Mobile Servicing System: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Przywrócenie wersji autora Leafnode z dnia 2006-12-06 08:43:38 przy pomocy Popups |
||
Linia 1:
[[Grafika:ISS_Canadarm2_image.jpg|thumb|right|220px|Canadarm2 na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ([[NASA]])]]
[[Grafika: Mobile Servicing System-artists rendering.jpg|thumb|right|220px| Końcowa postać Mobilnego Systemu Dźwigowego (wizja artystyczna); góra: [[#Special Purpose Dexterous Manipulator|Special Purpose Dexterous Manipulator]], środek: [[#Canadarm2|Canadarm2]], dół: [[#Mobile Base System|Mobile Base System]]]]
'''Mobilny System Dźwigowy''', '''MSS''' ([[język angielski|ang.]] '''''M'''obile '''S'''ervicing '''S'''ystem'') - jest mechanicznym ramieniem (wraz ze współpracującym osprzętem) znajdującym się na [[ISS|Międzynarodowej Stacji Kosmicznej]]. Odgrywa on bardzo istotną rolę w dalszej rozbudowie stacji, użytkowaniu i konserwacji. Zadania dźwigu to m.in.: przemieszczanie sprzętu i pojazdów zaopatrzeniowych w obrębie stacji, wspieranie [[astronauta|astronautów]] pracujących w otwartej przestrzeni kosmicznej, pomoc przy naprawach i przeglądach modułów oraz innych urządzeń przymocowanych do stacji.
MSS został zaprojektowany i skonstruowany przez MDA Space Missions (wcześniej [[MD Robotics]]; wcześniej SPAR Aerospace) dla [[Kanadyjska Agencja Kosmiczna|Kanadyjskiej Agencji Kosmicznej]] (''Canadian Space Agency''), jako podsystem do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Według planu, na ISS ma być zamontowany jeszcze jeden [[Manipulator robotyczny |manipulator]] – [[European Robotic Arm]].
Mobile Servicing System ma docelowo składać się z trzech części:
==Canadarm2==
[[Grafika: STS-114 Steve Robinson on Canadarm2.jpg|thumb|right|240px|Canadarm2 asystuje przy [[EVA]] astronauty [[Steve Robinson|Steve’a Robinsona]] podczas [[STS-114]] ([[3 sierpnia]] [[2005]])]]
[[Grafika: Latching End Effector picture.jpg|thumb|right|230px|Latching End Effector]]
'''Canadarm2''', '''SSRMS''' ('''''S'''pace '''S'''tation '''R'''emote '''M'''anipulator '''S'''ystem'' – system zdalnie sterowanego manipulatora stacji kosmicznej) jest nową wersją ramion montowanych w ładowniach [[Wahadłowiec kosmiczny|wahadłowców]] ([[Canadarm]]; RMS). Canadarm2 jest dźwigiem większym (m.in. dłuższym o ponad 2 m) i zdolnym do wykonywania bardziej skomplikowanych manewrów. W pełni wyprostowany ma długość 17,6 [[metr|metrów]], waży prawie 1 800 [[kilogram|kilogramów]] i jest w stanie przenosić ładunki o masie do 116 [[tona|ton]]. Może także asystować przy dokowaniu wahadłowców.
SSRMS przemieszcza się po stacji na dwa sposoby:
*za pomocą [[#Mobile Base System|Mobile Base System]] – jeżdżąc po strukturze kratownicowej,
*oraz dzięki specjalnym końcówkom '''LEE''' ('''''L'''atching '''E'''nd '''E'''ffector'' – krańcowy efektor zatrzaskowy) ramienia – poprzez przyłączanie/odłączanie się do/od wsporników-[[interfejs|interfejsów]] '''PDGF''' ('''''P'''ower and '''D'''ata '''G'''rapple '''F'''ixtures''), rozmieszczonych na powierzchni stacji. PDGF zapewnia zasilanie oraz przepływ sygnałów danych i video.
W zależności od wykonywanego zadania Canadarm2 porusza się z różnymi prędkościami. Bez obciążenia może przemieszczać się z prędkością do 37 cm/s. Podczas asystowania przy EVA: 15 cm/s. W czasie montowania modułów dźwig zwalnia do 2 cm/s, a gdy pomaga przy dokowaniu wahadłowca zwalnia jeszcze bardziej - do 1,2 cm/s.
Canadarm2 ma siedem przegubów (trzy podobne do ramion, jeden taki jak w łokciu i trzy nadgarstkopodobne) oraz osiem ogniw.
W skład SSRMS wchodzą też:
*automatyczny system unikania kolizji,
*cztery kolorowe [[Kamera filmowa|kamery]] (po jednej na obu stronach „łokcia” i dwie na końcówkach LEE),
*specjalny czujniki momentu siły, przekazujący „[[Dotyk|zmysł dotyku]]” obsługującemu astronaucie.
Canadarm2 został dostarczony do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej podczas misji [[STS-100]] w kwietniu [[2001]] roku.
<small>[[#Dane techniczne|Zobacz dane techniczne SSRMS]]</small>
===Robotic Work Station===
[[Grafika:Robotic Work Station picture.jpg|thumb|right|230px|Stanowisko RWS]]
[[Grafika:Leroy Chiao working on Space Station Remote Manipulator System.jpg|thumb|right|230px| Astronauta [[Leroy Chiao]] pracuje przy panelu sterującym Canadarm2 w [[Destiny|module Destiny]]]]
MSS ma dwa stanowiska sterowania dźwigiem '''RWS''' ('''''R'''obotic '''W'''ork '''S'''tation'' – robotyczna stacja robocza) - przy czym „na raz” tylko jedno stanowisko RWS kieruje pracą MSS. Po ukończeniu budowy ISS jedno RWS będzie w środku [[Destiny|laboratorium Destiny]], a drugie takie stanowisko będzie wewnątrz balkonu [[Cupola]]. Aktualnie oba stanowiska RWS znajdują się w module Destiny.
RWS ma dwa zestawy [[Joystick|dżojstików]] sterujących: jeden odpowiedzialny za obracanie dźwigiem '''RHC''' ('''''R'''otational '''H'''and '''C'''ontroller'' – ręczny kontroler [[Rotacja|rotacyjny]]), i jeden sterujący ruchem wzdłużnym '''THC''' ('''''T'''ranslational '''H'''and '''C'''ontroller'' – ręczny kontroler [[Translacja (matematyka)|translacyjny]]).
Dodatkowo na stanowisku znajdują się też: '''DCP''' ('''''D'''isplay and '''C'''ontrol '''P'''anel'' – panel kontrolny i wyświetlający) oraz [[laptop]] '''PCS''' ('''''P'''ortable '''C'''omputer '''S'''ystem'' – systemowy komputer przenośny).
Astronauta-operator widzi ruchy ramienia patrząc na trzy [[Wyświetlacz ciekłokrystaliczny|ekrany LCD]].
Kanadyjska Agencja Kosmiczna zbudowała również naziemne centrum kontroli dla Canadarm2 w kwaterze głównej CSA Saint-Hubert ([[Quebec]]). Ośrodek ten jest bezpośrednio połączony z Centru Kontroli Misji w [[Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona|ośrodku kosmiczny im Johnsona]] [[NASA]] ([[Houston (Teksas)|Houston]], [[Teksas]]). Jednak tylko członkowie załogi ISS będą tak naprawdę sterować dźwigiem, a personel naziemny będzie jedynie oferować pomoc techniczną w „czasie rzeczywistym”.
==Mobile Base System==
Kompletna nazwa MBS brzmi '''Mobile Remote Servicer Base System''' (mobilna zdalnie sterowana podstawa systemu dźwigowego).
MBS to platforma robocza, zainstalowana na ruchomej podstawie '''Mobile Transporter''' ('''MT'''), która porusza się wzdłuż torów zamontowanych na głównych segmentach stelaża ([[Integrated Truss Structure |S0, S1, P1 Truss]]) konstrukcji stacji. Dzięki czemu zamontowana na niej Canadarm2, może przemieszczać się na całej długości ISS.
Za ruch MT wzdłuż kratownic odpowiada dwadzieścia silniczków, a za postój system automatycznego, magnesowego zakleszczania.
'''Dane techniczne Mobile Transportera''':
*''waga'': 885 kg
*''długość'': 274 cm
*''szerokość'': 261 cm
*''wysokość'': 97 cm
*''prędkość ruchu'': 2,5 cm/sek
Mobile Base System został przyłączony do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej podczas misji [[STS-111]] w czerwcu [[2002]] roku.
<small>[[#Dane techniczne|Zobacz dane techniczne MBS]]</small>
==Special Purpose Dexterous Manipulator==
[[Grafika:ISS_Canada_Hand.jpg|thumb|right|250px| Wizja artystyczna “ręki” Canadarm2]]
'''SPDM''' ('''''S'''pecial '''P'''urpose '''D'''exterous '''M'''anipulator'' - zwinny manipulator specjalnego przeznaczenia), '''Canada Hand''' lub "'''Dextre'''" jest specjalną końcówką SSRMS, w postaci stosunkowo małego dwu-ramiennego [[robot]]a. Każde ramię składa się z siedmiu ogniw, na końcu których zamocowany jest system chwytny zwany OTCM (''Orbit Replacement Unit/Tool Changeout Mechanism'') - umożliwiający łączenie z [[narzędzie|narzędziami]] lub manipulowanymi częściami.
SPDM ma wspomagać astronautów w wykonywaniu zadań podczas prac w otwartej przestrzeni kosmicznej ([[EVA]]), przenosić mniejsze i delikatniejsze ładunki.
Testy naziemne urządzenia przeprowadzane były w komorach symulacyjnych [[David Florida Laboratory]] ([[Ottawa]]), należących do CSA.
SPDM ma wejść w skład dźwigu w dalszej fazie budowy stacji. Zgodnie z aktualnym planem, manipulator ma zostać dostarczony na ISS nie wcześniej niż w [[2007]] roku.
==Dane techniczne==
{| cellpadding="5" cellspacing="0" border="1"
|- bgcolor="#CDC5BF"
! Parametr\część MSS
! Mobile Base System
! Space Station Remote Manipulator System
! Special Purpose Dexterous Manipulator
|-
!bgcolor="#efefef"| Długość [m]
| <center> 5,7 x 4,5 x 2,9
| <center>17,6
| <center>3,5
|-
!bgcolor="#efefef"| Masa [kg]
| <center> 1 450
| <center> 1 800
| <center>1 662
|-
!bgcolor="#efefef"| Udźwig [kg]
| <center> 20 900
| <center> 116 000
| <center> 600
|-
!bgcolor="#efefef"| Liczba stopni swobody
| <center> -
| <center> 7
| <center>15
|-
!bgcolor="#efefef"| Pobierana moc<br>(przy max. obciążeniu) [W]
| <center> 825
| <center> 2 000
| <center>2 000
|-
!bgcolor="#efefef"| Pobierana moc (średnia) [W]
| <center> 365
| <center> 435
| <center>600
|-
!bgcolor="#efefef"| Dystans zatrzymywania [m]
| <center> -
| <center> 0,60
| <center>0,15
|}
==Zobacz też==
{{commons|Canadarm2}}
*[[Robotyka]]
<small>[[#top|Na górę strony]]</small>
==Linki zewnętrzne==
* [http://www.space.gc.ca/ Kanadyjska Agencja Kosmiczna] {{lang|en}}
* [http://www.nasa.gov/centers/johnson/pdf/123836main_iss_generic_robotics_book.pdf Instrukcja MSS] {{lang|en}} (PDF)
{{Moduły ISS}}
[[Kategoria:Międzynarodowa Stacja Kosmiczna]]
[[de:Canadarm2]]
[[en:Mobile Servicing System]]
[[fr:Système mobile de service]]
[[hu:Canadarm2]]
[[pt:Sistema de Serviço Móvel]]
|