Ї: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
w tekście jest diereza
Znacznik: Anulowanie edycji
m poprawa linków, WP:SK
Linia 12:
Wymowa [{{IPA|ji}}] w pozycji po samogłosce jest powszechna w językach słowiańskich – por. polskie ''zbroi'' [{{IPA|zbrɔji}}]. Jednakże na piśmie opozycja I - JI (Ї) występuje wyłącznie w językach czeskim, słowackim i ukraińskim, natomiast języki polski, białoruski i rosyjski do oznaczenia obu dźwięków [{{IPA|i}}] i [{{IPA|ji}}] używają tego samego znaku I (И).
 
Znak ten przeszedł do [[Język ukraiński#Cyrylica ukrai%C5%84skaukraińska|cyrylicy]] z [[Głagolica|głagolicy]], znak '''Ⱛ''' (ižica), to litera z [[Głagolica|głagolicy]], odpowiednik głosek jy, których wydźwięk zachowany został jedynie w języku [[Ukraiński|ukraińskimukraiński]]m i jest reprezentowany poprzez znak '''Ї'''.
 
W starej (XIX-XX w.) pisowni zachodnioukraińskiej litera Ї mogła występować również po spółgłosce, zastępując wówczas teoretyczny dwuznak ЬІ i oznaczając ''i zmiękczające''<ref>{{cytuj stronę|url=http://izbornyk.org.ua/ukrmova/um17.htm|tytuł=Желехівка|język=uk|data dostępu=2016-01-12}}</ref>. W dialektach zachodnioukraińskich występowała wówczas bowiem fonetyczna różnica między ''i zmiękczającym'' (pochodzącym głównie z dawnych ''ě'', ''e'') a ''i niezmiękczającym'' (pochodzącym z dawnego ''o''), które oznaczano literą І<ref>{{cytuj stronę|url=http://gazeta.ua/articles/istoriya-movi/_ak-sto-rokiv-tomu-mova-obyednala-shid-i-zahid/483379|tytuł=Як сто років тому мова об'єднала схід і захід|język=uk|data dostępu=2016-01-12}}</ref>. Ponieważ na wschodzie Ukrainy opozycja ta wówczas już nie występowała, kompromisowa ortografia z [[1928]] r. wykluczyła takie zastosowanie litery Ї. Na skutek upowszechniania normy ogólnonarodowej, obecnie rozróżnienie to jest w zaniku również na Ukrainie Zachodniej.