Che Guevara: Różnice pomiędzy wersjami

Pierwszym krokiem Ruchu 26 Lipca był atak na Kubę z pokładu jachtu [[Granma (jacht)|Granma]]. Rewolucjoniści wylądowali na wyspie 25 listopada 1956 roku. Siły M-26 tuż po wylądowaniu uległy rozbiciu. W walkach zginęło lub zostało pojmanych 82 uczestników desantu. Przeżyć udało się jedynie dwunastu uczestnikom potyczki. Wśród nich znalazłznaleźli się Fidel i Raúl oraz Guevara. Rewolucjoniści schronili się w górach [[Sierra Maestra]]. Grupa dzięki pomocy sieci organizacji antyrządowych skutecznie się ukrywała. Światowe media spekulowały na temat ewentualnej śmierci Fidela aż do początku 1957, gdy Herbert Matthews z [[The New York Times]] przeprowadził z nim wywiad<ref>Sandison, David (1996). ''The Life & Times of Che Guevara''. Paragon s. 32</ref>.

Rebelianci ukrywali się pośród ubogich rolników (w regionie nie było żadnych szkół, elektryczności, minimalnego dostępu do opieki zdrowotnej, a ponad 40% dorosłych było analfabetami). Guevara koordynował tworzenie ''fabryk'' do produkcji materiałów wybuchowych, budowanie pieców do wypieku chleba, uczył nowych rekrutów taktyki, organizował naukę czytania i pisania. Co więcej, Guevara zorganizował szpitale polowe, warsztaty do nauczania i miejscową gazetę. W tym momencie był promowany przez Fidela Castro jako dowódca drugiej kolumny wojska<ref name="Time1">{{cytuj stronę|url=http://www.time.com/time/printout/0,8816,869742,00.html|tytuł=''CUBA: Castro's Brain'' |opublikowany=time.com|data dostępu=Monday, Aug. 08, 1960}}</ref>. Jako zastępca dowódcy, Guevara był szorstki i zdyscyplinowany, jego żołnierze czasami rozstrzeliwali dezerterów, donosicieli i zdrajców<ref>Anderson, Jon Lee (1997). Che Guevara: A Revolutionary Life. New York: Grove Press str. 237–238, 269–270, 277–278</ref>. W swoich pamiętnikach, Guevara opisał egzekucjeegzekucję na [[Eutímio Guerra]], zdrajcy, który przyjął obietnicę dziesięciu tysięcy pesos za informowanie sił rządowych o pozycjach partyzantów<ref>Luther, Eric (2001). Che Guevara (Critical Lives). Penguin Group (USA) str. 97–99</ref>. Choć był wymagający i utrzymywał wśród swoich żołnierzy rygor, partyzanci widzieli w Che rolę dowódcy i nauczyciela. Żołnierze w przerwie między obowiązkami czytali Roberta Louisa Stevensona, Cervantesa i hiszpańskich poetów lirycznych. Partyzanci uczyliwyjaśniali niepiśmiennychniepiśmiennym chłopówchłopom, co Guevara określił jako „bitwa przeciwko niewiedzy”. Guevara uczestniczył w tworzeniu tajnej stacji radiowej Radio Rebelde w lutym 1958 roku, która nadawała wiadomości do narodu kubańskiego informując o realnym położeniu Ruchu 26 lipca, i umożliwiała komunikację pomiędzy rosnącą liczbą rebeliantów na całej wyspie. Pod koniec lipca 1958 roku Guevara odegrał kluczową rolę w bitwie pod Las Mercedes, gdy jego oddział powstrzymał natarcie 1500 żołnierzy Batisty<ref>[http://www.globalsecurity.org/military/library/report/1984/BLJ.htm The Spirit Of Moncada: Fidel Castro's Rise To Power, 1953 – 1959]</ref><ref>[http://www.pateplumaradio.com/central/cuba/rebel1.html Revolution! Clandestine Radio and the Rise of Fidel Castro]</ref>. Gdy wojna przyśpieszyła, podróżując pieszo oddział Che przebył trudną 7 tygodniową drogę, w ciągu kilku dni udało mu się dotrzeć w okolice [[Santa Clara (Kuba)|Santa Clara]], w ciągu sześciu tygodni poprzedzających bitwę dochodziło do starć z rozkładem sił 10:1, w których ostateczne zwycięstwo należało do rebeliantów<ref>Sandison, David (1996). The Life & Times of Che Guevara. Paragon str. 39</ref> Przykładem takiego starcia jest bitwa o Santa Clara, którą 300 partyzantów z oddziału Che stoczyło w grudniu 1958<ref>[http://latinamericanhistory.about.com/od/historyofthecaribbean/a/08battlestaclar.htm Cuban Revolution: The Battle of Santa Clara The Legend of Ché Guevara is Born]</ref>. Zdobycie miasta otworzyło rebeliantom drogę do Hawany ogarniętej [[Strajk|strajkiem generalnym]] wymierzonym w rząd Batisty.

[[Plik:CheGuevaraCountries.jpg|mały|350px|Mapa świata, naczerwonym czerwonokolorem zaznaczonooznaczono kraje odwiedzone przez Guevarę, na zielonozielonym te, w których walczył]]

Radio Rebelde nadawało pierwsze doniesienia, że kolumna Guevary dotarła do Santa Clara w sylwestraSylwestra 1958 roku. Zaprzeczało to raportom mediów krajowych, które informowały o śmierci Guevary podczas walk. O trzeciej nad ranem w dniu 1 stycznia 1959, na wieść, że generałowie negocjowali z Che pokój, Fulgencio Batista wsiadł do samolotu w [[Hawana|Hawanie]] i uciekł do [[Dominikana|Dominikany]], wraz ze zgromadzonymi 300 milionami dolarów „wypłaty”<ref>Kellner, Douglas (1989). Ernesto „Che” Guevara (World Leaders Past & Present). Chelsea House Publishers (Library Binding edition) str. 48</ref>. Następnego dnia 2 stycznia, oddziały rebeliantów wkroczyły do stolicy i przyjęły ostateczną kapitulację. Fidel Castro przybył do Hawany sześć dni później. W połowie stycznia 1959, Guevara zamieszkał w letniej willi w Tarara, aby odzyskać siły po ataku [[astma oskrzelowa|astmy]]. W trakcie urlopu rozpoczął pisanie książek i projektów dot. funkcjonowania przyszłej gospodarki Kuby<ref>Castañeda, Jorge G (1998). Che Guevara: Compañero. New York: Random House str. 146</ref>. W lutym rząd rewolucyjny ogłosił Guevarę „Kubańczykiem z urodzenia” w uznaniu jego roli w zwycięstwie<ref>Anderson, Jon Lee (1997). Che Guevara: A Revolutionary Life. New York: Grove Press str. 397</ref>. Kiedy Hilda Gadea przybyła na Kubę pod koniec stycznia, Guevara powiedział jej, że był związany z inną kobietą. 22 maja odbył się rozwód<ref>Anderson, Jon Lee (1997). Che Guevara: A Revolutionary Life. New York: Grove Press str. 424</ref>. W dniu 2 czerwca 1959 roku ożenił się z Aleidą March, z pochodzenia Kubanką, członkinią Ruchu 26 lipca, z którą mieszkał od końca 1958 roku. Do Tarara powrócił w czerwcu w czasie miesiąca miodowego z Aleidą<ref>Castañeda, Jorge G (1998). Che Guevara: Compañero. New York: Random House str. 159</ref>.