Heinrich von Plauen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kornick (dyskusja | edycje)
m →‎Życiorys: lit., drobne techniczne
Wycofano ostatnich 6 zmian treści (wprowadzonych przez Kornick) i przywrócono wersję 57339967 autorstwa 176.221.120.166 / ort., niestety "zakonu krzyżackiego" jest właściwe
Linia 10:
|opis faksymile =
|dewiza =
|1. tytuł = [[Wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|Wielki Mistrzmistrz Zakonuzakonu Krzyżackiegokrzyżackiego]]
|1. od = 1410
|1. do = 1413
Linia 35:
|wikicytaty =
}}
'''Henryk von Plauen''' (ur. [[1370]] w [[Turyngia|Turyngii]], zm. [[1429]] w Lochstädt, ob. [[Pawłowo]] k. [[Kaliningrad|Królewca]]) – [[Wielcywielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|Wielkiwielki mistrz zakonu krzyżackiego]] w latach 1410-1413<ref>Kazimierz Lepszy, ''Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia''. Wiedza Powszechna Warszawa 1968, s.367.</ref>.
 
== Życiorys ==
Pochodził ze znanego rodu rycerskiego, zasłużonego dla [[zakon krzyżacki|Zakonuzakonu Krzyżackiegokrzyżackiego]]. Do Prus przybył ok. [[1390]] roku w charakterze gościa Zakonuzakonu, później został jego pełnoprawnym członkiem.
 
Początkowo nie pełnił żadnych ważniejszych urzędów i dopiero w [[1402]] mianowano go [[komtur]]em [[Nieszawa|Nieszawy]]. W 1407 r. został komturem [[Świecie|Świecia]]. W czasie wojny polsko-krzyżackiej 1409–1411, 27 sierpnia 1409 r. w czasie wypadu polskiej załogi zamku w [[Bydgoszcz]]y pod [[Świecie]]m Plauen dostał się do niewoli. Wkrótce potem dążące pod [[Bydgoszcz]] oddziały krzyżackie uwolniły komtura, a tamtejszy zamek obległy i zdobyły.
Plauen nie brał udziału w [[Bitwabitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]] 15 lipca 1410 r. Na wieść o klęsce Zakonuzakonu natychmiast pospieszył ze swym hufcem do [[Malbork]]a, przewidując, że tam właśnie skierują się oddziały polsko-litewskie. Dotarł na czas i to w dużej mierze dzięki energicznej postawie von Plauena Krzyżacy utrzymali swoją stolicę.
 
Za zasługi podczas obrony zamku malborskiego kapituła zakonna obrała Heinricha von Plauena Wielkimwielkim Mistrzemmistrzem w 1410, pomijając innych hierarchów zakonnych, sprawujących ważniejsze funkcje, m.in. [[Werner von Tettingen|Wernera von TettingenTettingena]], [[wielkiwielkiego szpitalnik|Wielkiego Szpitalnika]]szpitalnika i komtura elbląskiego, który uratował się z rzezi grunwaldzkiej. W 1411 Wielkiwielki Mistrzmistrz odniósł sukces dyplomatyczny, podpisując z Polską tzw. [[Pokój toruński (1411)|I Pokójpokój Toruńskitoruński]]<ref>''Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae'', wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 86.</ref> na bardzo korzystnych dla Zakonu warunkach. Jednocześnie, mimo osłabienia po klęsce grunwaldzkiej, rozpoczął aktywne przygotowania do wojny odwetowej z południowym sąsiadem.
 
Mimo niekwestionowanych zasług Wielkiwielki Mistrzmistrz nie cieszył się poważaniem u braci zakonnych. Von Plauen był człowiekiem porywczym i okrutnym, zwolennikiem rządów twardej ręki. Zwalczał aktywnie opozycję miast pruskich i [[Związek Jaszczurczy (XIV wiek)|Związek Jaszczurczy]]. W 1411 wykrył spisek komtura radzyńskiego [[Georg von Wirsberg|Georga von Wirsberga]] i kazał ściąć [[Mikołaj z Ryńska|Mikołaja Ryńskiego]] za jego współpracę z Polakami, co tylko zwiększyło jego niepopularność. W końcu Wielkiwielki Mistrzmistrz został obalony w 1413 za sprawą Wielkiegowielkiego Marszałkamarszałka i komtura [[Kaliningrad|Królewca]] [[Michał Küchmeister von Sternberg|Michaela Küchmeistra]], zwolennika dalszych układów z Polską, który został nowym zwierzchnikiem Zakonuzakonu. Od 1413 do 1414 był komturem Engelsburga ([[Pokrzywno (powiat grudziądzki)|Pokrzywno]]). W 1414 uwięziono go razem z bratem, również Heinrichem, byłym komturem gdańskim, w [[Uszakowo|Pokarminieuszakowie]] a następnienatępnie w [[Gdańsk|Gdańskugdańsku]]. Plauen odzyskał wolność dopiero w 1422, po śmierci Küchmeistra. Został Prokuratoremprokuratorem w [[Lochstedt|Lochstädt]], na Półwyspie Sambijskim i zmarł tam w 1429.
 
W maju 2007 r. odkryto w katedrze w [[Kwidzyn]]ie kryptę ze szczątkami trzech osób. Znaleziono przy nich charakterystyczne zapinki płaszczy i fragmenty szat wykonanych z jedwabiu (bardzo cennego w średniowieczu). Wykonane zostały badania antropologiczne i DNA szczątków, oraz dendrologiczne drewna użytego do wykonania trumien. Badania zakończone w grudniu 2008 potwierdziły, że są to szczątki trzech wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego: [[Werner von Orseln|Wernera von Orseln]], [[Ludolf König von Wattzau|Ludolfa Koeniga von Wattzau]] oraz właśnie Henryka von Plauen<ref>[http://www.rp.pl/artykul/394472-Archeolodzy-i-Krzyzacy-.html ''Archeolodzy i Krzyżacy'', Krzysztof Kowalski, „Rzeczpospolita”, 19.11.2009&nbsp;r.]</ref>.
 
== Heinrich von Plauen w filmie ==
Linia 59:
|grafika = Template - Grand Master of the Teutonic Order.svg
|rozmiar = 50
|funkcja = Wielki Mistrzmistrz Zakonuzakonu Krzyżackiegokrzyżackiego
|lata = 1410 – 1413
|następca = [[Michał Küchmeister von Sternberg]]