Konstanty Szyrwid: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
infobox
Czyz1 (dyskusja | edycje)
poprawa wikizacji, odlinkowanie dat, int., drobne techniczne
Linia 10:
|dewiza =
|państwo =
|data urodzenia = ok. [[1579]]
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[23 sierpnia]] [[1631]]
|miejsce śmierci = [[Wilno]]
|1. funkcja =
Linia 21:
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|inkardynacja = [[Jezuici]]
|data ślubów zakonnych = [[1617]]
|data diakonatu =
|data ordynacji =
|data święceń = ok. [[1610]]
|data nominacji =
|data sakry =
Linia 42:
 
== Życiorys ==
Nauki początkowe pobierał w kolegium jezuitów w Wilnie. Do [[nowicjat]]u jezuitów wstąpił [[10 sierpnia]] [[1598]] w Rydze. Pierwsze lata nowicjatu (1598-15991598–1599) spędził w [[Nieśwież]]u, tu słuchał lekcji retoryki. Przez 2 miesiące roku 1599 przebywał w Dorpacie i Rydze. W latach 1600-16011600–1601 nauczał w niższych klasach kolegium nieświeskiego, studiując jednocześnie filozofię. W lipcu roku 1600 otrzymał w kolegium dorpackim stopień scholastyka. Następnie studiował ([[1603]]-[[1606]]1603–1606) [[Filozofia|filozofię]] w kolegium w [[Pułtusk]]u (tam w maju roku 1610 bronił tez z teologii ogólnej) i teologię na [[Akademia Wileńska|Akademii Wileńskiej]] ([[1606]]-[[1610]]1606–1610). [[KapłaństwoSakrament święceń|Święcenia prezbiteratu]] przyjął około [[1610]] roku w [[Wilno|Wilnie]]. Ostatnie śluby zakonne złożył w roku 1617. Prowadził różnorodną działalność w ramach swego zakonu: przez 3 lata wykładał filozofię, później – przez kolejne 3 lata był kaznodzieją polskim, a następnie – przez 9 lat kaznodzieją litewskim. Przez 3 lata pełnił funkcję doradcy rektora. W latach [[1613]]–[[1625]]1613–1625 był wykładowcą [[Pismo Święte|Pisma Świętego]] w Wilnie. Dopiero od roku 1628 (zwolniony od wielu zajęć z powodu choroby), mógł się poświęcić wyłącznie pracy pisarskiej. W uznaniu zasług otrzymał w roku 1631 (kilka miesięcy przed śmiercią) ''privatim'' od władz Akademii Wileńskiej tytuł mistrza sztuk wyzwolonych i filozofii.
 
== Twórczość ==
W [[1629]] roku wydał swe największe dzieło – słownik [[łacina|łacińsko]]-[[Język polski|polsko]]-[[Język litewski|litewski]] zatytułowany ''Dictionarium trium linguarum...'' (łac. ''Słownik trzech języków''). W tym samym roku wydał też zbiór kazań w języku litewskim i polskim zatytułowany ''Punkty kazań od Adwentu aż do Postu, litewskim językiem z wytłumaczeniem na polskie''. Rok później wydał zaginiony zbiór gramatyki ''Clavis linguae lituanicae'' (łac. ''Klucz do języka litewskiego''). Był współtwórca literackiego i teologicznego języka litewskiego<ref>[http://www.jezuici.krakow.pl/cgi-bin/rjbo?b=enc&q=SZYRWID&f=1 Encyklopedia wiedzy o jezuitach]</ref>.
* ''Dictionarium trium linguarum in usum studiosae juventutis'', Wilno 1629 (według Estreichera wyd. niepewne); wyd. następne: Wilno 1631; Wilno 1642; Wilno 1677; Wilno 1713; Wilno 1718, (słownik polsko-łacińsko-litewski)
* ''Punkty kazań od Adwentu aż do Postu, litewskim językiem z wytłumaczeniem na polskie'', Wilno 1629, drukarnia T. J.; przedr. R. Garbe, Getynga 1884, ''Litauische u. Lettische Drucke d. 16 u. 17 Jh.'', zeszyt 4; F. Specht, Getynga 1929
Linia 53:
 
Dokładniejszą bibliografię twórczości Szyrwida oraz wiadomości o materiałach podaje V. Biržiška: w ''Aleksandrynas. I: XVI-XVII amžiai'', Chicago 1960, s. 247-250 oraz w ''Lietuviu bibliografija. Dalis 1: XVI-XVIII amžiai'', Kowno 1924, szp. 20-23, 34, 46-47, (także tomy następne).
 
== Bibliografia ==
* ''Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut'', t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 323-324
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* ''Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut'', t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 323-324
 
{{Kontrola autorytatywna}}