Edward Csató: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
doprecyzowanie informacji o grobie |
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy, infobox, kat. |
||
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko
|imię i nazwisko org
|grafika = nie
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = 19 grudnia 1915
|miejsce urodzenia = [[Olszanica]]
|data śmierci
|miejsce śmierci
|zawód
|odznaczenia = {{order|KZ|Z}} {{order|MPL10}}
|commons =
|www =
}}
[[Plik:Nagrobek edward csato.JPG|thumb|240px|Grób Edwarda Csató na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|
{{Wikicytaty|z Edwarda Csató}}
'''Edward Csató''' (ur. [[19 grudnia]] [[1915]] w [[Olszanica (województwo podkarpackie)|Olszanicy]], zm. [[27 kwietnia]] [[1968]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski eseista, krytyk i historyk teatru.
== Życiorys ==
W 1933 roku ukończył IV Państwowe Gimnazjum we [[Lwów|Lwowie]]. Studiował na [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytecie Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]], a po wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] tajnym na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie Stefana Batorego]] w [[Wilno|Wilnie]]. Debiutował na łamach tygodnika „Sygnały” we Lwowie jako krytyk literacki. Brał udział w [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939. W latach 1942–1944 był żołnierzem [[Armia Krajowa|AK]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Bartelski M. | imię=Lesław | autor link= | inni= | tytuł=Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon | data= | wydawca=Wydawn. Nauk. PWN | miejsce= | isbn=83-01-11593-9 | strony=}}</ref>. Pracował jako inspektor w Miejskim Wydziale Oświaty oraz kancelista w warsztatach kolejowych w Wilnie. W latach 1945–47 przebywał w [[Łódź|Łodzi]], gdzie był publicystą „[[Robotnik (gazeta)|Robotnika”]] i „[[Dziennik Łódzki|Dziennika Łódzkiego”]].
Tuż po wojnie w Łodzi uczęszczał na wykłady [[Leon Schiller|Leona Schillera]]. Był też słuchaczem w katedrze estetyki kierowanej przez prof. [[Stefan Morawski|Stefana Morawskiego]] na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]].
Linia 26 ⟶ 27:
W latach 1949–1952 oraz 1958–1962 był wykładowcą warszawskiej [[Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie|PWST]] W 1962 roku uzyskał na [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|Uniwersytecie Mikołaja Kopernika]] w [[Toruń|Toruniu]] stopień doktora. Tematem rozprawy doktorskiej były ''Szkice o dramatach Słowackiego'', a promotorem [[Bronisław Nadolski]]. W tym samym roku podjął pracę na tej uczelni. W 1966 roku opublikował pracę ''Leon Schiller, twórca monumentalnego teatru polskiego'', która wraz z monografią ''Leon Schiller'' miały być podstawą habilitacji, która nie doszła do skutku ze względu na śmierć autora.
Pełnił funkcję sekretarza Polskiego Ośrodka [[Międzynarodowy Instytut Teatralny|Międzynarodowego Instytutu Teatralnego]]. Był autorem wielu książek o teatrze.
Pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]] (kwatera 32A-2-2)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=3&kwatera=A%2032&grob=2&dane=+imie=+nazwisko=Csato+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2019+miesiac2=11+dzien2=7+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2019+miesiac_zg2=11+dzien_zg2=7+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
== Publikacje ==
Csató E., ''Sartre'owskie piekło samotności'', "Nowiny Literackie" 1947, nr 33.
* ''O niektórych powojennych inscenizacjach schillerowskich'' (1957),▼
Csató E., ''Jak patrzeć na teatr'', Instytut Wydawniczy "Sztuka", Warszawa 1949, s. 79.
Csató E., ''Bogusławski na scenach Polski Ludowej'', "Pamiętnik Teatralny" 1954, z. 3-4.
* ''Leon Schiller, twórca monumentalnego teatru polskiego'' (1966),▼
* ''Polski teatr współczesny pierwszej połowy XX wieku'' (1967),▼
▲
Csató E., ''Dwie strony rampy'', [[Wydawnictwo Czytelnik|Wydawnictwo "Czytelnik"]], Warszawa 1956.
* ''Interpretacje. Recenzje teatralne 1945-1964'' (1979),▼
Csató E., ''Widz w teatrze'' [poszerzona wersja książki ''Jak patrzeć na teatr''], Warszawa 1958.
Csató E., ''O Prometeuszu i ciuchach'', Wydawnictwo "Czytelnik", Warszawa 1959.
Csató E., ''Szkice o dramatach Słowackiego. Maria Stuart, Balladyna, Beatryx Cenci, Fantazy'', [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]], Warszawa 1960, s. 286.
▲
▲
Csató E., ''Leon Schiller'', PIW, Warszawa 1968.
Csató E., Kreczmar Jerzy, ''Paradoks o reżyserze'', Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1970, s. 297.
== Odznaczenia ==
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]] (15 lipca 1954)<ref>[http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19541121564/O/M19541564.pdf M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564.] "w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki"</ref>
* [[Medal 10-lecia Polski Ludowej]] (19 stycznia 1955)<ref>[http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19551011400 M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400.] na wniosek Ministra Kultury i Sztuki</ref>
== Przypisy ==
Linia 51 ⟶ 73:
{{SORTUJ:Csató, Edward}}
[[Kategoria:Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi]]▼
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polscy
[[Kategoria:Polscy dziennikarze prasowi]]
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu]]▼
[[Kategoria:Urodzeni w 1915]]▼
[[Kategoria:Zmarli w 1968]]▼
[[Kategoria:Polscy historycy teatru]]
[[Kategoria:Polscy krytycy literaccy]]
[[Kategoria:Polscy
▲[[Kategoria:Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi]]
[[Kategoria:Polscy tłumacze literatury niemieckojęzycznej]]
▲[[Kategoria:Urodzeni w 1915]]
▲[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu]]
▲[[Kategoria:Zmarli w 1968]]
| |||