Żmije właściwe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Systematyka wg ITIS
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 2:
|nazwa zwyczajowa = Żmije właściwe
|nazwa łacińska = Viperinae
|TSN = 563898
|zoolog = [[Nicolaus Michael Oppel|Oppel]], [[1811]]
|okres istnienia =
|grafika = BennyVipera Trappaspis ViperaLothringen berus040.jpg
|opis grafiki = Przedstawiciel podrodziny – '''[[Żmijażmija zygzakowatażebrowana]], przykład''' żmii(''V. właściwejaspis'')
|podkrólestwo = [[Zwierzęta dwubocznie symetryczne|Bilateria]]
{{Wstaw takson|[[wtórouste]]}}
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|infratyp = [[żuchwowce]]
|nadgromada = [[czworonogi]]
|gromada = [[gadyzauropsydy]]
|podgromada = [[diapsydy]]
|rząd = [[łuskonośne]]
|podrząd = [[węże]]
|infrarząd = [[Alethinophidia]]
|nadrodzina = Elapoidea
|rodzina = [[żmijowate]]
|podrodzina = żmije właściwe
|typ nomenklatoryczny = ''Vipera'' {{small|Laurenti, 1768}}
|synonimy =
|ranga podtaksonu = [[rodzaj (biologia)|Rodzaje]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
|wikispecies = Viperinae
|commons = Category:Viperinae
Linia 26 ⟶ 28:
}}
{{Wikicytaty|o żmii|Żmija}}
'''Żmije właściwe''' (Viperinae) – podrodzina w obrębie [[Rodzinarodzina (biologia)|rodzinypodrodzina]] [[żmijowatewęże|żmijowatychwęży]] (Viperidae), w obrębie [[RządRodzina (biologia)#Pozycja taksonomiczna|podrzędzierodziny]] [[wężeżmijowate|wężyżmijowatych]] (Viperidae). W jej skład wchodzi 12 [[Rodzaj (biologia)|rodzajów]] i około 60 [[Gatunek (biologia)|gatunków]] {{fakt|data=2018-06|stosunkowo niewielkich węży, o długości od kilkunastu do 200 cm. W podrodzinie tej przeważa [[Żyworodność lecytotroficzna|jajożyworodność]], choć występują też gatunki jajorodne. Żmije zamieszkują różne środowiska i rejony geograficzne, również subarktyczny ([[żmija zygzakowata]])}}.
 
== Zasięg występowania ==
'''Rodzaje''':
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Eurazja|Eurazji]] i [[Afryka|Afryce]]{{r|Uetz&Hallermann|repfocus}}.
* ''[[Adenorchinos]]''
 
* ''[[Atheris]]'' (w tym [[gałęźnica szorstkołuska]])
== Podział systematyczny ==
* ''[[Bitis]]'' (w tym [[żmija gabońska]], [[żmija sykliwa]], ''[[Bitis caudalis]]'')
Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|Uetz&Hallermann}}:
* ''[[Cerastes]]'' (w tym [[żmija rogata]])
* ''[[AdenorchinosAtheris]]''
* ''[[Daboja|Daboia]]'' ([[daboja łańcuszkowa]])
* ''[[Bitis]]''
* ''[[Echis]]'' (w tym ''[[Echis pyramidum]]'', [[efa piaskowa]], [[efa pstra]])
* ''[[EristicophisCausus]]''
* ''[[Cerastes]]'' (w tym [[żmija rogata]])
* ''[[Macrovipera]]'' (w tym [[żmija lebetyńska]], [[żmija milos]])
* ''[[MontatherisDaboia]]''
* ''[[ProatherisEchis]]''
* ''Eristicophis'' – jedynym przedstawicielem jest ''[[Eristicophis macmahoni]]''
* ''[[Macrovipera]]''
* ''Montatheris'' – jedynym przedstawicielem jest ''[[Montatheris hindii]]''
* ''[[Montivipera]]''
* ''Proatheris'' – jedynym przedstawicielem jest ''[[Proatheris superciliaris]]''
* ''[[Pseudocerastes]]''
* ''[[Vipera]]''
* ''[[Vipera]]'' ([[żmija iberyjska]], [[żmija łąkowa]], [[żmija nosoroga]], [[żmija zygzakowata]], [[żmija żebrowana]], [[żmija bliskowschodnia]])
 
Podrodzinę cechuje pokryta drobnymi łuskami, szeroka, trójkątna głowa, odróżniająca się od reszty ciała oraz guzkowate [[Łuska (zoologia)|łuski]] grzbietowe{{r|Coborn}}. Węże te mają pionową, eliptyczną [[Źrenica|źrenicę]]{{r|Sura}}, typową dla zwierząt polujących nocą{{r|Tait}}. Nie mają natomiast [[Jamki policzkowe|jamek policzkowych]]{{r|Sura}}.
Linia 46 ⟶ 53:
== Przypisy ==
{{Przypisy|
# <ref name="Uetz&Hallermann">{{cytuj stronę | url = http://reptile-database.reptarium.cz/advanced_search?taxon=Viperinae&exact%5B0%5D=taxon&submit=Search| tytuł = Higher taxa: Viperinae| opublikowany = The Reptile Database | data dostępu = 2019-11-21| autor = P. Uetz & J. Hallermann| język = en }}</ref>
# <ref name="repfocus">{{cytuj stronę | url = http://www.repfocus.dk/Viperidae.html| tytuł = Viperidae| opublikowany = RepFocus| data dostępu = 2019-11-21| autor = R. Midtgaard| język = en}}</ref>
# <ref name="Coborn">{{Cytuj książkę |autor = John Coborn |tytuł = The Atlas os Snakes of the world |rok = 1991 |wydawca = T.F.H. Publications| język=en}}</ref>
# <ref name="Sura">{{Cytuj książkę |autor = Piotr Sura |tytuł = Encyklopedia Współczesnych płazów i gadów |rok = 2005 |wydawca = Wydawnictwo Fundacja}}</ref>
Linia 51 ⟶ 60:
}}
 
[[Kategoria:Żmijowate|*]]
{{Węże}}
 
[[Kategoria:Żmijowate]]