Adenina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
uzupełnienie infoboksu, drobne redakcyjne, drobne techniczne, WP:SK+ToS+mSI+Bn
Linia 1:
{{Związek chemiczny infobox
|nazwa = Adenina
|1. grafika = Adenine numbered.svg
|opis 1. grafiki =
|2rozmiar 1. grafika grafiki = Adenine-3D-balls.png140
|zwroty R 2. grafika = {{Zwroty R|22}}
|opis 2. grafiki =
|3. grafika =
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = 7''H''-puryno-6-amina
|nazwy farmaceutyczne = ''Adeninum''{{łac.|adeninum}}
|inne nazwy = 6-aminopuryna, Ade, witamina B<sub>4</sub>
|wzór sumaryczny = C<sub>5</sub>H<sub>5</sub>N<sub>5</sub>
|inne wzory =
|masa molowa = 135,13
|wygląd = biały, [[ciało krystaliczne|krystaliczny]] proszek{{r|psc}}
|SMILES = C1=NC2=C(N1)C(=NC=N2)N
|numer CAS = {{CAS|73-24-5}}
Linia 22 ⟶ 23:
|stan skupienia w podanej g =
|g warunki niestandardowe =
|rozpuszczalność w wodzie = 1,0304 mgg/mlkg
|rww źródło = {{odn|Haynes|2016|s='''5'''-139}}
|rww warunki niestandardowe = 25&nbsp;°C
|inne rozpuszczalniki = bardzo trudnosłabo w [[etanol]]u, rozpuszczalna w roztworach [[kwasy mineralne|kwasów nieorganicznych]] i [[wodorotlenki|wodorotlenkachwodorotlenków]] [[litowce|litowców]]{{r|psc}}, nierozpuszczalny w [[eter dietylowy|eterze dietylowym]] i [[chloroform]]ie{{odn|Haynes|2016|s='''3'''-10}}
|temperatura topnieniarozkładu = 360
|tttr źródło = {{rodn|CRCHaynes|2016|s='''3'''-10}}
|tttr warunki niestandardowe = rozkład
|temperatura wrzenia sublimacji = 220
|twtsb źródło = {{rodn|CRCHaynes|2016|s='''3'''-10}}
|twtsb warunki niestandardowe = [[sublimacja]]
|temperatura krytyczna =
|tk źródło =
Linia 37 ⟶ 38:
|ck źródło =
|logP =
|kwasowość = 1: 4,3{{odn|Haynes|2016|s='''5'''-88}}<br />2: 9,83{{odn|Haynes|2016|s='''5'''-88}}
|zasadowość =
|lepkość =
Linia 48 ⟶ 49:
|moment dipolowy =
|moment dipolowy źródło =
|karta charakterystyki = {{Sigma-Aldrich|link=tak|A8626|Sigma|data dostępu=2020-01-02}}
|zagrożenia GHS źródło = MSDS
|piktogram GHS = {{Piktogram GHS|06}}
Linia 54 ⟶ 55:
|zwroty H = {{Zwroty H|301}}
|zwroty EUH = {{Zwroty EUH|brak}}
|zwroty P = {{Zwroty P|301+310+330}}
|zagrożenia UE źródło = MSDS
|piktogram UE = {{Piktogram ostrzegawczy|Xn}}
|zwroty R = {{Zwroty R|22}}
|zwroty S = {{Zwroty S|26|36}}
|NFPA 704 =
|NFPA 704 źródło =
Linia 69 ⟶ 66:
|numer RTECS = AU6125000
|dawka śmiertelna = LD<sub>50</sub> 227 mg/kg ([[szczur]], doustnie)
|pochodne = [[adenozyna]],&nbsp; [[deoksyadenozyna]], [[S-Adenozylometionina|SAM]], [[Adenozyno-5′-monofosforan|AMP]], [[Adenozyno-5′-difosforan|ADP]], [[Adenozyno-5′-trifosforan|ATP]], [[Cykliczny adenozyno-3′,5′-monofosforan|cAMP]], [[Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy|NAD]], [[Dinukleotyd flawinoadeninowy|FAD]]
|podobne związki = [[cytozyna]], [[guanina]], [[tymina]], [[uracyl]]
|commons =
Linia 79 ⟶ 76:
 
Nazwa związku pochodzi od greckiego słowa {{j|grc|ἀδήν}} ''{{j|grc-Latn|aden}}'' oznaczającego „gruczoł”{{r|Senning}} i została nadana w 1885 roku przez [[Albrecht Kossel|Albrechta Kossela]], który wyizolował adeninę z [[trzustka|trzustki]]{{r|Nickon}}. Dawniej była również nazywa witaminą B<sub>4</sub>, jednak nie jest obecnie uznawana za [[witaminy|witaminę]]{{r|Stoker}}.
 
== Zobacz też ==
* [[guanina]]
* [[cytozyna]]
* [[uracyl]]
* [[tymina]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name="CRC">{{CRC90|strony='''3'''-8}}</ref>
* <ref name="Nickon">{{cytuj|tytuł=Organic Chemistry. The Name Game. Modern Coined Terms and Their Origins |autor=Alex Nickon, Ernest F. Silversmith |wydawca=Pergamon Press |data=1987 |isbn=0080351573 |miejsce=New York |s=304 |rozdział=Appendix A. Brief Etymology of Some Traditional Chemical Names |url={{Google Books|1jb9BAAAQBAJ|link=tak|strony=304}}}}</ref>
* <ref name="psc">{{PSChem|strony=16}}</ref>
Linia 94 ⟶ 84:
* <ref name="Stoker">{{cytuj|tytuł=General, Organic, and Biological Chemistry |autor=H. Stephen Stoker |wydanie=6 |s=781 |rozdział=Water-Soluble Vitamins: The B Vitamins |wydawca=Cengage Learning |data=2012 |isbn=9781133103943 |url={{Google Books|FMuLzpHEhCwC|link=tak|strony=781}}}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* {{CRC97}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}