Wikipedia

Języki północnohalmaherskie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Linia 24:
Status języków północnohalmaherskich nie został w pełni ustalony na gruncie lingwistyki. Tworzą grupę odrębną od [[języki austronezyjskie|języków austronezyjskich]], dominujących w [[Indonezja|Indonezji]]. Niekiedy włącza się je w ramy większej [[języki zachodniopapuaskie|rodziny zachodniopapuaskiej]], wraz z językami [[Nowa Gwinea|nowogwinejskiego]] półwyspu [[Ptasia Głowa]]<ref name=:3>{{Cytuj |język=en |autor= Roger Blench, Matthew Spriggs |tytuł = Archaeology and język: Correlating archaeological and linguistic hypotheses |data= 1998 |isbn = 9780415117616 |wydawca = Psychology Press |url = https://books.google.com/books?id=DWMHhfXxLaIC |s=136}}</ref>, ale bywają także rozpatrywane jako samodzielna rodzina językowa, pozbawiona [[pokrewieństwo języków|pokrewieństwa]] z innymi językami<ref name=:2>{{Cytuj |język=en |autor=Nick Enfield, [[Bernard Comrie]] |tytuł=Languages of Mainland Southeast Asia: The State of the Art |data=2015 |isbn=9781501501685 |wydawca=Walter de Gruyter GmbH & Co KG |url= https://books.google.com/books?id=7_BeCAAAQBAJ |s=269}}</ref>. Badacze wskazują na bliski związek języków północnej Halmahery z językami z zachodniej Ptasiej Głowy, sugerując możliwość historycznej migracji z tego terenu północnej Halmahery<ref>{{Cytuj |czasopismo= Annual Review of Anthropology |wolumin=29 |data=2000 |autor =[[William Foley]] |tytuł=The Languages of New Guinea |jstor= 223425 |język=en |s=357–404}}</ref>. [[Ger Reesink]] nie znajduje jednak jednoznacznych dowodów na potwierdzenie pokrewieństwa między różnymi grupami języków „zachodniopapuaskich”, sugeruje zatem traktować grupę zachodniopapuaską jako [[liga językowa|geograficzną sieć]] niespokrewnionych rodzin językowych<ref>{{Cytuj |autor r =[[Ger Reesink]] |rozdział= West Papuan Languages |tytuł = Concise Encyclopedia of Languages of the World |data= 2010 |isbn = 978-0-08-087775-4 |wydawca = Elsevier |url = https://books.google.com/books?id=F2SRqDzB50wC |język = en}}</ref>.
 
Uwagę zwraca również niezgodność cech fizycznych ludności z postulowaną klasyfikacją językową. [[Ludy północnohalmaherskie]], reprezentujące typ mongoloidalny<ref>{{Cytuj |autor = Frank M. LeBar, George N. Appell |tytuł = Ethnic Groups of Insular Southeast Asia: Indonesia, Andaman Islands, and Madagascar |data = 1972 |isbn = 978-0-87536-403-2 |wydawca = Human Relations Area Files Press |s = 119 |url = https://books.google.com/books?id=JjWBAAAAMAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22The+interior+tribes+of+North+Halmahera+are+generally+of+Mongoloid%22+ |język = en}}</ref>, nie przypominają bowiem [[Papuasi|mieszkańców Nowej Gwinei]]<ref>{{Cytuj | url=http://etnolog.ru/people.php?id=SEVE | tytuł= Северохальмахерские народы (Индонезия) | opublikowany=Etnolog.ru | archiwum=http://web.archive.org/web/20200307110537/http://etnolog.ru/people.php?id=SEVE | zarchiwizowano=2020-03-07 |język =ru}}</ref>, a cechy typowo papuaskie w większej mierze wykazują lokalne [[ludy austronezyjskie]], zamieszkujące obszar południowej Halmahery<ref name=rb/>. [[Robert Blust]] tłumaczy ten paradoks dawną [[przesunięcie językowe|zamianą językową]] wśród miejscowej ludności i złożoną historią osadnictwa ludzkiego w regionie [[Moluki Północne|Moluków Północnych]] oraz dawną [[przesunięcie językowe|zamianą językową]] wśród obu grup ludności<ref name=rb>{{Cytuj |autor = [[Robert Blust]] |tytuł = The Austronesian languages |data = 2013 |isbn = 978-1-922185-07-5 |wydawca = Asia-Pacific Linguistics, School of Culture, History and Language, College of Asia and the Pacific, The Australian National University |s = 9 |url = https://openresearch-repository.anu.edu.au/handle/1885/10191 |język = en-AU}}</ref>. Podejmowano także próby łączenia języków północnohalmaherskich z [[języki timor-alor-pantar|językami timor-alor-pantar]] ([[Mark Donohue (językoznawca)|Mark Donohue]])<ref>{{Cytuj |autor = [[Gary Holton]], Laura C. Robinson |tytuł = The Linguistic Position Of The Timor-Alor-Pantar Languages |data = 2017 |wydawca = Zenodo |doi = 10.5281/zenodo.569391 |url = https://zenodo.org/record/569391 |język = en}}</ref> oraz [[języki andamańskie|andamańskimi]] ([[Joseph Greenberg]])<ref>{{Cytuj |autor = Marta Mirazón Lahr |tytuł = The Evolution of Modern Human Diversity |data = 1996 |isbn = 9780521473934 |s = 299–300 |url = https://books.google.com/books?id=vfpYrleTsMcC |seria = Cambridge studies in biological anthropology |wolumin = 18}}</ref>.
 
Języki północnohalmaherskie wykazują znaczne wpływy austronezyjskie, zarówno w zakresie [[Słownictwo|słownictwa]], jak i [[Gramatyka|gramatyki]]<ref>{{cytuj |autor = Tom Dutton, Darrell T. Tryon |autor r = [[Clemens L. Voorhoeve|C. L. Voorhoeve]] |rozdział = Contact-induced change in the non-Austronesian languages in the north Moluccas, Indonesia |tytuł = Language Contact and Change in the Austronesian World |data = 1994 |isbn = 978-3-11-088309-1 |wydanie = reprint 2010 |miejsce = Berlin, Boston |wydawca = De Gruyter Mouton |url = https://www.degruyter.com/view/books/9783110883091/9783110883091.649/9783110883091.649.xml |język = en}}</ref>. Naleciałości gramatyczne są szczególnie zaznaczone w językach [[Język ternate|ternate]], [[Język ternate|tidore]], [[język makian zachodni|makian zachodnim]] i [[język sahu|sahu]]<ref name=pb />. Bert Voorhoeve zauważył także szereg podobieństw leksykalnych między językami północnohalmaherskimi a językami centralnopapuaskimi z południowego wybrzeża [[Papua-Nowa Gwinea|Papui-Nowej Gwinei]], które mogą świadczyć o historycznym kontakcie językowym<ref name=pb />.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Języki_północnohalmaherskie”