Liczba (językoznawstwo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Poszerzenie treści
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 1:
{{inne znaczenia|2=[[Liczba (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa „liczba”]]}}
'''Liczba''' – [[kategoria gramatyczna]] dotycząca niektórych [[część mowy|części mowy]]. Służy określaniu pojedynczości lub mnogości przedmiotów, osób{{odn|Karlík|Večerka|2017}}. W różnych językach świata funkcjonuje w różny sposób, w niektórych nie występuje jako kategoria gramatyczna{{odn|Karlík|Večerka|2017}}.
 
== Rozróżnienie liczb gramatycznych ==
 
* [[liczba pojedyncza]] (singularis),
* [[liczba mnoga]] (pluralis);
* [[liczba podwójna]] (dualis) – np. w [[Język słoweński|języku słoweńskim]], [[Język litewski|litewskim]] czy [[Język arabski|arabskim]];
* [[liczba potrójna]] (trialis) – np. w języku [[Język tok pisin|tok pisin]] oraz [[Język bislama|bislama]];
* [[liczba poczwórna]] (quartalis) – np. w [[Język marszalski|języku marszalskim]];
* liczba kilkukrotna (paucalis) – częściowo występuje w [[Język arabski|języku arabskim]];
* liczba mnoga partytywna;
* liczba mnoga inkluzywna i ekskluzywna (tj. ''my'' jako osoba pierwsza wraz z drugą oraz ''my'' jako tylko osoby pierwsze) – np. w [[Język malajski|języku malajskim]].
=== Dystrybutywność a kolektywność ===
Mnogość obiektów może być ujmowana dystrybutywnie lub kolektywnie.
* ''[[Singulare tantum|singularia tantum]]'' – wyrazy występujące jedynie w liczbie pojedynczej, np.:
ryż, powietrze, zawiść, młodzież, sitowie;
* ''[[Plurale tantum|pluralia tantum]]'' – wyrazy występujące wyłącznie w liczbie mnogiej, np.: grabie,
skrzypce, spodnie, usta, drzwi.
 
== Liczba w języku polskim ==
 
W [[język polski|języku polskim]] kategoria liczby dotyczy [[rzeczownik]]a, [[przymiotnik]]a i [[czasownik]]a. We współczesnej [[język ogólnopolski|polszczyźnie standardowej]], a także w większości innych języków słowiańskich{{odn|Karlík|Večerka|2017}}, występuje [[liczba pojedyncza]] i [[liczba mnoga]], dawniej była upowszechniona także [[liczba podwójna]].