Aleksander Wat: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, kat., usunięcie powtórzeń
Linia 33:
Jego ojcem był Mendel Michał Chwat, erudyta, [[Chasydyzm|chasyd]], a matką Rozalia z Kronsilberów. W latach 1911–1914 uczył się w rosyjskim gimnazjum rządowym, potem w [[Gimnazjum Jakuba Finkla]], a następnie w [[Gimnazjum Rocha Kowalskiego]], wraz z [[Anatol Stern|Anatolem Sternem]]<ref>Zieliński J., ''Dwudziestowieczny Marsjasz'', s. 475.</ref>, gdzie w 1918 zdał maturę. Zaraz po maturze podjął zamiar udania się do Rosji, aby wspomóc rewolucję, do czego jednak nie doszło. Studiował na Wydziale Filozoficznym [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]] w latach 1918–1920 i 1920–1926, gdzie znajdował się pod dużym wpływem profesora [[Tadeusz Kotarbiński|Tadeusza Kotarbińskiego]].
 
W czasie studiów związał się z poetami z kręgu [[futuryzm]]u [[Dadaizm|dadaizującego]], w tym roku ukazał się poemat ''JA z jednej strony i JaJA z drugiej strony mopsożelaznego piecyka''. W czasie [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny z bolszewikami]] wstąpił ochotniczo do wojska, pomimo otwarcie pacyfistycznych poglądów. Nie wziął udziału w walkach, stacjonował w [[Ostrów Wielkopolski|Ostrowie Wielkopolskim]] (wraz z [[Jarosław Iwaszkiewicz|Jarosławem Iwaszkiewiczem]]). W latach 1921–1922 był redaktorem czasopisma „Nowa Sztuka”, a w latach 1924–1925 „Almanachu Nowej Sztuki”. W 1924 wstąpił do Związku Literatów Polskich, w 1926 przebywał w Paryżu. W tym samym roku ukazuje się jego opowiadanie ''[[Żyd Wieczny Tułacz]]'', a także zbiór opowiadań ''Bezrobotny Lucyfer'', poznaje się wówczas z [[Andrzej Stawar|Andrzejem Stawarem]] – znajomość ta zapoczątkowuje okres fascynacji marksizmem w życiu Wata. Na początku następnego roku, 27 stycznia, ożenił się z [[Paulina Wat|Pauliną Lew]], nazywaną Olą.
 
Wydawnictwo ''[[Towarzystwo Wydawnicze „Rój”|Rój]]'' publikowało jego przekłady dzieł m.in. [[Heinrich Mann|Henryka Manna]], [[Ilja Erenburg|Ilji Erenburga]] i [[Fiodor Dostojewski|Fiodora Dostojewskiego]]. W 1928 z okazji dziesiątej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości razem z [[Leon Schiller|Leonem Schillerem]] i [[Władysław Daszewski|Władysławem Daszewskim]] zorganizował widowisko sceniczne pod tytułem ''Polityka społeczna'' oparte na autentycznych materiałach krytyczne wobec stosunków panujących w fabrykach i polityki społecznej<ref>Marci Shore: ''Kawior i popiół''. Świat Książki Warszawa 2012, s.101-102.</ref>. W 1929 został redaktorem ''[[Miesięcznik Literacki (1929–1931)|Miesięcznika Literackiego]]'' i kierownikiem Spółdzielni Wydawniczej „Tom”. ''Miesięcznik Literacki'' był pismem literacko-politycznym, głosem środowiska marksistowskich pisarzy i poetów, do których, oprócz Wata, zaliczali się: [[Władysław Broniewski]], [[Stanisław Ryszard Stande|Stanisław Stande]], [[Andrzej Stawar]], [[Władysław Daszewski]], [[Henryk Drzewiecki]], [[Witold Wandurski]], [[Jan Hempel (filozof)|Jan Hempel]], [[Bruno Jasieński]] i [[Leon Schiller]]. Pismo ukazywało się do lipca 1931, jego żywot zakończyło aresztowanie części zespołu, w tym Wata, 10 września 1931. Spędził w więzieniu ponad 3 miesiące, na początku przy [[Ulica Dzielna w Warszawie|ul. Dzielnej]], potem na [[Mokotów|Mokotowie]]. Kilka tygodni przed aresztowaniem, 23 lipca 1931, urodził się jego jedyny syn [[Andrzej Wat|Andrzej]]. Po wyjściu z więzienia i nieudanych próbach reaktywowania pisma rozpoczął pracę, jako kierownik literacki, w wydawnictwie [[Gebethner i Wolff]].