Skały chemogeniczne: Różnice pomiędzy wersjami

'''Skały chemogeniczne''' -– [[skały osadowe]] powstałe poprzez wytrącanie się i krystalizację [[minerał]]ów (tzw. [[ewaporat]]ów) z roztworów wodnych. Przykładami takich skał są [[Halit|sól kamienna]] i [[gips]]y. <!-- [[siarka]] -- ??? złoża siarki są różnego pochodzenia i ewaporacyjne są akurat rzadsze, natomiast te powstałe chemicznie z wapieni też są tylko jednymi z kilku rodzajów-->

Skały chemiczne powstają na skutek odparowania wody ze zbiornika morskiego lub słonego [[jezioro|jeziora]]. Różne rodzaje skał wytrącają się przy różnym stężeniu [[roztwór|roztworu]], przy czym z najczęściej spotykanych skał chemicznych najwcześniej wytrącają się wapienie, potem gips i [[anhydryt]] (przy około 20% pierwotnej objętości roztworu, jeśli wytrącane są z wody morskiej), [[Halit|sól kamienna]] (przy ok. 10%), natomiast [[Sole potasu|sole potasowe]] i [[sole magnezowe]] wytrącają się dopiero tuż przed całkowitym odparowaniem (ze względu na ich niedużą zawartość w wodach morskich).

[[GrafikaPlik:TravertineUSGOV.jpg|thumb|200px|Trawertyn]]

Skały chemiczne to także formy akumulacji [[Kras (geologia)|krasowej]]: [[martwica (geologia)|martwica wapienna]] i [[trawertyn]] (tworzące się w pobliżu [[źródło|źródeł]]) i wapienie naciekowe w [[jaskinia]]ch i szczelinach krasowych.

Skały chemiczne w Polsce znaleźć można w utworach [[perm]]skich i [[trzeciorzęd]]owych, czyli pochodzących z okresów, gdy gorący [[klimat]] był przyczyną silnego parowania jezior, [[morze|mórz]] i [[ocean]]ów. Rozległa jest strefa występowania permskich [[sól kamiennaHalit|soli kamiennych]] i potasowych oraz gipsów (Polska Środkowa i Zachodnia, a także [[Pomorze]]). Mniejszy zasięg mają trzęciorzędowe gipsy i sole kamienne, występujące w pasie od [[Ukraina|Ukrainy]] do okolic [[Rybnik]]a, wzdłuż [[Zapadlisko Przedkarpackieprzedkarpackie|Zapadliskazapadliska Przedkarpackiegoprzedkarpackiego]].