Fryzja (kraina historyczna): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Link do Francji z tego okresu. |
m infobox, dr. |
||
Linia 1:
{{Kraina historyczna infobox
|nazwa_polska = Fryzja
|nazwa_oryginalna =
|nazwa_dopełniacz =
|flaga_obraz =
|herb_obraz =
|lokalizacja_obraz = Location Frisia.svg
|państwa = {{państwo|NED}},<br />{{państwo|DEU}},<br />{{państwo|DEN}}
|stolica =
|ważniejsze miasta =
|commons = Category:Frisia
}}
[[Plik:German Bight.jpg|thumb|Zdjęcie satelitarne Fryzji]]
'''Fryzja''' ([[język fryzyjski|fryz.]] ''Fryslân'', [[język północnofryzyjski|płnfryz.]] ''Fresklun'' lub ''Friislon'', [[Język wschodniofryzyjski|wschfryz.]] ''Fräislound'', [[język niderlandzki|nid.]] ''Friesland'', [[język niemiecki|niem.]] ''Friesland'') – [[kraina historyczna]] w północno-zachodniej [[Europa|Europie]], wzdłuż wybrzeża [[Morze Północne|Morza Północnego]]. Obecnie w granicach [[Niemcy|Niemiec]], [[Dania|Danii]] i [[Holandia|Holandii]].
Fryzję zazwyczaj dzieli się na następujące części:
# '''Fryzja Zachodnia''' położona w [[Holandia|Holandii]] (prowincja [[Fryzja (prowincja)|Fryzja]] oraz północna część prowincji [[Holandia Północna]], często także północna część prowincji [[Groningen]] ([[Ommelanden]]))
# '''[[Fryzja Wschodnia]]''' obecnie pod względem administracyjnym stanowiąca część [[Dolna Saksonia|Dolnej Saksonii]]
# '''Fryzja Północna''' położona w [[Niemcy|Niemczech]] – [[Szlezwik-Holsztyn]] oraz w [[Dania|Danii]] w prowincji [[Jutlandia Południowa]].
# Wyspa [[Helgoland]]
# czasami także obszary zwane po niemiecku [[Gmina zbiorowa Land Hadeln|Land Hadeln]] i [[Land Wursten]], pod względem administracyjnym należące do [[Dolna Saksonia|Dolnej Saksonii]] i [[Brema|Bremy]]
== Historia ==
Od [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] zamieszkana przez [[Fryzowie|Fryzów]]. Od 680 była odrębnym hrabstwem, które pomimo długotrwałego oporu zostało włączone do państwa [[Frankowie|Franków]]. Na początku VIII w. objęta misją chrystianizacyjną [[Wilibrord apostoł Fryzów|św. Wilibrorda]].▼
[[Plik:Frisia 716-la.svg|mały|lewo|[[Królestwo Fryzyjskie]] pod panowaniem [[Radbod (król Fryzów)|Radboda]] w roku 716]]
▲Od [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] zamieszkana przez [[Fryzowie|Fryzów]]. Od 680 była odrębnym
Na mocy [[Traktat w Verdun|traktatu w Verdun]] (843) przydzielona [[Lotar I|Lotarowi I]] jako część [[państwo środkowofrankijskie|państwa środkowofrankijskiego]] – fragment [[Lotaryngia|Lotaryngii]]. Od 869/870 roku, po śmierci [[Lotar II|Lotara II]] oraz wskutek [[Traktat w Meerssen|traktatu w Meerssen]] stanowiła przedmiot rywalizacji między władcami [[Państwo wschodniofrankijskie|wschodnio-]] i [[Państwo zachodniofrankijskie|zachodniofrankijskimi]]. Od połowy X wieku weszła ostatecznie w skład [[Święte Cesarstwo Rzymskie|Świętego Cesarstwa Rzymskiego]].
Linia 16 ⟶ 29:
W kolejnych wiekach zachodnia część Fryzji należała do [[Niderlandy (region historyczny)|Niderlandów]] i w 1524 weszła pod panowanie [[Habsburgowie|Habsburgów]]. Następnie w składzie [[Republika Zjednoczonych Prowincji|Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów]].
Wschodnia część Fryzji była do 1744 niezależna
== Przypisy ==
{{przypisy}}
== Zobacz też ==
|