Tambora (lud): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 4:
Lud ten i jego cywilizacja nie zostały nigdy zbadane przez etnografów. Co prawda na początku [[XIX wiek]]u zainteresował on świat zachodni, ale wkrótce po pierwszym spotkaniu zniknął z powierzchni ziemi.
 
Zachowały się skromne świadectwa historyczne (głównie zapisy holenderskiej administracji kolonialnej) na temat ludzi Tambora. Słynęli oni w Indiach Wschodnich ze swego miodu, koni, drewna sappan ([[brezylka sappan]] – ''Caesalpinia sappan'') używanego do produkcji czerwonego barwnika oraz drewna [[drzewo sandałowe|sandałowego]] używanego do wyrobu kadzidełek i leków. Brytyjscy urzędnicy kolonialni, a także badacze brytyjscy i holenderscy odwiedzili wyspę Sumbawa na krótko przed erupcją. Żyło tam około 10 000 ludzi. Relacje mówią o natknięciu się na cywilizację, która mówiła językiem niepodobnym do żadnego innego w [[Indonezja|Indonezji]]. Zapisano 48 słów. Nie stosował on słów [[języki austronezyjskie|austronezyjskich]], obecnych w innych językach Indonezji, lecz przypominał leksykęleksykalnie [[język khmerski|khmerskiego]] z [[Kambodża|Kambodży]]; wysnuwano zatem wniosek, że ich językmowa byłbyła powiązanypowiązana z [[Języki mon-khmer|grupą językową mon-khmer]], rozpowszechnioną obecnie w [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]]. Przypuszczano, że lud Tambora pochodził z [[Indochiny|Indochin]]. Językoznawca [[Mark Donohue (językoznawca)|Mark Donohue]] zaś doszukiwał się związku języka tambora z [[języki papuaskie|językami papuaskimi]] używanymi na wyspie [[Timor]], na co miałaby wskazywać zbieżność leksykalna<ref name=":0">{{cytuj pismo|nazwisko=Donohue|imię=Mark|data=2008-01-03|tytuł=The Papuan Language of Tambora|url=https://muse.jhu.edu/article/228921|czasopismo=Oceanic Linguistics|wolumin=46|numer=2|strony=520–537|doi=10.1353/ol.2008.0014|issn=1527-9421|język=en}}</ref>.
 
W miejscu zagłady ludność miejscowa często znajdowała ceramikę i kości. W lecie [[2004]] ekspedycja naukowa, której przewodził prof. [[Heraldur Sigurðsson]], wulkanolog z Uniwersytetu Rhode Island (Kingston, USA), odkryła z pomocą miejscowego przewodnika szczątki wsi Tambora. Odnaleziona wieś znajdowała się 25 km na zachód od [[krater wulkaniczny|krateru wulkanu]] i 5 kilometrów w głębi lądu, gdzie mieszkańcy byli bezpieczni od piratów, którzy często porywali mieszkańców wybrzeża, zmuszając ich do niewolnictwa. Miejsce było też bardzo żyzne, co sprzyjało uprawie roli.