328 199
edycji
m (drobne techniczne) |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m (Bot poprawia linkowanie wewnętrzne i wykonuje inne drobne zmiany.) |
||
|quote =
}}
[[Plik:Gareth-jones.jpg|
'''Gareth Richard Vaughan Jones''' (ur. [[13 sierpnia]] [[1905]] w [[Barry (Walia)|Barry]], zm. [[12 sierpnia]] [[1935]] w [[Mandżukuo]]) – [[Walia|walijski]] dziennikarz, który informował o [[Wielki głód na Ukrainie|wielkim głodzie na Ukrainie]] oraz relacjonował wydarzenia w Niemczech w czasie dojścia do władzy [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]].
Był jednym z nielicznych obcokrajowców, którzy byli bezpośrednimi obserwatorami głodu, który pochłonął według różnych szacunków od 3 do 6 milionów ofiar. Polemizował z wpływowym dziennikarzem [[Walter Duranty|Walterem Durantym]], korespondentem [[The New York Times|„New York Timesa”]] w Moskwie w latach 1922-1936 i laureatem Nagrody Pulitzera w 1932 za serię reportaży o [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], wychwalających postępy [[komunizm]]u.
Ukończył [[Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge]]. W roku 1933 na własny koszt przybył do Moskwy, gdzie lekceważąc zakaz podróży wsiadł 7 marca do pociągu do Charkowa, po czym wysiadł na przypadkowej stacyjce i z plecakiem pełnym żywności rozpoczął pieszą wędrówkę po wsiach Ukrainy, gdzie zastał „głód na kolosalną skalę”. Wszędzie gdzie przybył, słyszał takie same wieści: „Wszyscy spuchli z głodu” i „Czekamy na śmierć”. Spał na klepiskach obok umierających dzieci i relacjonował swoje obserwacje<ref>''Skrwawione ziemie'' Timothy Snyder, 2011, Świat Książki, s. 69 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}
Do czerwca 1933 r. Jones odwiedził trzykrotnie ZSRR i napisał wiele artykułów w brytyjskich i amerykańskich czasopismach. W sierpniu 1933 w Gdańsku spotkał się z niemieckim konsulem w Charkowie, który wyraził uznanie dla jego działalności reporterskiej i przyznał, że sytuacja jest znacznie gorsza niż to opisywał Jones, a na Ukrainie umierają miliony osób<ref>http://www.garethjones.org/overview/mainoverview.htm Krótki życiorys Garetha Jonesa</ref>.
Sowiecki komisarz spraw zagranicznych [[Maksim Litwinow|Maksym Litwinow]] (z którym wcześniej w Moskwie Jones przeprowadził wywiad) oskarżył go o szpiegostwo i w osobistym liście do premiera Wielkiej Brytanii [[David Lloyd George|Lloyda
Oprócz Jonesa jedyną istotną przedstawioną w języku angielskim informacją była anonimowa relacja w ''[[Manchester Guardian]]'' [[Malcolm Muggeridge|Malcolma Muggeridge'a]], w której ten wyraził opinię, że głód na Ukrainie był „jedną z najpotworniejszych zbrodni w dziejach, tak okropną, że ludzie w przyszłości z trudem dadzą wiarę, iż do niej doszło” <ref>''Skrwawione ziemie'' Timothy Snyder, 2011, Świat Książki, s. 78 {{ISBN|978-83-7799-456-6}}
Gareth Jones odwiedził też Niemcy w czasie przejmowania władzy przez Adolfa Hitlera. 25 lutego 1933 leciał z Hitlerem z Berlina do [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu]] jako pierwszy dziennikarz na pokładzie samolotu nowego kanclerza Niemiec. Napisał wówczas, że „Jeżeli ta maszyna się rozbije, cała historia Europy pobiegnie innym torem”. Przeczytał ''[[Mein Kampf]]'' i był świadomy planów Hitlera dominacji niemieckiej, kolonizacji Europy Wschodniej i eliminacji Żydów. Będąc świadkiem reakcji Niemców na przywódcę w Berlinie i na wiecu we Frankfurcie, poczuł moc „czystego, prymitywnego kultu”<ref>Margaret Siriol Colley, ''More Than a Grain of Truth: The Biography of Gareth Richard Vaughan Jones'', Newark 2006</ref>.
== Upamiętnienie ==
* [[Agnieszka Holland]] nakręciła w 2018 film ''[[
== Przypisy ==
{{Kontrola autorytatywna}}
{{
[[Kategoria:Walijczycy]]
[[Kategoria:Absolwenci Trinity College (Cambridge)]]
|