SARS-CoV-2: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CoV2 (dyskusja | edycje)
m Literówka
→‎Budowa molekularna: drobne redakcyjne
Linia 31:
[[Plik:3D medical animation coronavirus structure.jpg|thumb|Budowa wewnętrzna SARS-CoV-2]]
[[Plik:SARS-CoV-2 genome.svg|thumb|Organizacja genomu]]
SARS-CoV-2 jest wirusem osłonkowym, którego genom stanowi jednoniciowe RNA o dodatniej polarności<ref name=":7">{{Cytuj |autor = Weilong Shang, Yi Yang, Yifan Rao, Xiancai Rao |tytuł = The outbreak of SARS-CoV-2 pneumonia calls for viral vaccines |czasopismo = npj Vaccines |data = 2020-03-06 |data dostępu = 2020-03-13 |issn = 2059-0105 |wolumin = 5 |numer = 1 |s = 1–3 |doi = 10.1038/s41541-020-0170-0 |url = https://www.nature.com/articles/s41541-020-0170-0 |język = en}}</ref>. Każdy wirion SARS-CoV-2 ma kształt zasadniczo kulisty, choć nieco [[Polimorfizm (biologia)|pleomorficzny]], o średnicy 60–140&nbsp;nm. Otoczony jest wyraźnymi wypustkami ({{ang.|spikes}}) o długości 9–12&nbsp;nm, nadającymi mu wygląd podobny do [[Korona słoneczna|korony słonecznej]]{{r|Zhu&20}}. Na dzień 13 marca 2020 roku przeprowadzono przynajmniej 75 kompletnych analiz genomu izolatów wirusa SARS-CoV-2<ref name=":11">{{Cytuj |tytuł = txid2697049 - Nucleotide - NCBI |data dostępu = 2020-03-13 |opublikowany = www.ncbi.nlm.nih.gov |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/?term=txid2697049 |język = en}}</ref>. Długość genomu wynosi od 29867 do 29903 nukleotydów<ref name=":11" /> (dokładna liczba zależy od źródła i wynosi przykładowo 29891<ref name=":7" /> lub 29903<ref>{{Cytuj |tytuł = Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 isolate Wuhan-Hu-1, complete genome |data = 2020-02-11 |data dostępu = 2020-03-13 |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MN908947.3 |język = en-US}}</ref>), co czyni go, podobnie jak w przypadku innych koronawirusów, jednym z największych wirusów RNA, zarówno pod względem długości genomu, jak i rozmiaru wirionu<ref name=":12">{{Cytuj |autor = Krzysztof Pyrć |tytuł = Ludzkie koronawirusy |czasopismo = Postępy Nauk Medycznych |data = |typ nośnika = PDF |url = http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2015/04/pnm_2015_048-054b.pdf}}</ref>.
 
Genom SARS-CoV-2 jest kodowany przez białka niestrukturalne (''{{ang. |nonstructural proteins}} lub ''nsp''; potrzebne do replikacji), strukturalne oraz pomocnicze (''{{ang. |accessory proteins''}})<ref>{{Cytuj |autor = Naina Barretto, Dalia Jukneliene, Kiira Ratia, Zhongbin Chen, Andrew D. Mesecar |tytuł = The Papain-Like Protease of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus Has Deubiquitinating Activity |czasopismo = Journal of Virology |data = 2005-12-15 |data dostępu = 2020-03-24 |issn = 0022-538X |wolumin = 79 |numer = 24 |s = 15189–15198 |doi = 10.1128/JVI.79.24.15189-15198.2005 |pmid = 16306590 |url = https://jvi.asm.org/content/79/24/15189 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Proteins of Coronavirus SARS-CoV-2 and related drugs in HOMCOS |data = |url = http://ipproo.protein.osaka-u.ac.jp/homcos/cgi-bin/sars_cov_2.cgi?LANG=en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Stanley Perlman, Jason Netland |tytuł = Coronaviruses post-SARS: update on replication and pathogenesis |czasopismo = Nature Reviews Microbiology |data = 2009-05-11 |data dostępu = 2020-03-24 |issn = 1740-1526 |wolumin = 7 |numer = 6 |s = 439–450 |doi = 10.1038/nrmicro2147 |url = https://www.nature.com/articles/nrmicro2147 |język = en}}</ref>. Podobnie jak inne koronawirusy, SARS-CoV-2 posiada cztery białka strukturalne<ref name=":12" /><ref name=":13">{{Cytuj |autor = Canrong Wu, Yang Liu, Yueying Yang, Peng Zhang, Wu Zhong |tytuł = Analysis of therapeutic targets for SARS-CoV-2 and discovery of potential drugs by computational methods |czasopismo = Acta Pharmaceutica Sinica B |data = 2020-02 |data dostępu = 2020-03-13 |s = S2211383520302999 |doi = 10.1016/j.apsb.2020.02.008 |url = https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S2211383520302999 |język = en}}</ref>:
 
* '''S''' (''ang. spike'') - białko fuzyjne lub glikoproteina powierzchniowa - odpowiedzialne za interakcję z receptorem na powierzchni komórek.
* '''E''' (''ang. envelope'') - białko płaszcza - odpowiedzialne m.in. za formowanie wirionów.
* '''M''' (''ang. membrane'') - białko błonowe lub membranowe - główne białko macierzy wirusa.
* '''N''' (''ang. nucleocapsid'') - białko nukleokapsydu - pełniące funkcję ochronną dla dużej cząsteczki RNA oraz uczestniczące w modyfikacji procesów komórkowych i replikacji wirusa.
 
Białko N utrzymuje genom RNA, a białka S, E i M tworzą razem otoczkę wirusa. Białko S jest odpowiedzialne za łączenie z błoną komórki gospodarza<ref name=":13" />. Glikoproteinę S funkcjonalnie różnicuje się na podjednostki S1 i S2. Podjednostka S1 pośredniczy w wiązaniu z receptorem powierzchniowym komórki gospodarza, a podjednostka S2 pośredniczy w fuzji z jej błoną komórkową i następnie wirus dostaje się do komórki poprzez [[Endocytoza|endocytozę]]<ref name=":14" />.