Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
+ sekcja |
||
Linia 1:
[[Grafika:Hiszpania-Regiony i prowincje.png|right|thumb|300px|Mapa podziału administracyjnego Hiszpanii na
[[Hiszpania]] jest podzielona na '''17 wspólnot autonomicznych''' ([[hiszp.]] ''Comunidades Autónomas''), które cieszą się dużą autonomią (głównie w kwestiach szkolnictwa, podatków, itd.) oraz dwa miasta autonomiczne (hiszp. ''Ciudad Autónoma''). Oto one:
* [[Andaluzja]] (''Andalucía'')
Linia 24:
Integralną część Hiszpanii stanowią tzw. [[hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej]].
==Utworzenie i zakres władzy==
[[Centralizacja]], [[nacjonalizm]] i [[separatyzm]] odegrały ważną rolę w [[droga Hiszpanii do demokracji|demokratyzacji Hiszpanii]]. Niestabilność państwa, a w końcu upadek dyktatora, generała [[Francisco Franco|Franco]] zostały wywołane właśnie przez te trzy czynniki. W [[1978]] partie polityczne, których dziełem była [[konstytucja hiszpańska z 1978|nowa hiszpańska konstytucja]], potrzebowały kompromisu, który zapobiegnie, przynajmniej czasowo, ruchom nacjonalistyczym i separatystycznym. Nowa Hiszpania stała się krajem silnie [[decentralizacja|zdecentralizowanym]], a nowy podział terytorialny miał wiele wspólnego zarówno ze starym (utrzymano podział na [[prowincje Hiszpanii|prowincje]]), jak i z nowoczesnymi systemami administracji terytorialnej w państwach [[Europa Zachodnia|Europy Zachodniej]] (np. w [[Republika Federalna Niemiec|RFN]])
Wspólnoty autonomiczne mają znaczną władzę ustawodawczą i wykonawczą. Każda wspólnota ma swój własny [[parlament]] i rząd regionalny. Szerokość autonomii jest różna dla każdej wspólnoty i przedstawiona w statucie autonomii (''[[estatuto de autonomía]]''). W praktyce, istnieje podział na wspólnoty „historyczne” — [[Andaluzja]], [[Galicia|Galicja]], [[Katalonia]] i [[Kraj Basków]] — i resztą. „Historyczne” uzyskały więcej funkcji i możliwości, między innymi możliwość ustalenia czasu między wyborami na prezydenta regionu i do regionalnego parlamentu (między wyborami musi być minimalnie czteroletni odstęp). Katalonia i Kraj Basków mają także swoje własne, niezależne siły policyjne – [[Ertzaintza]] w Baskonii, i [[Mossos d'Esquadra]] w Katalonii. Inne wspólnoty mają bardziej ograniczoną moc w tym zakresie, albo żadnej.
Konstytucja Hiszpanii gwarantuje w artykule 2 „prawo regionów i narodowości do samostanowienia”. Wstępne założenie zakładało, że nie każda część kraju, ale tylko regiony historyczne o długiej tradycji samorządności otrzymają status autonomii. Jednakże, gdy konstytucję nadal szkicowano, w Andaluzji podniosło się larum — ponad półtora mieszkańców regionu [[4 grudnia]] [[1977]] roku wyszło na ulice swoich miast, rządając przyznania również Andaluzji statutu autonomii. Doprowadziło to do dopisania jeszcze dwóch artykułów do konstytucji: artykuł 143, który dał możliwość uzyskania statusu wspólnoty autonomicznej każdemu regionowi, oraz artykuł 151, który dodał wspólnotom autonomicznym wiele dodatkowych zadań.
==Mniejsze jednostki administracyjne==
| |||