Levenberg|1993|s=193}}.

W dniu 2 marca ''Banda Sterna'' zdetonowała bombę podłożoną w arabskim budynku biurowym w Hajfie, zabijając co najmniej 14 Arabów. 4 marca Hagana przeprowadziła nieudaną [[operacja Szemu’el|operację ''Szemu’el'']]. Niewielkie żydowskie komando przedarło się w głąb terytorium arabskiego, i rano zaatakowało arabski autobus na drodze z Ramallah do Latrun. Operacja zakończyła się niepowodzeniem, a 16 żydowskich żołnierzy zginęło<ref>{{Cytuj stronę | url = http://gdudmoria.wordpress.com/%D7%A1%D7%99%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%95-%D7%A9%D7%9C-%D7%94%D7%92%D7%93%D7%95%D7%93/%D7%A9%D7%A2%D7%A8-%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%95%D7%9F-%D7%91%D7%A9%D7%A4%D7%9C/%D7%92-%D7%91%D7%A9%D7%A2%D7%A8-%D7%94%D7%A6%D7%A4%D7%95%D7%A0%D7%99/ | tytuł = Batalion Moria w wojnie o niepodległość | autor = | opublikowany = | praca = GdudMoria| data = | język = he | data dostępu = 2014-10-08}}</ref>. Następnego dnia, w odwecie Hagana zabiła 15 Arabów w pobliżu Tel Awiwu. Tymczasem siły arabskie wciąż wzmacniały swoje pozycje w Palestynie. 4 marca w granice Mandatu Palestyny mandatowej wkroczył Fauzi al-Kawukdżi z około 100 bośniackich wolontariuszy i siłami logistyki Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. We wsi [[Dżaba (Dżanin)|Dżaba]] założyli oni centrum szkoleniowe dla palestyńskich arabskich ochotników. Pułk irackich ochotników Arabskiej Armii Wyzwoleńczej wzmocnił pozycje w rejonie Liddy i Ramli, a al-Husajni założył swoją główną siedzibę we wsi [[Bir Zajt]]. W tym samym czasie, w rejon [[Gaza (Palestyna)|Gazy]] dotarli ochotnicy z [[Libia|Libii]] oraz członkowie egipskiego Bractwa Muzułmańskiego{{odn|Gelber|2006|s=56}}. Jednak w rzeczywistości, przybywający arabscy ochotnicy pogarszali sytuację palestyńskich Arabów, gdyż dokonywali oni rekwizycji żywności celem utrzymania się na nowym miejscu. W ten sposób sytuacja ludności arabskiej systematycznie się pogarszała, tym bardziej że coraz częściej stawała się celem odwetowych ataków Hagany{{odn|Jadwiszczok|2010|s=42}}. W dniu 11 marca Arabowie zdetonowali samochód-pułapkę na dziedzińcu Agencji Żydowskiej w Jerozolimie. Część budynku została całkowicie zniszczona – zginęło 13 osób, a 84 zostały ranne. Wśród zabitych był dyrektor generalny ''Keren Hajesod'', Leib Jaffe. Zamachu dokonał arabski szofer amerykańskiego konsula, który akurat odwiedzał ściśle strzeżony kompleks budynków w samym centrum żydowskiej dzielnicy. Szofer pozostawił w samochodzie ładunek wybuchowy, a samemu uciekł. Zamach wstrząsnął społecznością żydowską i na krótki czas utrudnił działalność samej Agencji{{odn|Friedman|2004|s=249}}. W dniu 13 marca oddział Palmach wkroczył do wsi Al-Husajnijja w Górnej Galilei, gdzie dokonał masakry zabijając 30 Arabów{{odn|Morris|2004|s=344}}. 22 marca Arabowie przerwali linię komunikacyjną z wybrzeża do Jerozolimy. W kanionie Bab-el-Oued rozbito żydowski konwój, niszcząc 30 ciężarówek{{odn|Razoux|2006|s=66}}. W ten sposób Jerozolima została całkowicie odcięta. W marcu do Jerozolimy wyruszyło tylko 45 konwojów, w skład których weszło 560 pojazdów – z tego trzy konwoje zostały rozbite, a pięć zawróciło z powrotem. Do Jerozolimy dotarło jedynie 37 konwojów. W wyniku ataków zginęło 36 ludzi. Warto podkreślić, że ostatnich pięć konwojów w marcu zostało zatrzymanych, a ich straty wyniosły 23 zniszczone ciężarówki. W dniu 31 marca w żydowskiej Zachodniej Jerozolimie wprowadzono [[reglamentacja|reglamentację]] żywności. Dzienna racja na jedną osobę wynosiła: 200 gramów chleba. W kwietniu, podczas święta [[Pesach]] tygodniowa racja wynosiła: 2 [[funt (masa)|funty]] ziemniaków, 2 jajka, pół funta ryb, 4 funty [[maca|macy]], 1,5 [[uncja|uncji]] suszonych owoców, pół funta mięsa i pół funta mąki{{odn|Dov|1960|s=148-150}}. W odpowiedzi na skargi przedstawicieli mieszkańców, brytyjskie władze mandatowe zaproponowały przeprowadzenie ewakuacji Żydów z miasta. Było to nie do przyjęcia dla Żydów. Odmienna sytuacja panowała na pustyni Negew, gdzie znajdowały się odizolowane żydowskie kibuce. Tutejsza ludność arabska nie była zainteresowana wystąpieniem przeciwko Żydom, z tego powodu siły egipskiego Bractwa Muzułmańskiego prowadziły nękające ataki, systematycznie niszcząc rurociągi dostarczające wodę. Na wybrzeżu Tel Awiw został odcięty od Hajfy i żydowskich osiedli położonych w Galilei. 27 marca został rozbity żydowski [[konwój Jechi’am]] jadący z zaopatrzeniem do kibucu Jechi’am. W zasadzce zginęło 46 Żydów<ref>{{cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20160306062508/http://www.mytrips.ws/guides/docs/missiveToGuides80.doc | tytuł = Kompleksowe badanie incydentu konwoju Jechi’am | autor = | opublikowany = | praca = Ethan | data = | język = he | data dostępu = 2014-09-21}}</ref>. Klęska konwoju do Jechi’am była największą dotychczasową porażką żydowską w tej wojnie. Tego samego dnia został rozbity konwój jadący do bloku żydowskich osiedli [[Gusz Ecjon]] ([[konwój Nebi Daniel]]), a 31 marca porażkę poniósł konwój jadący do Jerozolimy ([[konwój Chulda]]). W ciągu jednego tygodnia Hagana poniosła trzy dotkliwe porażki, odnosząc przy tym bardzo duże straty. Dowództwo wyciągnęło z tego wniosek, że taktyka konwojów zawiodła i należy poszukiwać innej metody dostarczania zaopatrzenia do izolowanych społeczności. Poszukując nowych metod prowadzenia działań operacyjnych, 30 marca przeprowadzono [[operacja Haszmed|operację ''Haszmed'']], podczas której podjęto nieudaną próbę zabicia dowódcy Armii Świętej Wojny, Hasana Salama. Pomimo niepowodzenia, sama operacja zapowiadała nadchodzącą zmianę sytuacji w wojnie<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.givati.org.il/show_item.asp?levelId=61508&itemId=50340&itemType=3&prm=t=3&template=24 | tytuł = Operacja Haszmed | autor = | opublikowany = | praca = Brygada Giwati | data = | język = he | data dostępu = 2014-10-08}}</ref>. 31 marca Lechi podłożyła bombę wysadzając pociąg relacji Kair-Hajfa w pobliżu [[Cezarea Nadmorska|Cezarei]] – zginęło 40 Arabów, a 60 osób zostało rannych<ref>Gazety „The Palestine Post”, 1 kwietnia 1948 i „The Times”, artykuły o Lechi.</ref>.

Historycy oceniają, że pierwsza faza wojny domowej w MandaciePalestynie Palestynymandatowej przyniosła co najmniej 2 tys. zabitych i 4 tys. rannych ludzi. Liczby te odpowiadają śmierci średnio 100 osób tygodniowo. Straty rozkładały się przy tym mniej więcej równo po obu stronach konfliktu{{odn|Gelber|2006|s=85}}.

Przebieg dotychczasowych walk był bardziej korzystny dla strony arabskiej, jednak nie zdołali oni osiągnąć żadnego decydującego zwycięstwa. Jedynym arabskim sukcesem było sparaliżowanie żydowskiej komunikacji i przecięcie drogi prowadzącej z wybrzeża do Jerozolimy. Ludność żydowska otrzymała jednak ścisłe rozkazy, aby za wszelką cenę utrzymywać zajmowaną przez siebie ziemię. W konsekwencji tego, siły arabskie nie zdołały zdobyć żadnego żydowskiego osiedla{{odn|Collins|1972|s=163}}. Ludność arabska znajdowała się w o wiele trudniejszym położeniu. Brak jednolitego przywództwa politycznego i sprzeczne interesy sąsiednich państw, powodowały, że palestyńscy Arabowie byli niepewni swojej przyszłości. Od grudnia 1947 do końca marca 1948 roku swoje domy opuściło około 100 tys. arabskich uchodźców (od początku wojny do końca stycznia 1948 r. było 70 tys. uchodźców{{odn|Pappé|2000|s=125}}). Większość z nich pochodziła z wyższej i średniej klasy mieszczaństwa z rejonów Jerozolimy, Hajfy i Jafy. Dołączyli do nich ubodzy wieśniacy z obszarów zdominowanych przez Żydów. Uchodźcy kierowali się do Samarii i Judei, a czasami opuszczali terytorium Mandatu Palestyny mandatowej, udając się do sąsiednich państw{{odn|Karsh|2002|s=67}}.

Iracki gen. Ismail Sawfat w taki sposób opisał przed Ligą Arabską przebieg dotychczasowych walk w Mandacie PalestynyPalestynie: <blockquote>„Pomimo faktu, że rozpoczęły się potyczki i starcia, Żydzi na tym etapie wciąż próbują ograniczyć walki do możliwie jak najmniejszego obszaru, w nadziei, że podział zostanie wdrożony i powstanie rząd żydowski. Oni mają nadzieję, że jeśli walki będą ograniczone, to Arabowie zaakceptują fakty dokonane. Wynika to z faktu, że jak do tej pory Żydzi nie atakowali arabskich wiosek, o ile mieszkańcy tych wiosek nie atakowali i nie prowokowali ich wcześniej.”<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.palestine-studies.org/enakba/military/Khalidi,%20Selected%20Docs%20on%201948%20War.pdf | tytuł = Selected Documents on the 1948 Palestine War | autor = Walid Chalidi | opublikowany = | praca = The Institute for Palestine Studies | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-28}}</ref></blockquote>

Wielka Brytania oficjalnie nie angażowała się w wojnę domową w Mandacie PalestynyPalestynie, jednak od samego początku walk, brytyjscy oficerowie dowodzący Legionem Arabskim byli aktywnie obecni w obszarze prowadzonych walk. W dniu 7 lutego 1948 roku zawarto w [[Londyn]]ie tajne porozumienie brytyjsko-transjordańskie, w którym Brytyjczycy wyrażali zgodę na [[aneksja|aneksję]] arabskiej części Palestyny przez Królestwo Transjordanii. Uzgodniono, że w dniu 15 maja 1948 roku transjordański Legion Arabski wkroczy do Palestyny, zajmując przyznane państwu arabskiemu ziemie. Wcześniej Brytyjczycy mieli przekazać legionowi swoją infrastrukturę oraz znaczną część uzbrojenia wycofywanych z Mandatu Palestyny mandatowej brytyjskich oddziałów wojskowych. Porozumienie zawierało zastrzeżenie, że siły Legionu Arabskiego nie mogły wkroczyć do Jerozolimy lub na obszar nowo tworzonego państwa żydowskiego. Ta opcja nie przewidywała utworzenia [[Palestyna (państwo)|palestyńskiego państwa arabskiego]]{{odn|Laurens|2005|s=83}}. Wzbudziło to zaniepokojenie Egiptu, Syrii, Libanu i Arabii Saudyjskiej, które obawiały się, że jordański król Abdullah I zajmie całą Palestynę i użyje jej następnie jako podstawy do wyprowadzenia ataku na kolejne państwa. Niepokój ten wzmocniło zawarcie przez Transjordanię i Irak porozumienia o wzajemnej obronie{{odn|Laurens|2002|s=}}. Administracja amerykańska obawiała się ogłoszenia przez Ligę Arabską embarga na dostawy [[ropa naftowa|ropy naftowej]]{{odn|Laurens|2005|s=84}}. Widząc rozwój wydarzeń wojny domowej, w połowie marca uznała, że sytuacja Żydów jest beznadziejna. Z tego powodu Stany Zjednoczone w dniu 19 marca oficjalnie ogłosiły wycofanie swojego poparcia dla rezolucji ONZ nr 181 w sprawie podziału Palestyny, zachęcając tym samym Ligę Arabską do udzielenia większego wsparcia finansowego i militarnego dla Arabskiej Armii Wyzwoleńczej i Armii Świętej Wojny, aby położyć kres planom utworzenia państwa żydowskiego. W dniu 1 kwietnia 1948 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ głosowała amerykański wniosek o powołanie specjalnego zespołu do ponownego rozpatrzenia problemu palestyńskiego ([[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] wstrzymała się od głosu)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/time40s.html | tytuł = Timeline of Jewish History: Modern Israel & the Diaspora (1946-1949) | autor = | opublikowany = [[Jewish Virtual Library]] | data = | język = en | data dostępu = 2014-04-28}}</ref>. Zasugerowano wtedy możliwość rozmieszczenia międzynarodowych sił rozjemczych i pozostawienia Palestyny pod międzynarodową kontrolą{{odn|Gelber|2006|s=71-73}}{{odn|Morris|2003|s=13}}.

[[Plan Dalet]] (pol. ''Plan D'') wyznaczał zasady działania oraz cele, które Hagana miała osiągnąć w drugiej fazie wojny. Jego głównym celem było zapewnienie ciągłości połączeń terytorialnych jak największej części żydowskich obszarów przyznanych przez rezolucję ONZ nr 181. Była to odpowiedź na prowadzoną przez Arabów wojnę o drogi, oraz przygotowanie sił obrońców na spodziewaną inwazję wojsk z sąsiednich państw arabskich. Zakładał on, że gdy brytyjskie wojska rozpoczną ewakuację z Palestyny, siły Hagany przejmą ich bazy oraz policyjne posterunki ([[Fort Tegart]]) w całym kraju. Zdobyte miejsca miały być odpowiednio zabezpieczone i ufortyfikowane. Plan zakładał przy tym likwidację baz przeciwnika, przejecie pełnej kontroli nad głównymi drogami, oblężenie miast arabskich wraz z wysiedleniem wiosek stanowiących potencjalne zagrożenie dla Żydów. Ten ostatni punkt był szczególnie niebezpieczny dla Arabów, gdyż umożliwiał on siłom Hagany pod pretekstem obrony, niszczenie i wysiedlanie całych wiosek arabskich{{odn|Jadwiszczok|2010|s=45-46}}. Rozpoczęcie realizacji ''Planu Dalet'' zaplanowano na początek kwietnia 1948 roku. Otworzyło to drugą fazę wojny domowej w MandaciePalestynie Palestynymandatowej, która charakteryzowała się serią żydowskich operacji wojskowych. Hagana przeszła z defensywy do ofensywy. Jego realizacja zajęła około ośmiu tygodni, całkowicie zmieniając położenie społeczności żydowskiej w Palestynie{{odn|Morris|2008|s=116}}.

Kolejną operację [[Hagana|Hagany]] zaplanowano w związku z wycofaniem [[Wielka Brytania|brytyjskiego]] kontyngentu wojskowego z [[Hajfa|Hajfy]], które miało odbyć się 21 kwietnia 1948. [[Hagana]] w całkowitej tajemnicy przegrupowała swoje brygady i 21 kwietnia 1948 roku przeprowadziła niespodziewany atak na miasto, wywołując panikę [[Arabowie|arabskiej]] ludności cywilnej. Po ciężkich walkach [[Hajfa]] została zajęta, a około 100 tys. [[Arabowie|Arabów]] uciekło. 23 kwietnia 1948 roku [[Żydzi|żydowskim]] oddziałom Hagany udało się po 2 dniach walk opanować miasto [[Tyberiada|Tyberiadę]] w [[Galilea|Galilei]]. Otworzyło to drogę do wschodniej części Galilei i znacznie wzmocniło pozycję sił żydowskich na północy. Większość [[Arabowie|arabskich]] mieszkańców [[Tyberiada|Tyberiady]] uciekło.

27 kwietnia 1948 roku oddziały [[Hagana|Hagany]] i [[Irgun Cewai Leumi|Irgunu]] rozpoczęły operację izolacji [[Jafa|Jafy]], w której znajdowało się około 5 tys. [[Arabowie|arabskich]] bojowników. W tym celu brygady ''Aleksandroni'' i ''Giwati'' zniszczyły wsie arabskie położone na wschód od Jafy, wzdłuż drogi [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiw]]–[[Jerozolima]]Awiw–Jerozolima. Równocześnie przeprowadzono natarcie w kierunku [[Wielka Brytania|brytyjskiego]] lotniska w [[Lod]]. Działania te miały przygotować teren do zdobycia [[Lotnisko|lotniska]] po wycofaniu się [[Brytyjczycy|Brytyjczyków]]. [[Żydzi|Żydowskie]] działania wojskowe w bezpośrednim sąsiedztwie ważnej brytyjskiej bazy lotniczej w [[Palestyna (mandat)|MandaciePalestynie Palestynymandatowej]] wywołały zaniepokojenie brytyjskiego dowództwa, które [[30 kwietnia]] 1948 roku bezpośrednio zaangażowało się w [[wojna domowa|wojnę domową]] w [[Palestyna|Palestynie]]. [[Wielka Brytania|Brytyjscy]] żołnierzy wspierani przez [[czołg]]iczołgi, [[Artyleria|artylerię]] i [[lotnictwo]] zaatakowali pozycje Hagany wokół Jafy. Zmusiło to [[Żydzi|Żydów]] do powstrzymania działań ofensywnych w tym regionie walk. W następnych dniach [[Brytyjczycy]] ograniczyli się do rozdzielania walczących stron i chronienia uciekających z Jafy arabskich cywili.

28 kwietnia 1948 roku oddziały [[Hagana|Hagany]] rozpoczęły ofensywę we wschodniej [[Galilea|Galilei]]. Uderzono na północ od [[Tyberiada|Tyberiady]] i [[30 kwietnia]] zajęto dawne [[Wielka Brytania|brytyjskie]] koszary i lotnisko w [[Rosz Pina]]. Następnie rozpoczęto natarcie w kierunku miasta [[Safed]] w [[Górna Galilea|Górnej Galilei]], zostało ono jednak krwawo powstrzymane przez Arabów.

3 maja 1948 roku oddziały szturmowe [[Palmach]] rozpoczęły kolejne natarcie na [[Górna Galilea|Górną Galileę]]. Po 7 dniach ciężkich walk, [[10 maja]] 1948 zdobyto miasto [[Safed]]. [[Arabowie|Arabscy]] mieszkańcy Safedu uciekli.

W ten sposób cała wschodnia [[Galilea]] znalazła się pod [[Żydzi|żydowską]] kontrolą żydowską.

Podczas tej operacji tajni agenci [[Hagana|Hagany]] zdołali namówić [[Druzowie|Druzów]] do [[Dezercja|dezercji]] i przejścia na stronę [[Żydzi|żydowską]]. 9 maja 1948 roku na stronę żydowską przeszło 212 Druzów, których regiment zajmował pozycje obronne w arabskich wsiach na wschód od miasta [[Hajfa]]<ref>Shafa 'Amr, Khirbet Kasayir et Hawsha.</ref>. Przeprowadzano stąd okazjonalne ataki na żydowskie linie komunikacyjne i osiedle Ramat Yohanan<ref>Benny Morris, The Birth Of The Palestinian Refugee Problem Revisited, Cambridge University Press, 2003, {{ISBN|0521009677}}, p.244.</ref>. W zamian za dezercję, Druzowie otrzymali obietnicę utworzenia neutralnej enklawy w centralnej części Galilei.

7 maja 1948 roku trzy żydowskie [[batalion]]y przeprowadziły kolejne natarcie na pozycje obronne ''Legionu Arabskiego'' w rejonie [[Latrun]]. Krwawe walki nie rozstrzygnęły bitwy i [[Żydzi]] wycofali się w kierunku [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiwu]].

11 maja 1948 roku oddziały [[Hagana|Hagany]] przeprowadziły operację oczyszczania południowo-wschodniej [[Galilea|Galilei]] od [[Arabowie|Arabów]]. W toku działań zdobyte zostało [[Bet Sze’an]] w [[Dolina Jordanu|dolinie Jordanu]].

12 maja 1948 roku oddziały [[Hagana|Hagany]] podjęły próbę otworzenia drogi komunikacyjnej do odciętych na [[Negew]]ie żydowskich osiedli. Podczas tej operacji wygnano 600 Arabów ze wsi Nadżd i 1200 mieszkańcom z Samsum, jednak drogi nie udało się odblokować.

Po ciężkich walkach jeden z czterech [[kibuc]]ów został zdobyty przez [[Arabowie|Arabów]], którzy zabili wszystkich [[Żydzi|Żydów]] (ocalały tylko 4 osoby). Zbezczeszczono ciała zabitych, a ocalałych żydowskich żołnierzy gwałcono, po czym okrutnie mordowano. Zginęło około 160 Żydów (w tym także dzieci i kobiety)<ref>Yoav Gelber, Palestine 1948, Sussex Academic Press, Brighton, 2006, {{ISBN|1845190750}}, p.96.</ref>. Zabudowania kibucu zostały zrównane z ziemią.

Gdy 13 maja 1948 roku [[Brytyjczycy]] opuścili [[Jafa|Jafę]], natychmiast na miasto natarły oddziały [[Irgun Cewai Leumi|Irgunu]], zdobywając je po ciężkiej walce.

14 maja 1948 roku oddziały [[Hagana|Hagany]] przeprowadziły natarcie od [[Hajfa|Hajfy]] na północ wzdłuż wybrzeża [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], zdobywając portowe miasto [[Akka]].

14 maja 1948 roku połączone [[Żydzi|żydowskie]] oddziały [[Hagana|Hagany]], [[Irgun Cewai Leumi|Irgunu]] i [[Lechi]] przeprowadziły operację w [[Jerozolima|Jerozolimie]], zdobywając utracone wcześniej budynki żydowskie i tworząc ciągłość terytorialną między osiedlami żydowskimi w mieście.

[[Wojna domowa]] w [[PalestynaPalestynie (mandat)|Mandacie Palestyny]]mandatowej wykazała dużą skuteczność działań operacyjnych [[Żydzi|żydowskich]] oddziałów, którym udało się opanować większość strategicznych punktów w [[Galilea|Galilei]] i na wybrzeżu, w szczególności ważne porty w [[Hajfa|Hajfie]], [[Jafa|Jafie]] i [[Akka|Akce]]. Nie zdołano jednak przełamać impasu w rejonie [[Jerozolima|Jerozolimy]] i na pustyni [[Negew|pustyni Negew]].

Natomiast [[Arabowie]] prowadzili działania w sposób chaotyczny, nie umiejąc wykorzystać liczebnej i technicznej przewagi w lokalnych starciach.

Niezwykle niepokojącym zjawiskiem było pojawienie się dużej fali arabskich uchodźców (około 300 tys. ludzi do maja [[1948]]), którzy z Palestyny przechodzili do [[Liban]]uLibanu i [[Syria|Syrii]].

10 kwietnia 1948 roku, podczas szczytu państw [[Liga Państw Arabskich|Ligi Arabskiej]] w [[Kair]]zeKairze, [[Irak|iracki]] generał Ismail Safwat po raz kolejny wezwał do rozmieszczenia [[Arabowie|arabskich]] armii na granicach [[Palestyna|Palestyny]]. Miałyby one przeprowadzać małe operacje wojskowe wymierzone przeciwko [[Żydzi|żydowskim]] osiedlom, przygotowując się do inwazji na dużą skalę<ref>Yoav Gelber, Palestine 1948, Sussex Academic Press, Brighton, 2006, {{ISBN|1845190750}}, p.120.</ref>.

[[Syria]] i [[Liban]] wyraziły gotowość do zbrojnej interwencji w [[Palestyna|Palestynie]], jednakżejednak król [[Transjordania|Transjordanii]], [[Abd Allah I ibn Husajn]], powiedział, że zaangażowanie się ''Legionu Arabskiego'' byłoby możliwe dopiero po wygaśnięciu [[Wielka Brytania|brytyjskiego]] [[Mandat międzynarodowy|mandatu]] w Palestynie, czyli najwcześniej 15 maja 1948.

Ostatecznie zdecydowano, że arabska interwencja w [[Palestyna|Palestynie]] rozpocznie się 15 maja 1948 roku. W celu koordynowania działań [[Arabska Armia Wyzwoleńcza|Arabskiej Armii Wyzwoleńczej]] i ''Legionu Arabskiego'' oddelegowano do [[Amman]]u generała Ismail Safwata. Wynikało to z faktu, że król [[Abd Allah I ibn Husajn]] otrzymał naczelne zwierzchnictwo nad wszystkimi działaniami wojskowymi prowadzonymi w Palestynie<ref>Yoav Gelber, Palestine 1948, Sussex Academic Press, Brighton, 2006, {{ISBN|1845190750}}, p.122-123.</ref>.

30 kwietnia 1948 dowództwa armii [[Egipt]]uEgiptu, [[Syria|Syrii]] i [[Liban]]uLibanu oficjalnie przekazały naczelne dowodzenie w ręce króla [[Transjordania|Transjordanii]] [[Abd Allah I ibn Husajn]]a. Szefem Sztabu Głównego został [[Irak|iracki]] generał Aldine Nur Mahmud.

4 maja 1948 roku do [[Transjordania|transjordańskiego]] miasta granicznego Mafraq przybyły pierwsze [[Irak|irackie]] oddziały. Były to: regiment [[czołg]]ówczołgów, regiment zmechanizowanej piechoty i regiment [[Artyleria|artylerii]] (24 działa) – łącznie 1500 żołnierzy<ref>Yoav Gelber, Palestine 1948, Sussex Academic Press, Brighton, 2006, {{ISBN|1845190750}}, p.126.</ref>. Równocześnie Egipcjanie rozlokowali 2 [[Brygada|brygady]] na [[Synaj (półwysep)|półwyspie Synaj]].

Na początku maja 1948 w [[Damaszek|Damaszku]] (stolica [[Syria|Syrii]]) zebrali się szefowie sztabów krajów arabskich, aby omówić założenia interwencji wojskowej w [[Palestyna|Palestynie]]. „'Plan Damaszek'” przewidywał uderzenie sił arabskich jednocześnie z trzech stron, i odcięcie sił żydowskich od baz zaopatrzenia na wybrzeżu, a następnie ich stopniowe zniszczenie. W Palestynie miało istnieć jedno arabskie państwo – '''Wielka Syria'''.

8 maja 1948 roku [[Wielka Brytania|brytyjskie]] Ministerstwo Spraw Zagranicznych zapoznało się ze szczegółami arabskiej inwazji. Brytyjscy analitycy orzekli, że arabskie armie nie są przygotowane do przeprowadzenia tak dużej operacji wojskowej, jednak egipscy dowódcy zignorowali te słowa i orzekli, że „za 2 tygodnie będą w Tel Awiwie”<ref>Yoav Gelber, Palestine 1948, Sussex Academic Press, Brighton, 2006, {{ISBN|1845190750}}, p. 126; p.132.</ref>.

11 maja 1948 roku [[Egipt|egipskie]] oddziały wojskowe kilkakrotnie atakowały kibuc Kefar Darom, w pobliżu [[Gaza (Palestyna)|Gazy]].

* [[Listalista bitew i operacji podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny]]