Kurwa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m infobox na początek
drobne redakcyjne, szablon wikisłownik na górę, -sekcja "zobacz też"
Linia 1:
{{Inne znaczenia}}
{{Dobry Artykuł}}
{{wikisłownik|kurwa}}
[[Plik:Aleksander Fredro - Sztuka obłapiania page0037.jpg|200px|right|thumb|[[Aleksander Fredro]] w poemacie ''Sztuka obłapiania'', wydanym w 1817 roku, radził: {{cytatD|Jeb, Młodzieńcze, jeb, lecz miej zwyczaj drogi,<br /> Ze świecą kurwie patrzeć między nogi<ref>''[[s:Sztuka obłapiania/całość|Sztuka obłapiania]]'' w serwisie [[Wikiźródła]].</ref>.}}]]
'''Kurwa''' – najczęściej używany [[Wulgaryzmy i przekleństwa w języku polskim|polski wulgaryzm]]{{r|wyb}}, wykorzystywany również jako [[wikt:przekleństwo|przekleństwo]]. Występuje w wielu funkcjach. Jest produktywny słowotwórczo, obfituje w słowa pochodne, eufemizmy i derywaty. We współczesnej formie funkcjonuje od XV w.; wielokrotnie i aż po czasy współczesne pojawia się w literaturze i innych kontekstach kulturowych. Ponieważ słowo to jest wulgaryzmem, jego publiczne użycie stanowi w Polsce [[wykroczenie]] i jest zagrożone karą [[grzywna (prawo)|grzywny]]<ref>art. 141 [[kodeks wykroczeń|kodeksu wykroczeń]].</ref>. Słowo występuje również w innych językach, np. w [[język litewski|litewskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.lietuviuzodynas.lt/lenku-lietuviu-zodynas/Kurwa | tytuł = Kurwa lietuviškai | opublikowany = Lenkų-lietuvių žodynas | język = lt | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język białoruski|białoruskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.slounik.org/search?dict=&search=курва&x=0&y=0 | tytuł = курва | opublikowany = Slounik | język = be | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język ukraiński|ukraińskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://slovopedia.org.ua/57/53402/374921.html | tytuł = курва | opublikowany = Словар українського сленгу | język = uk | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język czeski|czeskim]]{{r|st1}}, [[język słowacki|słowackim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://slovnik.azet.sk/pravopis/slovnik-sj/?q=kurva | tytuł = kurva | opublikowany = Slovník slovenského jazyka | język = sk | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język węgierski|węgierskim]]{{r|glo}}, [[język rumuński|rumuńskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://dexonline.ro/definitie/curvă | tytuł = curvă | opublikowany = Dexonline.ro | język = ro | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język serbsko-chorwacki|serbsko-chorwackim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://hjp.znanje.hr/index.php?show=search_by_id&id=elduUBM%3D&keyword=kurva | tytuł = kurva | opublikowany = Hrvatski jezični portal | język = hr | data dostępu = 2018-09-09}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://onlinerecnik.com/leksikon/srpski/kurva | tytuł = kurva definicija - Srpski jezik - Leksikon | opublikowany = onlinerecnik.com | język = sr | data dostępu = 2018-09-18}}</ref>, [[język albański|albańskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://fjalorthi.com/kurvë | tytuł = kurvë | opublikowany = Fjalor i Gjuhës Shqipe | język = sq | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>, [[język bułgarski|bułgarskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://ibl.bas.bg/rbe/lang/bg/курва/ | tytuł = курва | praca = Речник на българския език | opublikowany = Институт за български език | język = bg | data dostępu = 2018-09-09}}</ref> i [[język macedoński|macedońskim]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://makedonski.info/search/курва | tytuł = курва | opublikowany = Дигитален речник на македонскиот јазик | język = mk | data dostępu = 2018-09-09}}</ref>.
 
Linia 8 ⟶ 9:
 
== Eufemizmy i derywaty ==
[[Plik:Awruko A 559 - 2011.jpg|250px|right|thumb|Idea LemaJacht jako„Awruk'o” nazwa(o, jachtukurwa)]]
Słowo posiada kilka eufemizmów, np. ''kurna'', ''kurna chata'', ''kurna Olek'', ''kuźwa'' a także [[anagram]] ''rukwa ćma''{{r|pol}}. Czasem używa się tylko pierwszej litery, jak na przykład w wierszu [[Julian Tuwim|Juliana Tuwima]] ''Zwariowany alfabet'': „Bo jeśli nawet żona Pe została Ka i jest dziś w Be (...)”{{r|tuw}}. Najważniejszą sylabą, która jest podstawą podczas tworzenia eufemizmów słowa ''kurwa'', jest ''kur''-: ''kurczę pieczone'', ''kurka wodna'', ''kurde'' itp. Podobna pod względem fonetycznym jest sylaba ''kurz'', stąd np. ''kurza twarz'', ''kurza melodia''. Innym zabiegiem eufemizacyjnym jest pozostawienie sylab w nagłosie i wygłosie i manipulacja środkiem: ''karwa'', ''kuwa''. Ponadto w celu złagodzenia wymawia się słowo oparte o pisownię pseudoangielską: ''curwa'', istnieją również liczne neosemantyzmy zawierające głoski, które naprowadzają na właściwy wyraz: ''morwa'', ''bulwa'', używa się również skrótu PKP – ''pięknie, kurwa, pięknie''{{r|mas}}. Przekleństwo ''kurwa mać!'' ma mniej eufemizmów, jednak i w tym przypadku polegają one na przedstawieniach bądź zniekształceniach fonetycznych, np. ''murwa kać'', możliwe jest również znalezienie podobnie brzmiącego wyrażenia, np. ''urwał nać''{{r|mas}}.
 
Linia 69 ⟶ 70:
 
Słowo ''kurwa'' jest dobitnym przykładem postępującego wzrostu użycia wulgaryzmów, co ma swoje odbicie w danych pochodzących z Narodowego [[Korpus (językoznawstwo)|Korpusu Języka]] Polskiego. Magdalena Hądzlik-Dudka znalazła w nim aż {{formatnum:11743}} wystąpienia tego słowa (w danych zebranych do 2014 roku) i wykazała gwałtowną tendencję rosnącą (zwłaszcza po 1990 roku), co jej zdaniem oznacza, że stało się ważnym elementem codziennej komunikacji Polaków{{r|dudka}}.
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|kurwa}}
* [[TKM]]
 
== Przypisy ==