Okładka: Różnice pomiędzy wersjami

'''Okładka''' – zewnętrzny element [[Książka|książki]], trwale połączony z blokiem książki (inaczej wkładem, powstałym z połączonych [[Składka (poligrafia)|składek]]). Główną funkcją okładki jest ochrona wkładu przed uszkodzeniami mechanicznymi. Składa się przedniej i tylnej karty, a także z grzbietu. Materiały wykorzystywane do budowy okładki to najczęściej: papier, karton, tektura i tworzywa sztuczne<ref>''Okładka'', w: ''Encyklopedia Książki'', pod red. A. Żbikowskiej-Migoń, M. Skalskiej-Zlat, Wrocław 2017, s. 294.</ref>. W ujęciu wydawniczym cena książki jest zależna od grubości okładki, dlatego za książkę w miększej [[Oprawa (poligrafia)|oprawie]] zapłacimy mniej, niż za tą twardszej. Okładka jest przysłowiową wizytówką książki, dlatego jej wykonanie powinno być estetyczne oraz spełniać funkcję informacyjną i komunikacyjną.

Okładka stała się integralną częścią książki dopiero około drugiej połowy XIX stulecia. Wcześniej rękopisy oraz druki były produkowane bez okładek, a oprawą zajmowali się wyspecjalizowani rzemieślnicy zwani [[Introligator|introligatorami]]. Do oprawy książki wykorzystywano przeróżne materiały np. w średniowieczu okładki rękopisów były tworzone z drewna. W późniejszych wiekach wykorzystywano również garbowaną skórę, kamienie szlachetne, złoto oraz srebro. Okładki wykonane z drogocennych materiałów miały na celu zachwycać przepychem, a także wskazywać na wysoki status osoby posiadającej pięknie zdobioną książkę. Pięknie zdobione okładki z dzisiejszego punktu widzenia, nie spełniały wielu funkcji tj. reklamowej, informacyjnej, komunikacyjnej. Wynikało to z sposobu dystrybucji książek. W średniowieczu [[Manuskrypt|manuskrypty]] były na tyle cenne, że za równowartość jednej książki można było nabyć kilka wsi. Po wynalezieniu druku ceny zmalały, lecz nadal książki były towarem dostępnym jedynie dla osób potrafiących czytać, których odsetek był niewielki. Dopiero w okresie rewolucji przemysłowej, produkcje książek rozpoczęto na szeroką skale. Skutkiem tego było odejście od rzemieślniczych praktyk na rzecz zmechanizowanego systemu druku, w tym też oprawianiu książek. W XX wieku powstają się już ilustrowane okładki nakładowe. Ich celem, w przeciwieństwie do opraw introligatorskich było zareklamowanie dzieła, oraz udzielenie podstawowych informacji o książce. Równie istotna jest kompozycja graficzna na okładce, która w założeniu ma zachęcić potencjalnego czytelnika do zakupu książki.

Składki tworzące blok książki nie są zszywane, ich mocowanie opiera się na bezpośrednim przyklejeniu do grzbietu wkładu, który jest nacinany w celu lepszego rozprowadzenia kleju do każdego arkusza. Jest to tańszy, lecz mniej wytrzymały sposób oprawiania książek.

Składki podobnie jak w twardej oprawie są zszyte pojedynczo, następnie zszywane są wszystkie razem. Okładkę poddaje się procesowi [[Bigowanie|bigowania]], ponastępnym czy okładkakrokiem jest sklejana i połączonasklejanie z wkładem książki. Jest to o wiele bardziej wytrzymalszy sposób oprawiania książek, niż klejenieoprawy klejone.