Changsu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Utworzono przez tłumaczenie strony "Jangsu of Goguryeo"
 
drobne redakcyjne
Linia 35:
|wikicytaty =
}}
{{Infobox royalty|name=King Jangsu|succession=Monarch of [[Goguryeo]]|reign=413-491 (78 years)|birth_date=394|death_date={{death year and age|491|394}}|father=[[Gwanggaeto]]|predecessor=[[Gwanggaeto]]|successor=[[Munjamyeong of Goguryeo]]|issue=Crown Prince Juda}} '''Changsu''' lub '''Jangsu'''<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = King Jangsu |data = |opublikowany = KBS Radio |url = http://world.kbs.co.kr/english/program/program_dynasty_detail.htm?No=10041218 |język = en}}</ref> (ur. 394, zm. 491) – 20. władca [[Goguryeo|Koguryŏ]], największego z [[Trzy Królestwa Korei|Trzech Królestw Korei]]<ref>{{Cytuj książkę|isbn=9781783083411|url=https://books.google.co.kr/books?id=5zKWBQAAQBAJ&pg=PR15&dq=king+jangsu&hl=ko&sa=X&ved=0ahUKEwiQ6tPut9jKAhVL8WMKHScICWQQ6AEIQzAG#v=onepage&q=king%20jangsu&f=false|nazwisko=Corfield|imię=Justin|tytuł=Historical Dictionary of Pyongyang|rok=|wydawca=Anthem Press|miejsce=|strony=|język=en}}</ref>. Syn [[Kwanggaet’o Wielki|Kwanggaet’o Wielkiego]], panował w latach 413–491.
 
Czas jego panowania był „złotym wiekiem” Koguryŏ<ref>{{Cytuj |autor = Ainslie Thomas Embree |tytuł = Encyclopedia of Asian history |data = 1988 |isbn = 9780684188997 |s = 324 |url = https://books.google.com/books?id=LtwpAQAAMAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22Nevertheless,+the+reigns+of+Kwanggaet'o+and+his+successor+Changsu+(413-491)+constituted+the+golden+age+of+Koguryo.%22 |język = en}}</ref>, kiedy państwo to było jednym z mocarstw w Azji Wschodniej<ref>{{Cytuj książkę|isbn=9780199936762|url=https://books.google.com/books?id=A2cfZkU5aQgC&q=koguryo+powerful+empire#v=snippet&q=koguryo%20powerful%20empire&f=false|nazwisko=Roberts|imię=John Morris|tytuł=The History of the World|rok=|wydawca=University Press|miejsce=Oxford|strony=443|język=en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Sigfried de Laet |tytuł = History of Humanity from the seventh to the sixteenth century |data = 1994 |isbn = 9789231028137 |wydawca = UNESCO |s = 1133 |url = https://books.google.com/books?id=PvlthkbFU1UC&pg=PA1133#v=onepage&q&f=false |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj książkę|isbn=9781477265178|url=https://books.google.com/books?id=GBvRs-za0CIC&pg=PA6#v=onepage&q&f=false|nazwisko=Walker|imię=Hugh Dyson|tytuł=East Asia. A New History|rok=|wydawca=AuthorHouse|strony=6–7}}</ref>. Utrzymał tereny podbite przez jego ojca<ref>{{Cytuj |autor = #Pae Ki Ch'an |tytuł = Korea at the crossroads |data = 2007 |isbn = 9788989571469 |miejsce = Seoul |wydawca = Happyreading |s = 87 |oclc = 159941393}}</ref>, ale znany był również ze swoich zdolności dyplomatycznych<ref name=":0">{{Cytuj |autor = #Li Ki Baek |tytuł = A new history of Korea |data = 1984 |isbn = 0674615751 |wydawca = Harvard |s = 38-40}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |autor = Warren Cohen |tytuł = East Asia at the Center |data = 2000-12-20 |isbn = 9780231502511 |wydawca = Columbia University Press |s = 50 |url = https://books.google.com/books?id=Okjd2rDwb8IC&q=%22While+China+remained+divided,+Koguryo+maintained+contacts+with+both+North+and+South,+manipulating+the+Chinese+with+relative+ease.%22#v=snippet&q=%22While%20China%20remained%20divided,%20Koguryo%20maintained%20contacts%20with%20both%20North%20and%20South,%20manipulating%20the%20Chinese%20with%20relative%20ease.%22&f=false |język = en}}</ref>. Podobnie jak jego ojciec Kwanggaet’o, Changsu również miał nadzieję na jedność [[Trzy Królestwa Korei|Trzech Królestw Korei]]<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Kim Jinwung |tytuł = From Land of the Morning Calm to states in conflict |isbn = 9780253000781 |miejsce = Bloomington |s = 36}}</ref>. Ponadto jego długie panowanie pozowliło na udoskonalenie politycznych, ekonomicznych i administracyjnych sfer funkcjonowania państwa<ref name=":0" />. Jest także znany z wystawienia [[Stela Gwanggaeto|Steli Kwanggaet’o]], poświęconej sukcesom jego ojca. Imię ''Changsu'' ({{W języku|ko|장수}}, {{W języku|zh|長壽}}) oznacza „długie życie”, pasując do jego wieloletnich rządów przez 78–79 lat, aż do naturalnej śmierci w wieku 98 lat<ref name=":0" />.
 
Podczas swojego panowania zmienił oficjalną nazwę ''Koguryŏ'' ({{W językuJ|ko|고구려}}) na skróconą ''Koryŏ'' ({{J|ko|고려}}), od której pochodzi słowo ''Korea'' w językach indoeuropejskich.
 
== Polityka wewnętrzna ==
Podczas swego wczesnego panowania, Jangsu poświęcił wiele wysiłków na rzecz stabilizacji kraju, który doświadczył nagłego rozrostu terytorialnego, będącego bezpośrednim skutkiem podbojów [[Kwanggaet’o Wielki|Kwanggaet’o]]. Nowy król nakazał zbudować grobowiec dla swojego ojca, a wraz z nim imponujący, wysoki na 6 metrów obelisk z wygrawerowanym opisem panowania Kwanggaet’o<ref />.
 
W roku [[427]] przeniósł stolicę z Kungnae (dzisiejsze [[Ji’an (Jilin)|Ji'an]] na granicy chińsko-koreańskiej) do [[Pjongjang|Pjongjangu]]<ref>{{Cytuj |autor = Lena Kim |tytuł = Koguryo Tomb Murals World Cultural Heritage |data = 2010 |wydawca = 길잡이미디어 |s = 99 |url = https://books.google.co.kr/books?id=xR-GBgAAQBAJ&pg=PA99&dq=king+jangsu&hl=ko&sa=X&ved=0ahUKEwiQ6tPut9jKAhVL8WMKHScICWQQ6AEIODAE#v=onepage&q=king%20jangsu&f=false |język = en}}</ref>, co pomogło w osiągnięciu dobrobytu kulturowego i gospodarczego<ref name=":3" /><ref name=":4">{{Cytuj |autor = |tytuł = Koguryŏ – the origin of Korean power & pride |data = 2007 |isbn = 9788991448834 |wydawca = Tongbuga Yŏksa Chaedan |oclc = 214937998}}</ref>.
Linia 50:
Kiedy Changsu objął koreański tron, sprzyjający Korei okres rozbicia w Chinach zbliżał się do końca<ref name=":4" />. Kontrolę nad północną częścią Chin skonsolidowała wówczas [[Północna dynastia Wei]]. Koreański władca był jednak w stanie wykorzystać sytuację polityczną w Chinach na swoją korzyść<ref name=":2" />.
 
Changsu utrzymywał kontakty z [[Północna dynastia Wei|Północnym Wei]], a oba państwa ustanowiły formalne stosunki dyplomatyczne w roku 435. Relacje te okazały się przydatne, ponieważ Koguryŏ rywalizowało z [[Baekje]], które potajemnie dążyło do sojuszu wojskowego z Wei przeciwko Koguryŏ. Wei zobowiązało się nie ingerować w sprawy Korei<ref name=":5">{{Cytuj |autor = |tytuł = Koguryo: The glorious ancient Korean Kingdom in Northeast Asia |data = |wydawca = Tongbuga Yŏksa Chaedan |typ nośnika = PDF |url = https://www.nahf.or.kr/shtml/include/filedown1.asp?sidx=100&fname=KOGURYO-a+glorious.pdf |język = en}}</ref>.
 
W roku 479 nawiązał przyjazne stosunki z koczownikami [[Rouran|Chanatem Rouran]], mając na celu wywieranie politycznej presji na Północne Wei<ref name=":5" />.
 
Dzięki udanej polityce międzynarodowej, Korea utrzymała względny pokój z nie-Koreańskimi sąsiadami i nie była zagrożona z północnego zachodu, aż najazdu chińskiego w 598<ref name=":1" />.
Linia 58:
== Przypisy ==
{{Przypisy
}}
}}{{Władca|poprzednik=[[Kwanggaet’o Wielki]]|funkcja=władca Korei (Koguryŏ)|lata=[[413]]–[[491]]|następca=[[Munjamyŏng]]}}
<nowiki>
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Władcy Korei]]
[[Kategoria:Urodzeni w 394]]
[[Kategoria:Zmarli w 491]]</nowiki>