Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m int.
m drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:ICCPR-members2.PNG|thumb|400px|Strony i sygnatariusze MPPOiPPaktu:
{{legenda|#008000|podpisany i ratyfikowany}}
{{legenda|#00ff00|podpisany, ale nieratyfikowany}}
Linia 13:
Do 2019 Pakt ratyfikowały 173 państwa, w tym Polska, która ratyfikowała go w roku 1977<ref>{{cytuj stronę|url=https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&mtdsg_no=IV-4&chapter=4&clang=_en|tytuł=''UN Treaty Collection'' – aktualny stan ratyfikacji Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych|autor=|data dostępu=2019-09-28|opublikowany=treaties.un.org|język=en}}</ref>.
 
== Prawa zapewnione w MPPOiPPakcie ==
'''Część I''' (art. 1) – nadanie Narodom prawo do samostanowienia i decydowania o kierunkach własnego rozwoju oraz prawo do korzystania z własnych bogactw naturalnych; nakazuje także wzajemne poszanowanie tych praw przez Państwa-Strony, zgodnie z postanowieniami [[Karta Narodów Zjednoczonych|Karty Narodów Zjednoczonych]].
 
Linia 21:
 
== Komitet Praw Człowieka ==
Powołany został na mocy 28 artykułu MPPOiPPaktu; '''Część IV''' (art. 28–47) wyznacza m.in. zasady wybierania członków i działalności Komitetu, jako instytucji stojącej na straży wykonywania postanowień MPPOiPPaktu – nie daje jednak możliwości składania skargi do Komitetu przez obywateli państw stron MPPOiPPaktu oraz interwencji w razie stwierdzenia złamania postanowień paktu. Sytuację tę zmienia dopiero ratyfikacja ''Pierwszego protokołu fakultatywnego''.
W istocie jednak Komitet nie może wydawać wiążących wyroków wobec państw, które naruszyły postanowienia Paktu, lecz jedynie po stwierdzeniu takowych naruszeń może zażądać od Państwa zaprzestania dalszych praktyk tego typu. Państwo to jednak bez żadnych konsekwencji może notę taką odrzucić.
 
{{osobny artykuł|Komitet Praw Człowieka}}
 
== Pierwszy protokół fakultatywny do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych==
Protokół został uchwalony 16 grudnia 1966 w Nowym Jorku. Dotychczas (2019) ratyfikowało go 116 państw, w tym Polska (7 listopada 1991)<ref>{{cytuj stronę | url = http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=IV-5&chapter=4&lang=en | tytuł = ''UN Treaty Collection'' – aktualny stan ratyfikacji Pierwszego Protokołu Dodatkowego | język = en | opublikowany = treaties.un.org | data dostępu = 2019-09-28}}</ref>.
Protokół przewiduje instytucję skargi prywatnej obywatela przeciwko państwu, które naruszyło [[prawa człowieka]] wobec skarżącego, o ile jest ono stroną Protokołu. Skargę rozpatruje [[Komitet Praw Człowieka]] na posiedzeniu przy drzwiach zamkniętych.
Linia 39:
O skardze uznanej wstępnie za zasadną Komitet powiadamia państwo, któremu postawiono zarzuty. Państwo to przedstawić ma Komitetowi w ciągu 6 miesięcy ''pisemne wyjaśnienia lub oświadczenia naświetlające sprawę oraz wskazujące ewentualne środki zaradcze, jakie mogłyby być przez nie podjęte.'' Swój pogląd na sprawę Komitet przekazuje stronom sporu oraz włącza go do swego rocznego sprawozdania wedle 45 artykułu Paktu.
 
== Drugi protokół fakultatywny do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych ==
Uchwalony 15 grudnia 1989 roku w Nowym Jorku. Dotychczas (2019) ratyfikowało go 87 państw, w tym Polska<ref name=":0">{{cytuj stronę | url = http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=IV-12&chapter=4&lang=en | tytuł = ''UN Treaty Collection'' – aktualny stan ratyfikacji Drugiego Protokołu Dodatkowego | język = en | opublikowany = treaties.un.org | data dostępu = 2019-09-28}}</ref>.
Zakazuje stosowania [[kara śmierci|kary śmierci]] na terenie państw, które ten Protokół ratyfikowały. Zakaz ten może być uchylony jedynie na czas wojny, kiedy to można skazać za najcięższą zbrodnię o [[Zbrodnia wojenna|charakterze wojskowym]]<ref>''provides for the application of the death penalty in time of war pursuant to a conviction for a most serious crime of a military nature committed during wartime'' [http://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/2ndOPCCPR.aspx ''Second Optional Protocol to the International Covenant on Civil and Political Rights, aiming at the abolition of the death penalty'']. Zastrzeżenie takie przewiduje np. [http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/hiszpania.html Konstytucja Hiszpanii z 1978] w art. 15 ''Znosi się karę śmierci; wyjątki od tej zasady mogą określić na czas wojny ustawy karne wojskowe.''</ref>, o ile uczyniono stosowne zastrzeżenie w momencie ratyfikacji lub przystąpienia (art. 2.1).