Wikipedia

Big Ben: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Anulowanie wersji 58190020 autorstwa 89.66.85.155 (dyskusja), Potrzebne źródło, WP:SK+ToS+mSK
Znacznik: Anulowanie edycji
britgux
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 1:
{{Współrzędne|51°30′02,2″N 0°07′28,6″W|umieść=na górze}}
[[Plik:Clock Tower - Palace of Westminster, London - September 2006.jpg|thumb|220px|Big Ben]]
'''Big Ben''' – popularna piosenka Young Igiego JDS.
'''Big Ben''' – nazwa zwyczajowa [[Zegar wieżowy|wieży zegarowej]] Elizabeth Tower w [[Londyn]]ie w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]].
 
ej wiecie co
Nazwa początkowo odnosiła się do [[Dzwon (instrument)|dzwonu]] ze St. Stephen’s Tower (z [[język angielski|ang.]] Wieża św. Szczepana), zwanej również ''The Clock Tower'' (ang. „Wieża Zegarowa”), należącej do [[Pałac Westminsterski|Pałacu Westminsterskiego]]. Obecnie nazwa Big Ben odnosi się często zarówno do dzwonu, jak i [[zegar]]a oraz samej wieży. 12 września 2012 roku wieża została oficjalnie nazwana '''Elizabeth Tower''' dla uhonorowania 60-letniego panowania [[Elżbieta II|Elżbiety II]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.parliament.uk/business/news/2012/september/elizabeth-tower-naming-ceremony/| tytuł = Elizabeth Tower naming ceremony | data dostępu = 2012-09-14| opublikowany = parliament.uk| język = en}}</ref>.
 
w sumie to nic
 
== Historia ==
=== britguxik to k00x b3cz00ni4 ===
Budowę tej [[neogotyk|neogotyckiej]] wieży podjęto po pożarze 16 października 1834 roku, który strawił znaczną część Pałacu. Zachowała się jedynie 900-letnia Westminster Hall oraz kaplica św. Stefana.
[[Plik:Cleaning Big Ben.jpg|thumb|left|240px|jakiś koks pije żubra|alt=]]gritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbuxgritbux
 
Projektantami byli m.in. [[Charles Barry]] i jego asystent [[Augustus Welby Northmore Pugin|Augustus W. Pugin]]. Odbudowa trwała do roku 1858. W obecnym kształcie pałac ma 1200 pomieszczeń i trzy kilometry korytarzy. Wieża stanęła na trzymetrowej grubości, kwadratowej płycie betonowej o boku 15,2 m. Ma 96,3 m wysokości, a każda z czterech tarcz zegarowych ma 7 metrów średnicy. Na wieżę prowadzą spiralne schody liczące 334 stopnie.
 
=== Zegar ===
[[Plik:Cleaning Big Ben.jpg|thumb|left|240px|Cyferblat podczas zabiegów konserwacyjnych. Widok robotników pomaga wyobrazić sobie rozmiar zegara.]]
Projekt zegara został wybrany w drodze konkursu. Wytyczne, jakim miał sprostać projekt, opracował królewski astronom sir George Airy. Głównym ich założeniem było precyzyjne odliczanie czasu (do jednej sekundy), które miało być koordynowane dwa razy dziennie drogą telegraficzną z czasem wybijanym w obserwatorium w [[Greenwich]]. Zegar taki został zbudowany przez [[Edmund Beckett Denison|Edmunda Becketta Denisona]] oraz przedsiębiorstwo EJ Dent&CO w roku 1854.
 
Tarcza zegara została zaprojektowana przez Augustusa Pugina i osadzona w stalowej ramie o średnicy siedmiu metrów, podtrzymującej 312 kawałków opalizującego szkła. Wskazówka godzinna mierzy 2,7 m, a minutowa 4,2 metra. [[Rzymski system zapisywania liczb|Rzymskie cyfry]] mają po 60&nbsp;cm wysokości. Na każdej tarczy widnieje napis ''Domine salvam fac reginam nostram Victoriam primam'' (''Panie zachowaj naszą królową Victorię I'').
 
Obecnie zegar jest bardzo precyzyjny choć jego połączenie z obserwatorium zostało zniszczone podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W całej historii zdarzały się jednak opóźnienia. Po tym jak w 1949 roku stado ptaków usiadło na wskazówce pokazującej minuty, zegar opóźnił się o 41 minut. W 1962 roku, w noc sylwestrową Big Ben spóźnił się o 10 minut. Przyczyną tego były niezwykle obfite opady śniegu. W 1976 roku nastąpiła pierwsza i jedyna usterka dotycząca mechanizmu. W wyniku uszkodzenia mocowania regulatora wiatrakowego, przekładnia mechanizmu bicia osiągnęła bardzo wysokie obroty, na skutek czego nastąpiło uszkodzenie łożysk, pęknięcie ramy mechanizmu w kilku miejscach oraz zniszczenie wielu elementów mechanizmu bicia. W wyniku tej awarii Big Ben milczał od 10 sierpnia 1976 roku aż do 9 maja 1977, przeprowadzano wówczas naprawę mechanizmu bicia wraz z odtworzeniem zniszczonych elementów i zastosowaniem rozwiązań zabezpieczających przez wprowadzeniem mechanizmów w nadmierne obroty. W 1997 roku zegar zatrzymał się dwukrotnie, a 27 maja 2007 roku zegar przestał tykać na 90 minut.
 
=== Dzwon ===
Dzwon nazwany został od imienia sir [[Benjamin Hall (baron)|Benjamina Halla]], głównego komisarza robót w 1858 roku. Inne źródła podają, że ta zwyczajowa nazwa pochodzi od imienia [[Benjamin Caunt|Benjamina Caunta]], popularnego w owym czasie boksera wagi ciężkiej.
 
Pierwszy dzwon był gotowy w 1856 roku. Ważył szesnaście ton i jako że wieża nie była jeszcze gotowa, był testowany na pałacowym dziedzińcu. Próby okazały się niepomyślne, gdyż dzwon się rozpadł. Z jego kawałków wytopiono nowy w Whitechapel. W 1858 dzwon, ważący 13,5 tony, o wysokości 2,3 m i średnicy 2,9 m, został przetransportowany i zamontowany na wieży. Po raz pierwszy odezwał się 31 maja 1859 roku. Z powodu zamontowania zbyt ciężkiego młota po dwóch miesiącach dzwon pękł, a dopiero po trzech latach wymieniono go na lżejszy. Sam dzwon nie został nigdy naprawiony. Na wieży znajdują się cztery mniejsze dzwony słyszalne co kwadrans, wybijając [[wariacje|wariację]] kilku taktów wzorowanych na tej z dzwonu [[St. Mary’s Church]] (University Church) w [[Cambridge]] pochodzących z ''Mesjasza'' [[Georg Friedrich Händel|Händla]]. Dzwony można usłyszeć w [[BBC Radio 4]] o godz. 18 i o północy oraz w BBC World Service. Pierwszy taki sygnał został nadany 31 grudnia 1923 roku.
 
31 maja 2009 roku Big Ben obchodził 150-lecie.
 
Jesienią 2015 eksperci ogłosili, że Big Ben potrzebuje remontu. Poddać konserwacji trzeba mechanizm zegara, a samą jego konstrukcję wzmocnić, gdyż wykryto w niej wiele pęknięć. Konieczność remontu dotyczy też naciągu elektrycznego zabytkowego mechanizmu. Urzędnicy postanowili, że wyremontują też część dla zwiedzających. Koszt remontu ma sięgnąć ok. 40 milionów funtów<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.tvp.info/25067798/big-ben-po-157-latach-musi-zamilknac | tytuł = Big Ben po 157 latach musi zamilknąć | autor = pl, pszl | opublikowany = tvp.info | praca = | data = 2016-04-26 | język = pl | data dostępu = 2016-04-28}}</ref>. W sierpniu 2017 roku rozpoczął się remont dzwonu i potrwa on 4 lata<ref>{{Cytuj stronę | url = http://wiadomosci.onet.pl/swiat/w-brytania-big-ben-zamilkl-na-czas-czteroletniego-remontu/5tzky72 |tytuł= W. Brytania: Big Ben zamilkł na czas czteroletniego remontu – wiadomosci.onet.pl | data dostępu= 2017-08-22}}</ref>
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
*
== Linki zewnętrzne ==
* {{cytuj stronę| url = http://www.parliament.uk/about/living-heritage/building/palace/big-ben/| tytuł = Big Ben| data dostępu = 2010-09-13| opublikowany = UK Parliament| język = en}}
 
{{Commons|Big Ben}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Big_Ben”