Język tonalny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 7:
'''Język tonalny''' − [[język (mowa)|język]], w którym każda sylaba ma przypisany pewien ton, polegający na odpowiedniej modulacji głosu. Najwięcej języków tonalnych występuje w [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]] oraz w zachodniej [[Afryka|Afryce]]. Przykładami języków tonalnych są [[język tajski|tajski]], [[język wietnamski|wietnamski]], [[język chiński|języki chińskie]], [[języki czadyjskie|czadyjskie]] czy też [[język joruba]].
 
Ton należy odróżnić od [[Akcent wyrazowy|akcentu tonicznego]] występującego w takich językach, jak starożytna [[Język grecki|greka]], [[język serbsko-chorwacki|serbsko-chorwacki]], [[język szwedzki|szwedzki]], [[język norweski|norweski]], [[język łotewski|łotewski]] czy [[język japoński|japoński]], a polegającego na podwyższeniu lub obniżeniu tonu niektórych sylab w [[wyraz]]ie.
 
Ton w językach tonalnych ma najczęściej [[Cecha fonologiczna relewantna|funkcję dystynktywną]], tzn. dany ton decyduje o znaczeniu wyrazu. Przykład z języka tajskiego: ''Maí maĭ maî maī'' "Nowe„Nowe drewno się pali, nieprawdaż?"<ref>Joe Cummings: Thai Phrasebook, Lonely Planet 1984 {{Lang|en}}.</ref>.
 
Istnieją dwa typy tonów: rejestrowe ({{w języku|en|register}}), których wysokość nie ulega zmianie, oraz konturowe ({{w języku|en|contour}}), których wysokość ulega zmianie w obrębie jednej sylaby. Przykłady tonów konturowych: rosnąco-opadający, wysoki opadający, średni rosnący, opadająco-falujący<ref>Alfred F. Majewicz, ''Języki świata i ich klasyfikacja'' s. 191</ref> Kontury oznacza się zazwyczaj podwójnymi cyframi od 1 (ton najniższy) do 5 (ton najwyższy), np. 55: ton bardzo wysoki (5) równy; 31: zaczynający się tonem średnim (3), opadający do tonu bardzo niskiego (1).
Linia 31:
* Alfred F.. Majewicz, ''Języki świata i ich klasyfikacja'', PWN, Warszawa, 1989, {{ISBN|83-01-08163-5}}
* Monika Heyder, ''Język wietnamski - rozmówki'' Assimil {{ISBN|978-83-89876-42-3}}
* {{Cytuj|autor = David Smyth |tytuł = Thai |data = 2003 |isbn = 0-340-86857-0 |wydanie = [New ed.] |miejsce = London |wydawca = Teach Yourself |oclc = 56441950|Język=en }}
* ''Cantonese Chinese Phrase Book'', Berlitz Publishing, SingaporeSingapur 2005 {{Lang|en}}>
* {{Cytuj|autor = Kam Y Lau |tytuł = Cantonese Phrasebook |data = 1995 |isbn = 0-86442-340-3 |wydanie = 2nd ed2|język=en |miejsce = Hawthorn, Vic., Australia |wydawca = Lonely Planet Publications |oclc = 34039466 }}
 
== Linki zewnętrzne ==