Brygada Świętokrzyska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 101:
* 24 sierpnia akcja w rejonie [[Fanisławice|Fanisławic]] przeciwko [[2 Brygada AL „Świt”|2 Brygadzie AL „Świt”]] pod dowództwem [[Tadeusz Maj (pułkownik)|Tadeusza Maja]] ps. „Łokietek”, którzy wysadzili pociąg cywilny i ograbili polskich pasażerów<ref>Kamil Detka, ''Militarne i polityczne aspekty funkcjonowania Brygady Świętokrzyskiej NSZ w latach 1944-1945 i powojenne losy jej żołnierzy'', Zeszyty Historyczne – Kombatanci Ziemi Świętokrzyskiej, Zeszyt 5, s. 23</ref>. Po otoczeniu gajówki, w której spodziewano się partyzantów komunistycznych, doszło do wymiany ognia, podczas której 2 AL-owców i gajowy Wozniak AK-owiec zginęło, a 1 został ranny, okazało się, że reszta oddziału AL przebywała w innym miejscu, zdobyto natomiast tabory Brygady AL „Świt”, w tym: 3 pistolety maszynowe, 1 karabin ppanc. i amunicję;
* Tego samego dnia w lasach między [[Oleszno (województwo świętokrzyskie)|Olesznem]] a Lasocinem oddział Władysława Kołacińskiego ps. „Żbik”, wracając spod Fanisławic, natknął się i rozbroił oddział AL [[Jan Okrutny|Jana Okrutnego]] ps. „Zaręba”, wziętych do niewoli 32 partyzantów komunistycznych i radzieckich skoczków zwolniono;
* 8 września zlikwidowanie w rejonie wsi [[Rząbiec]] oddziału AL [[Tadeusz Grochal|Tadeusza Grochala]] ps. „Tadek Biały” oraz grupy radzieckiego wywiadu wojskowego pod dowództwem Iwana Iwanowicza Karawajewa. Po krótkiej wymianie strzałów pomiędzy grupą aprowizacyjną AL a patrolem Brygady przysłane na miejsce starcia posiłki AL pojmały złożony z 12<ref>Kamil Detka, ''Militarne i polityczne aspekty funkcjonowania Brygady Świętokrzyskiej NSZ w latach 1944-1945 i powojenne losy jej żołnierzy'', Zeszyty Historyczne – Kombatanci Ziemi Świętokrzyskiej, Zeszyt 5, s. 26</ref> żołnierzy patrol pod dowództwem ppor. [[Franciszek Bajcer|Franciszka Bajcera]] ps. „Sanowski”. Jednemu z żołnierzy patrolu udało się uciec i poinformować o sytuacji dowództwo Brygady, resztę oddziału NSZ zaczęła przesłuchiwać grupa działaczy PPR, znajdująca się w szeregach AL. Następnie doszło do ataku Brygady, w wyniku którego całkowicie rozbito oddział AL – według meldunku NSZ zginęło 34 komunistów, rannych 30, a 67 bolszewików dostało się do niewoli (10 żołnierzy radzieckich wraz z T. Grochalem i I. I. Karawajewem zdołałazdołało wycofać się). Do niewoli dostało się także 40 Polaków, członków AL – część z nich zwolniono, a kilkunastu wstąpiło do Brygady Świętokrzyskiej<ref name="autonazwa1">Marek J. Chodakiewicz, Piotr Gontarczyk, Leszek Żebrowski ''Tajne oblicze GL-AL i PPR. Dokumenty'' Burchard Edition, Warszawa, 1999, {{ISBN|83-87654-03-5}}, tom 3, s. 248.</ref>. Jeńcy z NSZ w momencie uwolnienia stali nad wykopanymi przez siebie grobami<ref>Kamil Detka, ''Militarne i polityczne aspekty funkcjonowania Brygady Świętokrzyskiej NSZ w latach 1944-1945 i powojenne losy jej żołnierzy'', Zeszyty Historyczne – Kombatanci Ziemi Świętokrzyskiej, Zeszyt 5, s. 26</ref> Według wersji NSZ, wśród jeńców radzieckich doszło po pojmaniu do buntu, w czasie jego tłumienia zostało ciężko rannych 4 (dwóch później zmarło) żołnierzy NSZ, a 67 partyzantów radzieckich zostało zabitych. Z kolei według źródeł AL{{fakt}}, w potyczce po Rząbcem zginęło 16 członków AL, a 32 pozostałych i 73 partyzantów radzieckich dostało się w ręce Brygady. Według niektórych źródeł<ref>Rafał Wnuk „Brygada Świętokrzyska. Zakłamana legenda”, „aleHistoria”</ref> partyzanci radzieccy zostali zabici podczas ucieczki podjętej gdy zorientowali się, że są prowadzeni na egzekucję. 4 jeńców – Polaków, w tym łączniczkę AL, którym udowodniono bandytyzm (przesłuchano m.in. miejscową ludność<ref>{{Cytuj | url=https://echodnia.eu/swietokrzyskie/bitwa-partyzancka-pod-rzabcem-tak-bylo-naprawde/ar/10617864 | tytuł=Bitwa partyzancka pod Rząbcem – tak było naprawdę &#124; Echo Dnia Świętokrzyskie<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=echodnia.eu | język=pl | data dostępu=2019-08-27}}</ref><ref>{{Cytuj | url=https://www.nsz.com.pl/index.php/wspomnienia/186-antoni-bohun-dbrowski-bitwa-pod-rzbcem | tytuł=Antoni Bohun Dąbrowski – Bitwa pod Rząbcem – NSZ – Narodowe Siły Zbrojne<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.nsz.com.pl | język=pl | data dostępu=2019-08-27}}</ref> – rozstrzelano, 13 pozostałych wcielono do Brygady, zaś resztę uwolniono; zdobyto 2 ckm, 1 granatnik, 2 karabiny ppanc., 50 pistoletów maszynowych, 120 kb, 20 pistoletów, radiostację i dużą ilość amunicji<ref>„Bogdan Hillebrandt, ''Partyzantka na Kielecczyźnie''MON, Warszawa 1967, s. 465.</ref>.
{{osobny artykuł|Bitwa pod Rząbcem}}
* W połowie października oddziały Brygady przeszły na obszar powiatu radomszczańskiego. Zajmowały się głównie zwalczaniem niewielkich oddziałów Armii Ludowej i skoczków radzieckich, m.in. 13 października zlikwidowano porywający zakładników<ref>Kamil Detka, ''Militarne i polityczne aspekty funkcjonowania Brygady Świętokrzyskiej NSZ w latach 1944-1945 i powojenne losy jej żołnierzy'', Zeszyty Historyczne – Kombatanci Ziemi Świętokrzyskiej, Zeszyt 5, s. 30</ref> oddział AL [[Stanisław Wilk (żołnierz)|Stanisława Wilka]] ps. „Sarna”, działający w rejonie [[Sekursk]]a oraz zniszczono pod [[Soborzyce|Soborzycami]] radziecką radiostację, której załoga, nie chcąc się poddać, zginęła w płonącej stodole. Wyłapywano i zabijano również pojedynczych członków AL i PPR, co skutecznie sparaliżowało działalność komunistów w tym rejonie;