Wikipedia

Janusz Onyszkiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
popr. linków
KJS63 (dyskusja | edycje)
2650 edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 30:
[[Plik:Janusz Onyszkiewicz Adam Rotfeld Konferencja 15 Polski w NATO Kancelaria Senatu.JPG|thumb|240px|Janusz Onyszkiewicz z [[Adam Daniel Rotfeld|Adamem Rotfeldem]] podczas konferencji ''15 lat Polski w NATO'' w [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senacie]] (2014)]]
[[Plik:Bronisław Geremek - polityk wolności i solidarności Wystawa Senat RP 01.JPG|thumb|240px|Janusz Onyszkiewicz (drugi z lewej) podczas otwarcia wystawy ''[[Bronisław Geremek]] – polityk wolności i solidarności'' w [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmie RP]] (2008)]]
'''Janusz Adam Onyszkiewicz''' (ur. [[18 grudnia]] [[1937]] we [[Lwów|Lwowie]]) – polski [[polityk]], [[Matematyka|matematyk]], [[alpinista]], [[himalaista]] i [[speleologia|speleolog]], dwukrotny [[Ministerstwo Obrony Narodowej|minister obrony narodowej]] (w latach 1992–1993 i 1997–2000), poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji|X]], [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993)|I]], [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1993–1997)|II]] i [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji (1997–2001)|III]] kadencji, posełdeputowany do [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]] [[Posłowie do Parlamentu Europejskiego VI kadencji|VI kadencji]] (do 2007 wiceprzewodniczący PE, a od 2007 wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych PE).
 
== Życiorys ==
=== Wykształcenie i praca naukowa ===
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wraz z rodzicami przeprowadził się do [[Przemyśl|Przemyśla]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://dzieje.pl/postacie/janusz-onyszkiewicz|tytuł=Janusz Onyszkiewicz|opublikowany=dzieje.pl|data=1 września 2009|data dostępu=6 sierpnia 2012}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Dziś urodziny Janusza Onyszkiewicza |data = |data dostępu = 2019-11-11 |opublikowany = www.portalgorski.pl |url = http://www.portalgorski.pl/artykuly/kalendarium/6556-dzis-urodziny-janusza-onyszkiewicza}}</ref>. W 1948 zamieszkał w Warszawie.
W 1955 ukończył [[VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie]], następnie studia na [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Matematyki]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. W latach 1959–1961 pracował na stanowisku asystenta w [[Instytut Maszyn Matematycznych|Instytucie Maszyn Matematycznych]] [[Polska Akademia Nauk|PAN]]. W 1967 uzyskał stopień naukowy [[doktor (stopień naukowy)|doktora]] (jego promotorem był [[Andrzej Stanisław Mostowski]]). Publikował artykuły naukowe z zakresu [[Teoria mnogości|teorii mnogości]] i [[Teoria modeli|teorii modeli]]<ref name="Mathscinet">{{Paywall}} {{Cytuj stronę | url = http://www.ams.org/publications/authors/authors | tytuł = Onyszkiewicz, J. (MR Author ID: 511749) | opublikowany = [[Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne|American Mathematical Society]] | data dostępu = 7 października 2016|język=en}}</ref>. W latach 1984–1986 był członkiem [[Senat uczelni|Senatu]] UW, a przez kolejne cztery lata wchodził w skład Rady Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki. Wykładał gościnnie na uniwersytetach, m.in. w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Szwecja|Szwecji]] i [[Norwegia|Norwegii]]. Wyróżniony tytułem [[Doctor honoris causa|doktora honoris causa]] [[University of Leeds]].▼
 
▲W 1955 ukończyłAbsolwent [[VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie]], następnie(1955). W 1960 ukończył studia na [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale MatematykiMatematyczno-Fizycznym]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. W latach 1959–1961 pracował na stanowisku asystenta w [[Instytut Maszyn Matematycznych|Instytucie Maszyn Matematycznych]] [[Polska Akademia Nauk|PAN]]. W 1967 uzyskał stopień naukowy [[doktor (stopień naukowy)|doktora]] (jego promotorem był [[Andrzej Stanisław Mostowski]]). Publikował artykuły naukowe z zakresu [[Teoria mnogości|teorii mnogości]] i [[Teoria modeli|teorii modeli]]<ref name="Mathscinet">{{Paywall}} {{Cytuj stronę | url = http://www.ams.org/publications/authors/authors | tytuł = Onyszkiewicz, J. (MR Author ID: 511749) | opublikowany = [[Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne|American Mathematical Society]] | data dostępu = 7 października 2016|język=en}}</ref>. W latach 1984–1986 był członkiem [[Senat uczelni|Senatu]] UW, a przez kolejne cztery lata wchodził w skład Rady Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki. Wykładał gościnnie na uniwersytetach, m.in. w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Szwecja|Szwecji]] i [[Norwegia|Norwegii]]. Wyróżniony tytułem [[Doctor honoris causa|doktora honoris causa]] [[University of Leeds]].
=== Działalność opozycyjna ===▼
 
Latem 1980 udał się do [[Szczecin]]a, gdzie odbywał się strajk, ale nie został wpuszczony do stoczni, więc wrócił do Warszawy<ref>{{Cytuj książkę|autor=Andrzej Garlicki|tytuł=Rycerze okrągłego stołu|wydawca=Czytelnik|miejsce=Warszawa|data=2004|strony=228|isbn=83-07-02970-8}}</ref>. W tym samym roku był jednym z założycieli [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”]] Regionu Mazowsze, a następnie członkiem jego prezydium. Od 1981 do 1989 był krajowym [[rzecznik prasowy|rzecznikiem prasowym]] NSZZ „S” (m.in. ze względu na płynną znajomość [[język angielski|języka angielskiego]]). W latach 80. zasiadał w komitecie wykonawczym związku. Po wprowadzeniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] został internowany, zwolniono go po około roku w grudniu 1982. W 1989 uczestniczył w negocjacjach [[Okrągły Stół (historia Polski)|Okrągłego Stołu]] jako rzecznik prasowy opozycji.▼
▲=== Działalność opozycyjnapolityczna w PRL ===
W [[Marzec 1968|marcu 1968]] był współorganizatorem wiecu na Wydziale Matematycznym UW. W 1972 został sygnatariusz Listu w obronie [[Bracia Kowalczykowie|braci Jerzego i Ryszarda Kowalczyków]]. Od 1976 współpracownik niezależnego wydawnictwa Aneks. Od 1979 współpracownik [[Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”|Komitetu Samoobrony Społecznej KOR]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Janusz Onyszkiewicz – Encyklopedia Solidarności |data dostępu = 2019-11-11 |opublikowany = www.encysol.pl |url = http://www.encysol.pl/wiki/Janusz_Onyszkiewicz}}</ref>.
 
W latach 1969–1980 członek [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], od 1969 do 1976 przewodniczący jego Komisji Oddziałowej, delegat do Rady Zakładowej ZNP na UW<ref name=":0" />.
 
▲Latem 1980 udał się do [[Szczecin]]a, gdzie odbywał się strajk, ale nie został wpuszczony do stoczni, więc wrócił do Warszawy<ref>{{Cytuj książkę|autor=Andrzej Garlicki|tytuł=Rycerze okrągłego stołu|wydawca=Czytelnik|miejsce=Warszawa|data=2004|strony=228|isbn=83-07-02970-8}}</ref>. W tym samym roku byłBył jednym z założycieli [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”]] Regionu Mazowsze, a następnie członkiem jego prezydium. OdW listopadzie 1981 do 1989 był krajowymsygnatariuszem [[rzecznikDeklaracji prasowy|rzecznikiemideowej prasowym]]Klubów NSZZ „S” (m.in. ze względu na płynną znajomość [[język angielski|języka angielskiego]]). W latach 80. zasiadał w komitecie wykonawczym związku. Po wprowadzeniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] został internowany, zwolniono go po około roku w grudniu 1982. W 1989 uczestniczył w negocjacjach [[Okrągły Stół (historia Polski)|Okrągłego Stołu]]Rzeczypospolitej jakoSamorządnej rzecznikWolność-Sprawiedliwość-Niepodległość<ref prasowyname=":0" opozycji/>.
 
Po wprowadzeniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] został internowany, wolność odzyskał 23 grudnia 1982. W kwietniu 1983 aresztowany za kierowanie nielegalnymi obchodami 40. rocznicy [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie warszawskim]], osadzony został w [[Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów|AŚ Warszawa-Mokotów]], w lipcu tego samego roku zwolniony na mocy [[Amnestia|amnestii]]<ref name=":0" />.
 
Od 1981 do 1989 był krajowym [[rzecznik prasowy|rzecznikiem prasowym]] NSZZ „S” (m.in. ze względu na płynną znajomość [[język angielski|języka angielskiego]]). W latach 80. zasiadał w komitecie wykonawczym związku. Po wprowadzeniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]] został internowany, zwolniono go po około roku w grudniu 1982. W 1989 uczestniczył w negocjacjach [[Okrągły Stół (historia Polski)|Okrągłego Stołu]] jako rzecznik prasowy opozycji.
 
=== Działalność polityczna w III RP ===
Linia 63 ⟶ 73:
 
== Życie prywatne ==
Pochodzi z rodziny pieczętującej się herbem [[Jacyna]], dzieciństwo spędził w [[Przemyśl]]u<ref>{{Cytuj stronę|url=http://dzieje.pl/postacie/janusz-onyszkiewicz|tytuł=Janusz Onyszkiewicz|opublikowany=dzieje.pl|data=1 września 2009|data dostępu=6 sierpnia 2012}}</ref>. Pierwsza jego żona, Witosława Boretti-Onyszkiewicz, zginęła w 1967 przy wycofywaniu się z jaskini [[Cinckił]] w [[Gruzja|Gruzji]], zaś druga – [[Alison Chadwick-Onyszkiewicz]] – w 1978 podczas ataku szczytowego na [[Annapurna|Annapurnę]]. Janusz Onyszkiewicz ożenił się po raz trzeci – z [[Joanna Onyszkiewicz|Joanną Jaraczewską]], wnuczką [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]. Ma pięcioro dzieci. Znany z wykorzystania roweru jako podstawowego środka transportu<ref>{{cytuj stronę|url=http://polskanarowery.sport.pl/msrowery/1,105126,13875885,Jak_Onyszkiewicz_scigal_sie_z_Geremkiem.html |tytuł=Jak Onyszkiewicz ścigał się z Geremkiem |data=22 maja 2013 |opublikowany=sport.pl|data dostępu=29 maja 2013}}</ref>.
 
== Odznaczenia ==
Linia 96 ⟶ 106:
[[Kategoria:Absolwenci Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)]]
[[Kategoria:Ludzie związani z prasą podziemną w Polsce 1945–1989]]
[[Kategoria:Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982]]
[[Kategoria:Laureaci nagrody Peryklesa]]
Linia 116 ⟶ 127:
[[Kategoria:Posłowie z okręgu Przemyśl (PRL)]]
[[Kategoria:Uczestnicy Okrągłego Stołu (strona solidarnościowa)]]
[[Kategoria:Członkowie Związku Nauczycielstwa Polskiego]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1937]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Onyszkiewicz”