Plateje: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 2A00:F41:1CC3:78BA:B5B9:3530:2B5C:EA17 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to MalarzBOT.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 28:
 
== Historia ==
W [[VI wiek p.n.e.|VI wieku p.n.e.]] znalazło się pod silnym naciskiem [[Teby (Grecja)|Teb]] żądających przyłączenia go do [[Związek Beocki|Związku Beockiego]]. W roku [[519 p.n.e.]] Platejczycy poprosili o pomoc [[Sparta|Spartę]]. Spartanie, którym nade wszystko chodziło o poróżnienie Teb z [[Ateny|Atenami]], poradzili Platejczykom, by zwrócili się o pomoc do [[tyran|tyranów]]ów ateńskich, [[Pizystratydzi|Pizystratydów]]. Cel Sparty został osiągnięty. Doszło do wojny, a w decydującej bitwie górą byli Ateńczycy. Przesunęli też zaraz granice Platejów (i pobliskiego [[Hysiaj]]), a samo miasto przyłączyli do Attyki. Nie należało ono jednak do systemu wyborczego Aten, a więc jego mieszkańcy nie byli pełnoprawnymi obywatelami. Około 1000-osobowy kontyngent Platejczyków walczył u boku Ateńczyków pod [[bitwa pod Maratonem|Maratonem]]<ref>N.G.L. Hammond, s.268.</ref>.
 
W roku [[479 p.n.e.]], podczas wyprawy [[Kserkses I|Kserksesa I]], pod Platejami doszło do decydującej [[bitwa|bitwy]] lądowej, w której zjednoczone siły Hellenów pod dowództwem regenta spartańskiego, [[Pauzaniasz (wódz spartański)|Pauzaniasza]] pokonały silną armię [[Mardoniusz]]a.
{{osobny artykuł|Bitwa pod Platejami}}
 
W roku 431 p.n.e. miał miejsce tzw. [[incydent platejski]], który zapoczątkował [[Wojna peloponeska (431–404 p.n.e.)|wojny peloponeskie]]: na skutek zdrady do miasta wdarł się 300-osobowy oddział [[hoplici|hoplitów]] tebańskich. Platejczycy uderzyli na nich, 120 zabili, resztę wzięli do niewoli. Gdy pod murami pojawiła się liczniejsza armia beocka, mieszkańcy miasta zagrozili uśmierceniem jeńców, wobec czego dowódca tebański nakazał wycofanie się. Platejczycy nie wywiązali się z obietnicy uwolnienia jeńców i dokonali na nich rzezi. Wkrótce pojawiły się wojska ateńskie i obsadziły miasto. Obie zwaśnione strony uznały incydent za powód do wojny<ref>N.G.L. Hammond, s.417.</ref>. W roku 428 p.n.e., po długim oblężeniu, Plateje skapitulowaly wobec wojsk spartańskich. Mężczyzn stracono, kobiety i dzieci sprzedano w niewolę, a miasto zrównano z ziemią<ref>N.G.L. Hammond, s.425, 428-429.</ref>.
 
W roku [[338 p.n.e.]], po [[bitwa pod Cheroneą|bitwie pod Cheroneją]], [[starożytna Macedonia|Macedończycy]] ogłosili niezależność Platejów, ale odbudować je kazał dopiero [[Aleksander Macedoński|Aleksander Wielki]].
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko =Hammond | imię =N.G.L. | autor link = | tytuł =Dzieje Grecji | wydawca =Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce =Warszawa | rok =1973 | strony = | isbn = }}
 
== Przypisy ==