Preskryptywizm (językoznawstwo): Różnice pomiędzy wersjami

Niektórzy językoznawcy (np. [[Mate Kapović]]) wskazują na konieczność rozróżnienia między ''preskrypcją'' a ''preskryptywizmem''{{odn|Starčević|2016|s=72}}. Pod pojęciem preskrypcji rozumie się czysto techniczny proces kodyfikowania pewnej formy języka, mający na celu wprowadzenie jej jako normy porozumiewawczej w sytuacjach oficjalnych; preskryptywizm pojmuje się zaś jako praktykę promującą zniekształcone postrzeganie tak ustalonego standardu{{odn|Starčević|2016|s=72}}. Do specyfiki preskryptywizmu ma należeć propagowanie skodyfikowanych elementów jako jedynych „poprawnych”, z gruntu lepszych od form nieuwzględnionych w kodyfikacji, ignorujące umowny charakter języka standardowego{{odn|Starčević|2016|s=72}}, a także budowanie powszechnego przeświadczenia, że językiem sterują zewnętrzne źródła autorytatywne{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=45}}. Sztandarowym założeniem preskryptywizmu ma być utwierdzanie społeczeństwa w przekonaniu, że zwykły [[język ojczysty#Pojęcie native speakera|native speaker]] nie jest w stanie opanować swojego języka samodzielnie{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=45}}. Konsekwencjami preskryptywizmu są tendencje hipernormalizacyjne, polegające na regulowaniu praktyki językowej coraz to dalszymi przepisami, często oddalającymi sam standard od rzeczywistych potrzeb użytkowników języka{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=47}}, a także dążności do konstruowania sztucznych problemów komunikacyjnych{{odn|Starčević|2016|s=73}}. Pojawia się także krytyczny stosunek do zmian językowych, postrzeganych jako świadectwo degeneracji mowy, powiązany ze złudną wiarą w istnienie złotego wieku w historii [[ewolucja języka|ewolucji języka]]{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=49–50}}. Sama preskrypcja polega natomiast na wybraniu pewnej formy języka (preferowanej ze względów polityczno-historycznych) i wypromowaniu jej jako narzędzia komunikacji oficjalnej lub ponadregionalnej{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=47}}. Ideologiczny preskryptywizm formuje się jako typowa konsekwencja działań preskrypcyjnych, związanych z powstawaniem państw narodowych{{odn|Kapović|Starčević|Sarić|2016|s=48}}.

 

 

== Zastosowanie preskrypcji ==