Sakrament święceń: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Kościół katolicki: Uzupełnienie brakujących informacji na temat święceń niższych, usunięcie nieprawdziwych sformułowań (zgodnie z Prawem Kanonicznym, aby coś było ostatecznie potępione, musi być to wyraźnie wspomniane w dokumencie papieskim).
Paterm (dyskusja | edycje)
m WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 6:
W teologii rzymskokatolickiej sakrament święceń posiada trzy stopnie: [[diakon]]at, [[prezbiter]]at oraz [[Biskup|episkopat]].
 
Sakramentu święceń (każdego stopnia) może udzielić tylko biskup. [[Katechizm Kościoła Katolickiego]] ściśle określa wynikające z przyjęcia święceń skutki: ''Kto został wyświęcony w sposób ważny, może oczywiście ze słusznych powodów zostać zwolniony z obowiązków i funkcji związanych ze święceniami, nie może jednak stać się człowiekiem świeckim w ścisłym sensie, ponieważ charakter wyciśnięty przez święcenia jest nieusuwalny. Powołanie i posłanie otrzymane w dniu święceń naznaczyły go na zawsze'' (por. KKK, #1583).
 
Katolicy uznają ważność święceń Kościołów, które zachowały [[sukcesja apostolska|sukcesję apostolską]] biskupów: prawosławnych, części starokatolickich oraz chrześcijan wschodnich (przedchalcedońskich). Święcenia anglikańskie uważa się za nieważne, z powodu defektu formuły sakramentalnej<ref>Bulla [[Apostolicae Curae]] papieża Leona XIII.</ref>.
 
W ciągu wieków wykształciła się praktyka nazywania [[Posługa|posług]] [[ostiariusz|ostiariatu]], [[lektor (posługa kościelna)|lektoratu]], [[egzorcysta]]tu, [[akolita]]tu i [[subdiakon]]atu) ''święceniami niższymi''. Z czasem subdiakonat został zaliczony do ''święceń wyższych''. Niektórzy teologowie średniowieczni (w tym [[Tomasz z Akwinu|św. Tomasz z Akwinu]]<ref>[[Tomasz z Akwinu|Św. Tomasz z Akwinu]], ''[[Summa theologiae|Suma teologiczna]]'', Traktat "Kapłaństwo"„Kapłaństwo”, Supl. 34-40. </ref>) proponowali uznanie posług za część sakramentu święceń. W 1972 roku papież [[Paweł VI]] zlikwidował ostiariat, egzorcystat i subdiakonat, zadania tego ostatniego powierzając akolicie, a święcenia niższe nakazał nazywać posługami co miało bardziej odpowiadać prawdzie i współczesnej umysłowości<ref>[http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/motu/ministeria_quaedam_15081972.html List motu proprio ''Ministeria Quedam'' papieża Pawła VI], Wprowadzenie; Tamże, pkt II.</ref>.
 
=== Diakonat ===
{{Osobny artykuł|Diakon}}
Diakonat jest pierwszym stopniem sakramentu święceń. W obrzędzie święceń biskup nakłada na diakona ręce ''nie dla kapłaństwa, lecz dla posługi''<ref>Sobór Watykański II, Lumen Gentium, 29; Constitutiones Ecclesiae Aegyptiacae, III, 2: wyd. Funk, Didascalia, II, s. 103; Statua Ecclesiae, Antique 37-41: Mansi 3, 954.</ref>. Diakoni, ''wsparci łaską sakramentalną, mają za zadanie służyć Kościołowi'' ''w posłudze liturgii, słowa i miłości''<ref>Sobór Watykański II, Lumen Gentium, 29.</ref>. Diakon asystuje kapłanowi w czasie celebracji. Może udzielać uroczystego [[chrzest|chrztu]], [[Sakrament małżeństwa|błogosławić małżeństwa]], prowadzić [[pogrzeb|pogrzeby]]y i głosić kazania. Jest zwyczajnym szafarzem komunii świętej.
 
[[Katolickie Kościoły wschodnie]] przez wiele wieków zachowały instytucję diakonatu stałego, lecz w Kościele łacińskim praktyka święcenia stałych diakonów zanikła bardzo wcześnie. Pierwsza decyzja przywrócenia diakonatu jako stałego stopnia hierarchii, została podjęta na [[Sobór trydencki|Soborze Trydenckim]]<ref>Sobór Trydencki, Sesja XIII, 15 lipca 1563 roku, rozdz. 17: ''[Święty Sobór] zachęca i nakazuje w Panu, aby wszyscy poszczególni biskupi, tam gdzie tylko możliwe, przywrócili te zadania [stopnie święceń od [[Ostiariusz|ostiariatu]] do diakonatu] w kościołach katedralnych, kolegiackich i parafialnych.''</ref>, lecz nie została zrealizowana. Wypełnienia doczekały się dopiero postanowienia biskupów zebranych na [[Sobór watykański II|Soborze Watykańskim II]]. Ojcowie soborowi zarządzili w [[Lumen gentium|Konstytucji dogmatycznej o Kościele "Lumen Gentium"]], by zachować diakonat jako ''właściwy i trwały stopień hierarchiczny''<ref>Sobór Watykański II, Lumen Gentium, 29.</ref>. Ponadto zdjęto z diakonów obowiązek bezżenności.
Linia 63:
 
Duchowni protestanccy ([[pastor]]zy) są uznawani przede wszystkim za [[kaznodzieja|kaznodziejów]] i duszpasterzy. Tradycyjnie udzielają oni chrztu i Wieczerzy Pańskiej, choć nie jest to ich wyłączny przywilej. W protestantyzmie nie stosuje się święceń kapłańskich. Pastorzy są ordynowani poprzez [[nakładanie rąk|wkładanie rąk]]. Duchowni, w zależności od tradycji, określani są jako księża, pastorzy, starsi, prezbiterzy etc.
 
== Pismo Święte o kapłaństwie (według [[Biblia Tysiąclecia|Biblii Tysiąclecia]]) ==
Zbliżając się do Tego, który jest żywym kamieniem, odrzuconym wprawdzie przez ludzi, ale u Boga wybranym i drogocennym, wy również, niby żywe kamienie, jesteście budowani jako duchowa świątynia, by stanowić święte kapłaństwo, dla składania duchowych ofiar, przyjemnych Bogu przez Jezusa Chrystusa.
'''1P 2, 4-5'''
 
Duch Pana Boga nade mną, bo Pan mnie namaścił.
Posłał mnie, by głosić dobrą nowinę ubogim, by opatrywać rany serc złamanych, by zapowiadać wyzwolenie jeńcom i więźniom swobodę; aby obwieszczać rok łaski u Pana, i dzień pomsty dla naszego Boga; aby pocieszać wszystkich zasmuconych, by rozweselić płaczących na Syjonie, aby dać im wieniec, zamiast popiołu, olejek radości zamiast szaty smutku, pieśń chwały zamiast zgnębienia na duchu. Wy zaś będziecie nazywani kapłanami Pana, mienić was będą sługami Boga naszego. Tak mówi Pan: «Oddam im nagrodę z całą wiernością i zawrę z nimi wieczyste przymierze. Plemię ich będzie znane wśród narodów i między ludami ich potomstwo. Wszyscy, którzy ich zobaczą, uznają, że oni są szczepem, który Pan pobłogosławił».
'''Iz 61, 1-3a., 6a., 8b-9'''
 
Łaska wam i pokój od Jezusa Chrystusa, świadka wiernego, pierworodnego umarłych i władcy królów ziemi. Temu, który nas miłuje i który przez swą krew uwolnił nas od naszych grzechów i uczynił nas królestwem, kapłanami dla Boga i Ojca swojego, Jemu chwała i moc na wieki wieków. Amen. Oto nadchodzi z obłokami i ujrzy Go wszelkie oko i wszyscy, którzy Go przebodli. I będą Go opłakiwać wszystkie pokolenia ziemi. Tak: Amen. Jam jest Alfa i Omega, mówi Pan Bóg, który jest, który był i który przychodzi, Wszechmogący.
'''Ap 1, 4-8'''
 
== Przypisy ==