Wikipedia

Windows 1.x: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 193.106.85.190 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Bo Ytterby.
Znacznik: Wycofanie zmian
Nieprawdziwe informacje
Linia 1:
{{ek|nieprawdziwe informacje}}
{{dopracować|źródła=2013-02}}
{{System operacyjny infobox
|nazwa = Windows 1.x
|logo = Windows logo and wordmark - 1985.svg
|rozmiar = 220px
|grafika = Microsoft Windows 1.0 screenshot.png
|rodzina = [[Microsoft Windows]]
|producent = [[Microsoft]]
|data = {{Data wydania|1985|11|20}}
|wersja = 1.04
|wersja_data = Kwiecień 1987; {{Lat lub miesięcy temu|1987|4}}
|licencja = [[Microsoft|MS]]-[[EULA]]
|starsza wersja = [[MS-DOS]] (1981)
|nowsza wersja = [[Windows 2.x|Windows 2.0]] (1987)
}}
'''Windows 1.x''' – rodzina graficznych interfejsów użytkownika ([[Graficzny interfejs użytkownika|GUI]]) przedsiębiorstwa Microsoft.
 
Windows 1.0 to 16-[[bit]]owe graficzne środowisko operacyjne, które do sprzedaży trafiło [[20 listopada]] [[1985 w informatyce|1985]], choć jego nadejście ogłoszono w miesięczniku [[Byte (miesięcznik)|Byte]] już w listopadzie [[1982]]. Było ono pierwszą próbą wprowadzenia na rynek środowiska operacyjnego opartego na wielozadaniowym graficznym interfejsie użytkownika dla platformy [[komputer osobisty|PC]]. W praktyce były prezentowane inne graficzne środowiska użytkownika, a sam Bill Gates miał przestraszyć się utraty biznesu na rynku zgodnych z IBM, po zobaczeniu dema Visi On(firmy VisiCorp, autora popularnego arkusza kalkulacyjnego i pakietów biurowych), na [[COMDEX]] w [[1982]]<ref>{{Cytuj | url=https://www.theverge.com/2012/11/20/3671922/windows-1-0-microsoft-history-desktop-gracefully-failed | tytuł=Revisiting Windows 1.0: how Microsoft’s first desktop gracefully failed &#124; The Verge<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.theverge.com | język=en | data dostępu=2017-11-27}}</ref>.
 
== Właściwości ==
Wersja 1.0 jako jedyna pozwalała na ograniczone uruchamianie aplikacji [[MS-DOS]] w trybie [[wielozadaniowość|wielozadaniowym]], koncentrując się raczej na stworzeniu standardów interakcji z użytkownikiem, modelu uruchamiania aplikacji i stabilnego interfejsu programowania aplikacji ([[Application Programming Interface|API]]) natywnych do późniejszego wykorzystania. Dzięki silnemu wsparciu [[Microsoft]]u w kwestiach kompatybilności wstecznej, nie tylko możliwe jest ogólnie bezproblemowe uruchamianie przeznaczonych dla Windows 1.0 programów na nowszych wersjach systemu, ale nawet rekompilacja ich [[kod źródłowy|kodu źródłowego]] i w ten sposób tworzenie względnie nowoczesnych aplikacji po drobnych przeróbkach.
 
''Windows 1.0'' często uznawano za "[[Frontend|front-end]]" dla systemu operacyjnego [[MS-DOS]] – określenie to dotyczyło również późniejszych wersji programu. Rzeczywiście, samo środowisko uruchamiane było z linii poleceń DOS-u, programy napisane dla Windows mogły wywoływać funkcje MS-DOS, a same były, podobnie, jak w DOS-ie, zawarte w plikach o rozszerzeniu ''.exe''. Pliki ''.exe'' stosowane w Windows miały jednak własny format – "nowy wykonywalny" (''New Executable, NE'') – który mógł być przetwarzany tylko w środowisku Windows i który pozwalał między innymi na ładowanie porcji kodu i danych na żądanie. Aplikacje w założeniach miały odwoływać się do pamięci tylko poprzez system zarządzania pamięci Windows, który tworzył programowy model [[pamięć wirtualna|pamięci wirtualnej]], co pozwalało na uruchamianie aplikacji przekraczających swoimi rozmiarami dostępną w komputerze pamięć operacyjną.
 
Traktowanie Windows jako wyłącznie nakładki kosmetycznej na MS-DOS jest mniej uzasadnione, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że prace Microsoftu nie zmierzały do stworzenia nowego systemu operacyjnego, a tylko środowiska graficznego, w którym można by uruchamiać aplikacje. Windows 1.0 zawierał własne [[sterownik urządzenia|sterowniki]] kart graficznych, myszy, klawiatur, drukarek i portów komunikacji szeregowej. Aplikacje miały w założeniu wyłącznie wywoływać elementy API oparte na tych sterownikach. Biorąc pod uwagę ówcześnie bardzo ograniczoną obsługę grafiki w systemie MS-DOS i równie ograniczoną użyteczność pozostałych usług systemu, aplikacje DOS-owe musiały odwoływać się bezpośrednio do urządzeń (lub czasami do [[BIOS]]-u komputera) podczas wykonywania swoich zadań. Środowisko Windows 1.0 nie było więc front-endem dla MS-DOS, gdyż uzupełniało i częściowo zastępowało jego funkcje. Poziom zastępowania usług DOS-owych wzrastał w kolejnych edycjach produktu.
 
Pewne cechy Windows 1.0 wskazują jednak na to, że termin "front-end dla MS-DOS" jest uzasadniony. Przykładem może być stosowanie dosowego mechanizmu obsługi plików i wynikający z tego fakt, że Windows nie mógł działać samodzielnie. Kolejną "front-endową" cechą jest to, że Windows udostępniał aplikacjom możliwość wywoływania funkcji, z których wiele było wykonywanych za pomocą o wiele prostszych funkcji w środowisku MS-DOS.
 
== Historia wersji ==
Pierwsza edycja Windows, która trafiła do sprzedaży nosiła naprawdę numer 1.01. Po świecie informatyki krążyły pogłoski, że natychmiast po pojawieniu się wersji 1.0 odkryto poważny błąd dotyczący obsługi klawiatury przez środowisko. Pogłoska ta jednak została dość konsekwentnie obalona przez kilka wiarygodnych źródeł i czynionych przez nie komentarzy w odniesieniu do historii wydania Windows 1.0. Przykładem może być stwierdzenie Bena Armstronga, menedżera zespołu programowego do spraw maszyn wirtualnych:
 
: ...niewiele osób wie, że Windows 1.0 naprawdę nigdy się nie pojawił. Była to wersja środowiska Windows pokazana na targach Comdex w 1983. Dopiero 14 miesięcy później Microsoft wprowadził na rynek publiczny środowisko Windows 1.01, w którym wyeliminował kilka pomniejszych błędów<ref>[http://blogs.msdn.com/virtual_pc_guy/archive/2004/10/16/243262.aspx Blog Bena Armstronga, kwestia wersji Windows 1.0]</ref>.
 
Wersja 1.02, która zadebiutowała na rynku w maju [[1986]], była edycją międzynarodową, dostępną w kilku językach europejskich.
 
Wersja 1.03, datowana na sierpień [[1986]], była przeznaczona wyłącznie na rynek amerykański i wyposażona w dodatki stawiające ją na równi z edycją międzynarodową. Wprowadzono do niej sterowniki do klawiatur europejskich oraz dodatkowe sterowniki drukarek i monitorów.
 
Wersja 1.04, która pojawiła się w kwietniu [[1987]], udostępniała możliwość korzystania z nowych kart graficznych standardu [[Video Graphics Array|VGA]] opracowanych przez [[International Business Machines Corporation|IBM]] dla komputerów [[IBM Personal System/2|PS/2]]. W tym samym czasie przedsiębiorstwa [[Microsoft]] i [[International Business Machines Corporation|IBM]] ogłosiły rozpoczęcie wspólnych prac nad systemem operacyjnym [[OS/2]] oraz rozwiązaniem graficznego interfejsu użytkownika pod nazwą ''Presentation Manager''. Proponowane przez obydwa przedsiębiorstwa rozwiązanie miało być następcą zarówno [[MS-DOS]]u jak i Windows.
 
Linia 1.0x środowisk Windows została zakończona w listopadzie 1987, kiedy na rynku pojawił się [[Windows 2.x|Windows 2.0]]. Microsoft przestał wspierać ten system 31 grudnia 2001.
 
== Szczegóły ==
Wymagania systemowe środowiska Windows 1.0 określono następująco: system operacyjny MS-DOS 2.0, 256 kilobajtów pamięci RAM, dwa dwustronne napędy dyskietek lub dysk twardy.
 
Pierwsza wersja Windows uruchamiała program powłoki znany jako ''MS-DOS Executive''. Dostępne w środowisku programy to: Calculator (kalkulator), Calendar (kalendarz), Cardfile (kartoteka), Clipoard Viewer (podgląd Schowka), Clock (zegar), Control Panel (panel sterowania), Notepad (notatnik), Paint (program graficzny), Reversi (gra planszowa), Terminal (okno terminala), Write (edytor tekstu) i wiersz poleceń.
 
Ograniczeniem systemu było to, że okna nie mogły na siebie wzajemnie nachodzić, a jedynie sąsiadować ze sobą. Nad oknami mogły pojawiać się tylko pola dialogowe.
 
Pliki wykonywalne Windows 1.0, mimo tego samego rozszerzenia co wykonywalne pliki MS-DOS (''.exe'') oraz mimo takiego samego nagłówka, nie zawierały jeszcze porcji kodu odpowiedzialnej za wyświetlenie komunikatu "Ten program wymaga Microsoft Windows" (''This program requires Microsoft Windows'') i zakończenie pracy aplikacji. Nagłówek był za to napisany tak, by system operacyjny odrzucał program z komunikatem "Program zbyt duży do umieszczenia w pamięci" (''Program too big to fit in memory'').
 
Od samego początku twórcom Windows zależało na umożliwieniu wielozadaniowej pracy, choć z początku względy te miały być przyznane tylko programom natywnym, a stosowane rozwiązania nie obejmowały wielozadaniowości z wywłaszczeniem. Programy Windows miały więc własne paski menu, nie korzystały na przykład ze wspólnego paska na górze ekranu, jak rozwiązali to twórcy komputerów [[Macintosh|Apple Macintosh]].
 
Początkowo twórcy Windows zakładali umieszczenie rozwijanych menu na dole każdego okna, co było popularnym rozwiązaniem w ówczesnych programach dla systemu MS-DOS. Zmianę wprowadzono jeszcze przed wydaniem wersji 1.01. W wersji pokazanej w 1983 roku w czasopiśmie BYTE istnieje takie rozwiązanie.
 
== Wymagania producenta ==
{| class="toccolours" border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 style="text-align:center; border-collapse:collapse; width: 50%; margin: 0 auto;"
!Minimalne
!Zalecane
|---
|align="center"|[[MS-DOS]] 2.0
| align="center" |[[MS-DOS]] 3.1
|---
|align="center"|Dwa napędy [[Dyskietka|dyskietek]] DS (double-sided) lub [[dysk twardy]]
|align="center"|Dwa napędy dyskietek DS (double-sided) i dysk twardy ok. 5 MB
|---
|align="center"|Co najmniej 256 kB [[RAM]]
|align="center"|512 kB RAM
|---
|align="center"|Możliwość pracy w trybie graficznym
|align="center"| [[Klawiatura komputerowa|Klawiatura]] i [[Mysz komputerowa|mysz]]
|}
 
== Konkurencja dla platformy IBM PC ==
Historia rozwoju Microsoft Windows sięga września [[1981]], kiedy to rozpoczęto prace nad projektem o nazwie "Interface Manager". Pierwsza prezentacja projektu odbyła się 10 listopada [[1983]] już pod nazwą "Microsoft Windows". Dwa lata, które upłynęły od ogłoszenia projektu do debiutu rynkowego spowodowały, że do produktu niektórzy przyczepili "etykietkę" proklamującą go jako [[vaporware]] – zapowiadany od dawna produkt, który nigdy nie ujrzy światła dziennego. Wstępnie zapowiadana wersja Windows tak dalece swoją funkcjonalnością przypominała zachowanie komputerów Macintosh, że Microsoft musiał poczynić w środowisku daleko idące zmiany. Z tej właśnie przyczyny, mimo że technicznie było to możliwe, pierwsza wersja Windows nie oferowała użytkownikom zachodzących na siebie okien. Zapowiedź pojawienia się w roku 1985 nakładki Windows na pewno nie pomogła popularności środowiska [[Visi On]] przedsiębiorstwa [[VisiCorp]], które pojawiło się w tym samym okresie. Jednak nawet będąc już w sprzedaży, Windows nie zyskiwał daleko idącej popularności, co wskazywało na fakt, że rynek PC nie był jeszcze przygotowany na zmianę środowiska operacyjnego z MS-DOS (spowodowane to było mizernymi osiągami zarówno Windows jak i wydajności ówczesnego sprzętu PC).
 
Innym oferowanym w tym czasie na platformę PC rozwiązaniem graficznym był [[GEM (Graphical Environment Manager)|GEM]]. Wyglądał o wiele lepiej, przede wszystkim dlatego, że powielał wiele rozwiązań z interfejsu Macintosha, na przykład kosz (który Microsoft wprowadził dopiero w [[Windows 95]]) i ogólną interakcję z pulpitem (np. [[Przeciągnij i upuść|DnD]]). GEM został w końcu wykorzystany jako standardowy interfejs dla komputerów [[Atari (amerykańskie przedsiębiorstwo)|Atari]] serii [[Atari ST|ST]], opartych na procesorach [[MC68000|Motorola 68000]] i późniejszych (czasami nazywano je nawet "Jackintoshami" od nazwiska właściciela przedsiębiorstwa, [[Jack Tramiel|Jacka Tramiela]]). Podobieństwo GEM do systemu Macintosh sprawiło później producentowi tego pierwszego, przedsiębiorstwu [[Digital Research]] trochę kłopotów prawnych. w wyniku których niezbędna była dezaktywacja pewnych cech wyglądu i zachowania pulpitu, nie dotykając przy tym działania aplikacji.
 
GEM z założenia nie oferował jednak użytkownikom wielozadaniowości, niezbędne więc było zamykanie aktualnie używanego programu przed uruchomieniem innego. Wczesne programy działające w GEM, takie jak ''GEM Draw'' niekiedy cechowały się dziwactwami w obrębie menu ''File'', takimi jak choćby ''Close (to Edit)'', pomagającymi w przełączaniu się między aplikacjami.<br />Jednak droga do wielozadaniowości była otwarta już w pierwszej wersji systemu (dla Atari ST) poprzez tzw. ''akcesoria'', następnie wciąż ewoluowała aż do aplikacji typu [[Winamp]] już w [[Lata 80. XX wieku|latach 80]].
 
Alternatywnym środowiskiem wielozadaniowym, które pojawiło się tuż przed Windows był [[Desqview]], wydany przez IBM jako następca ''TopView'' z roku [[1984]]. Wstępnie nie było ono wyposażone w możliwości pracy w trybie graficznym, ale uruchamiało wielozadaniowo aplikacje DOS-owe w oddzielnych oknach, pod warunkiem, że aplikacje te nie zachowywały się w nieprzewidywalny sposób lub jeśli miały odpowiednio skonstruowaną procedurę ładującą, poprawiającą w locie ich zachowanie.
 
W wyniku ostrej konkurencji na polu graficznych środowisk operacyjnych Microsoft zdołał przejąć zaledwie część rynku. Sytuacja zmieniła się, gdy w styczniu [[1987]] na rynku pojawił się program Aldus PageMaker w wersji dla Windows. Był on pierwszym programem do składu publikacji ([[DTP]]) zrealizowanym w technologii [[WYSIWYG]] dla platformy PC. Niektórzy historycy świata komputerów uważają, że pojawienie się tego programu to początek sukcesu Microsoft Windows. Kolejnymi powodami do zakupu środowiska były okienkowe wersje programów [[Corel Corporation|Corel]] i [[Microsoft Excel|Excel]].
 
Jednak cały czas ilość dostępnego oprogramowania była niewystarczająca (kilka pozycji) oraz aplikacje te wykazywały szereg wad typowych dla architektury [[x86]] jak: powolność, zbyt duże wymagania sprzętowe i inne. Dopiero [[Windows 3.x|wersje 3.x systemu Windows]] zyskały na tyle dużą np. popularność, aby wreszcie konkurować na rynku GUI z przedsiębiorstwami [[Apple Inc.|Apple]], Atari i [[Commodore International|Commodore]].
 
== Zobacz też ==
* [[GEOS]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.guidebookgallery.org/guis/windows/win10/ GUIdebook: Galeria Windows 1.0] – strona poświęcona archiwizowaniu i prezentowaniu graficznych interfejsów użytkownika
* [http://www.sambadance.com/squeegee/ Zestaw prasowy Windows] – promocja z roku 1983
* [http://www.charlespetzold.com/etc/Windows1/index.html Windows 1.0 i aplikacje Jutra] autorstwa Charlesa Petzolda
* [http://blogs.msdn.com/virtual_pc_guy/archive/2004/10/16/243262.aspx Windows 1.0 Historia wydania, Fakty] – autor PC Guy (Ben Armstrong)
* [http://toastytech.com/guis/win101.html Kolekcja zrzutów ekranu Windows 1.0]
* [http://edu.i-lo.tarnow.pl/inf/hist/002_gui/win101.php Zrzuty ekranu z systemu Windows 1.0] (wersja 1.01)
 
{{Microsoft Windows}}
 
[[Kategoria:Windows]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Windows_1.x”