Partia Demokratyczna powstała w 1946 w wyniku wprowadzenia w Turcji systemu wielopartyjnego i wygrała pierwsze wolne (tajne i powszechnetransparentnie liczone) wybory w 1950 roku, a następnie dwukrotnie kolejne w 1954 i 19591957 - była partią opozycyjną wobec kemalistycznej [[Republikańska Partia Ludowa (Turcja)|partii republikańskiej]]. W pierwszych latach rządów doprowadziła do poprawy sytuacji gospodarczej w Turcji, co dużej mierze było zasługą korzystania ze środków płynących do Turcji w ramach [[Doktryna Trumana|doktryny Trumana]] i [[Plan Marshalla|planu Marshalla]], próbowała też utrzymywaćposzerzać poparcieswój dla siebieelektorat poprzez wykorzystywanie resentymentów [[nacjonalizm|nacjonalistycznych]] na tle napięć z Grecją dotyczących Cypru (w 1961 Adnan Menderes został oskarżony i skazany m.in. za zorganizowanie [[Pogrom w Stambule|Pogromu w Stambule]]) oraz religijnych, m.in. zalegalizował (zakazane przez [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürka]], by odciąć Turcję od wpływów arabskich) arabskie wezwanie do modlitwy (''[[adhan]]''), ponownie otworzył tysiące zamkniętych dotychczas meczetów i zalegalizował ponownie bractwa religijne - co było uznawane za odejście od świeckości państwa promowanej przez [[kemalizm]].<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.arte.tv/pl/videos/078148-000-A/ojcowieturcji-atatuerk-i-erdogan/ |tytuł = "Ojcowie Turcji: Atatürk i Erdogan" |nazwisko = Colosimo |imię = Jean François |opublikowany = arte.tv |data = 2019-10-29 |data dostępu = 2016-11-01}}</ref>
Ze względu na na utrzymującą się stagnację gospodarczą (rozpoczętą już podczas drugiej kadencji), Menderes stawał się coraz bardziej nietolerancyjny wobec krytyki, przywrócił cenzurę prasy, doprowadził do aresztowań dziennikarzy, a także próbował uciskać przeciwne partie polityczne i przejmować pod swoją kontrolę niezależne instytucje takie jak np. uniwersytety. Sięgał też po coraz bardziej populistyczną retorykę, chcąc zdobyć poparcie biedoty miejskiej, rosnącej liczebnie w wyniku szybkiej [[urbanizacja|urbanizacji]] Turcji, stąd stawał się coraz mniej popularny wśród młodej inteligencji, w tym wojskowej. Czarę goryczy przelało ustanowienie Komisji Śledczej ([[język turecki|tur.]] ''Tahkikat Komisyonu''). Komisja, złożona wyłącznie z deputowanych Partii Demokratycznej, przyznała sobie uprawnienia prokuratorów publicznych i wojskowych oraz prawo do wydania wyrokuwyroków. Było to sprzeczne z zasadą podziału władzy i dało posłom uprawnienia zarówno do ścigania, jak i do sędziowania, tym bardziej, że od ich wyroków nie obowiązywała apelacja przed sądami powszechnymi - co uważa się za jeden z głównych powodów przeprowadzenia zamachu.<ref>{{Cytuj stronę |url = https://histmag.org/zamachy-stanu-w-turcji-sila-z-ktora-trzeba-sie-liczyc-13646 |tytuł = "Zamachy stanu w Turcji: Siła, z którą trzeba się liczyć" |nazwisko = Olszowska |imię = Karolina Wanda |opublikowany = Histmag.org |data = 2016-07-19 |data dostępu = 2016-11-01}}</ref> Znaczenie mogło mieć też to, że ze względu na osłabienie strumienia pieniędzy płynącego dotąd z USA, Menderes planował poprawienie stosunków z ZSRR i uzyskanie korzystnych kredytów z tego źródła<ref name="Ferreira-2004">{{Cytuj pismo | autor=Christopher Gunn | tytuł=The 1960 Coup in Turkey: A U.S. Intelligence Failure or a Successful Intervention? | rok=2015 | czasopismo=Journal of Cold War Studies | wydanie=2 | wolumin=17 | strony=103-139}}</ref>.
