Języki papuaskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
dr. red., powt.
Linia 1:
[[Plik:New Guinea.png|thumb|300px|[[Nowa Gwinea]]]]
[[Plik:Area of Papuan languages.svg|thumb|300px|Zasięg geograficzny języków papuaskich]]
'''Języki papuaskie''' (nazwa prywatywna: ''języki nieaustronezyjskie''<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Kapita selekta manifestasi budaya Indonesia |data = 1984 |wydawca = Badan Penelitian dan Pengembangan, Departemen Luar Negeri bekerjasama dengan Alumni |s = 67 |url = https://books.google.com/books?id=ddcLAAAAIAAJ |język = id}}</ref>) – gromada językowa, zbiorcze określenie języków rdzennej ludności zachodniego [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]], nienależących ani do [[Języki austronezyjskie|języków austronezyjskich]], ani też do [[Języki australijskie|australijskich]]. Nazwa ta powstała przez wyłączenie dwóch powyższych [[Grupa językowa|grup języków]]<ref>{{Cytuj |autor = [[John Lynch (językoznawca)]] |tytuł = Pacific Languages: An Introduction |data = 1998 |isbn = 978-0-8248-1898-2 |wydawca = University of Hawaii Press |s = 61 |url = https://books.google.com/books?id=zYfV1jN3whUC |język = en}}</ref> i nie implikuje [[Pokrewieństwo języków|pokrewieństwa]], polegającego na posiadaniu przez te języki wspólnego przodka ([[prajęzyk]]a)<ref name=":1">{{Cytuj książkę|autor=[[Jozef Mistrík]] |tytuł=Encyklopédia jazykovedy |wydanie=1 |data=1993 |isbn=8021502509 |miejsce=Bratysława |wydawca=Obzor |oclc=29200758 |język=sk |strony =314}}</ref>. W skład językówgrupy papuaskichpapuaskiej wchodzi 750–1000 języków używanych przez 4–8 mln ludzi<ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = ПАПУАССКИЕ ЯЗЫКИ |opublikowany = Энциклопедия Кругосвет |url = http://web.archive.org/web/20200306203119/https://www.krugosvet.ru/enc/gumanitarnye_nauki/lingvistika/PAPUASSKIE_YAZIKI.html |język = ru}}</ref>{{odn|Genzor|2015|s=423}}, m.in. mieszkańców [[Nowa Gwinea|Nowej Gwinei]] i [[Wyspy Salomona (archipelag)|Wysp Salomona]] oraz niektórych niepapuaskich Indonezyjczyków<ref name=:3/>. Ustalenie dokładnej liczby języków papuaskich utrudnia brak wyraźnego rozróżnienia między językiem a dialektem{{odn|Genzor|2015|s=423}}.
 
Do lat 50. prawie wszystkie języki papuaskie pozostawały nieudokumentowane, a ich związki rodzinne były całkowicie niezbadane<ref name=":3" />. Przed kontaktem europejskim nie wypracowały własnych systemów pisma<ref name=":1" />. Dopiero później wyodrębniono dziesiątki grup genetycznych, łączonych w większe zespoły, na podstawie danych z zakresu leksykostatystyki, [[Typologia języków|typologii]] oraz [[Językoznawstwo historyczno-porównawcze|językoznawstwa historyczno-porównawczego]]<ref name=":3" />. Nie jest jednak jasne, czy grupy te można sprowadzić do jednej rodziny językowej<ref name=":1" />. [[William Foley|William A. Foley]] (1986) wskazuje na istnienie co najmniej sześćdziesięciu rodzin języków papuaskich, trudnych do powiązania bez adekwatnej dokumentacji i wiedzy [[Językoznawstwo synchroniczno-porównawcze|komparatystycznej]]<ref>{{Cytuj |autor = [[William Foley|William A. Foley]] |tytuł = The Papuan Languages of New Guinea |data = 1986 |isbn = 978-0-521-28621-3 |wydawca = Cambridge University Press |s = 3 |url = https://books.google.com/books?id=KCATREJERGoC |język = en}}</ref>. Wątpliwości budzi również kwestia związku języków [[Nowa Gwinea|Nowej Gwinei]] z nieaustronezyjskimi językami wschodniej Indonezji i [[Timor Wschodni|Timoru Wschodniego]]<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Berita antropologi |data = 1978 |wydawca = Facultas Sastra, Djurusan Antropologi, Universitas Indonesia |s = 80 |url = https://books.google.com/books?id=aUW2AAAAIAAJ |język = id}}</ref>.