Język polski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
→‎Odmiany: drobne redakcyjne
Linia 132:
Wyróżnia się następujące [[odmiana językowa|odmiany]] etnicznej polszczyzny:
* [[język standardowy]] ([[język ogólny]] / [[język literacki|literacki]] sensu largo<ref name=Walczak >{{Cytuj |autor =Walczak, Bogdan; |tytuł =Geneza polskiego języka literackiego |czasopismo =Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja |wolumin=3 |numer =27 |s=35 |data=1994}}</ref>), ukształtowany na bazie wielu dialektów{{odn|Urbańczyk|1992|s=135}};
* [[dialekt niestandardowy|dialekty wernakularneobiegowe]]: [[gwara|ludowe]] (wiejskie) oraz [[gwara miejska|miejskie]] (np. [[gwara lwowska]], [[gwara poznańska]], [[gwara warszawska]]).
 
[[Język ogólnopolski|Polszczyzna standardowa]] pełni funkcję dialektu ogólnopolskiego, promowanego przez szkołę i środki masowego przekazu, dialekty lokalne natomiast mają ograniczony zasięg i podlegają silnemu zanikowi. Większość przedstawicieli pokolenia młodego i średniego posługuje się mową zbliżoną do języka standardowego, gwary tradycyjne zaś&nbsp;zachowują się wśród najstarszych mieszkańców wsi<ref name=wtad>{{Cytuj | redaktor=Witold Tulasiewicz; Anthony Adams | s=166 | tytuł=Teaching the Mother Tongue in a Multilingual Europe | data=2005 | wydawca=A&C Black | język=en | isbn=9780826470270}}</ref>. Na znaczeniu zyskuje wariacyjność o podłożu socjalnym<ref name=wtad/>.
Linia 152:
** [[Dialekt południowokresowy|południowokresowy]].
 
Poza tymi podstawowymi dialektami istnieją także [[Nowe dialekty mieszane|dialekty mieszane]], szczególnie na zachodzie Polski. Wyróżnia się również odmienne leksykalnie [[socjolekt|mowy środowiskowe]] (np. [[slang młodzieżowy]]), oparte zasadniczo na gruncie języka standardowego, ale zawierające w pewnych przypadkach ludowe [[jednostki językowe|elementygwaryzm]] właściwe dla gwar ludowychy{{odn|Urbańczyk|1992|s=135}}.
 
Encyklopedia Popularna PWN<ref>''Polski język'', [w:] Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa 1982, {{ISBN|83-01-01750-3}}, s. 610.</ref> i inne źródła<ref>Np. Anna Dąbrowska, ''Język polski'', Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2004, s. 222, {{ISBN|83-7384-063-X}}.</ref> wymieniają pięć głównych dialektów: [[Dialekt wielkopolski|wielkopolski]], [[Dialekt małopolski|małopolski]], [[Etnolekt śląski|śląski]], [[Dialekt mazowiecki|mazowiecki]], [[Język kaszubski|kaszubski]]<ref>Często klasyfikowany jako odrębny język zachodniosłowiański.</ref>.