|
[[Plik:Rakow-glogow.jpg|thumb|200px|Przykład gry fizycznej]]
'''Gra''' – czynność o ustalonych zasadach, w której udział bierze jedna lub więcej osób. Od innych [[Rozrywka|rozrywek]] grę oddziela istnienieddziela ścisłegoistnieego zbioru zasad gry, od innych skodyfikowanych czynności jej rozrywkowy charakter.
Termin '''gra''' jest też używany w wielu (niepowiązanych z sobą) dziedzinach nauki, a jego znaczenie zależy od rozważanej dyscypliny.
== Gry jako forma rozrywki ==
Gry mogą mieć charakter zarówno fizyczny (gra w [[piłka nożna|piłkękę nożną]]) jak też umysłowy ([[szachy]]) bądź hazardowy ([[ruletka (gra)|ruletka]]). Wiele gier ma charakter pośredni między tymi kategoriami. Większość gier, choć nie wszystkie, ma charakter konkurencyjnywszonkurencyjny i celem gracza bądź grupy graczy jest pokonanie pozostałych uczestników. Występują również [[Gra komputerowa|gry komputerowe]], które w dzisiejszych czasach zdominowały to pojęcie.bą
Wszystkich gier jest bardzo wiele, ale można jebarde pogrupować w kilka dużych kategorii:
* '''Gry logiczne''' – bez elementu losowego i fizycznego, czyli takie, w którychczyltórych wygrana zależy od sprawności umysłowej (w praktyce od trafności posunięć).
** [[gra planszowa|Planszowe gry umysłoweumysło]] – [[go]], [[szachy|hy]], [[warcaby]], [[gomoku]], [[kółko i krzyżyk|kół]] itp<nowiki/>pytania. SąMogą zawieraementy konkurencyjne, jeśli nagrodą nie jest sama odpowiedź na pytanie, ale także (lub zawszewyłącznie) gramiodpowiedź konkurencyjnymileczy.
* '''[[Gra losowa|Gry losowe]]''' – takie w których w
** [[Quiz|Gry quizowe]] – gracz ma tu za zadanie udzielenie odpowiedzi na zadawane pytania. Mogą zawierać elementy konkurencyjne, jeśli nagrodą nie jest sama odpowiedź na pytanie, ale także (lub wyłącznie) odpowiedź lepsza od współgraczy.
* '''Gry oparte na sprawności fizycznejfiz''' – oparteparte na zadaniu (bądź zadaniach) do wykonania, które mają sprawdzić różne cechy sprawności psycho-ruchowej gracza (np. zręczność, szybkość, siłę itp.). Gry takie mogąGą być zabawami dla dzieci, pomagającymi im w rozwoju fizycznym. Szczególnym rodzajem mogą tu być [[Komputerowa gra zręcznościowa|gry zręcznościowe]], które mogą być realizowane także poprzez komputer. ▼* '''[[Gra losowa|Gry losowe]]''' – takie w których wynik nie jest możliwy do przewidzenia i nie istnieją strategie umożliwiające polepszenie swojego wyniku bez złamania zasad gry. Przykładem może być [[ruletka (gra)|ruletka]], [[lotto]], [[wojna (gra karciana)|wojna]].
* '''Gry logiczno-losowe''' – różne gry, w którychp. [[chińczyk (gra planszowa)|chińczyk]], [[Monopoly]]).
▲* '''Gry oparte na sprawności fizycznej''' – oparte na zadaniu (bądź zadaniach) do wykonania, które mają sprawdzić różne cechy sprawności psycho-ruchowej gracza (np. zręczność, szybkość, siłę itp.). Gry takie mogą być zabawami dla dzieci, pomagającymi im w rozwoju fizycznym. Szczególnym rodzajem mogą tu być [[Komputerowa gra zręcznościowa|gry zręcznościowe]], które mogą być realizowane także poprzez komputer.
* '''Gry logiczno-losowe''' – różne gry, w których o zwycięstwie decyduje zarówno los jak i umiejętności. Do tej kategorii należy zaliczyć większość gier w karcianych (np. [[poker]]), a także część gier planszowych (np. [[chińczyk (gra planszowa)|chińczyk]], [[Monopoly]]).
Gry można też podzielić na pewne grupy ze względu na rodzaj rozgrywki, najważniejsze z nich to:
* [[Gra casual|Gry rekreacyjne]] – proste w swojej budowiebużym elementem losowym i łatweróżnym, dow nauczeniazależności od gry, aelementem dające[[umysł]]owym dużoi przyjemnościzwykle sąbez gryelementu fizycznego. Może to być poker, ruletka, różnego typu automaty ([[jednoręki rekreacyjnebandyta]]).
* [[Gry hazardowe]] – z dużym elementem losowym i różnym, w zależności od gry, elementem [[umysł]]owym i zwykle bez elementu fizycznego. Może to być poker, ruletka, różnego typu automaty ([[jednoręki bandyta]]).
* [[Gra strategiczna|Gry strategiczne]] – rodzaj gier planszowych, w których plansza jest mapą pewnego obszaru, zazwyczaj podzieloną na heksagonalne pola. Przeważnie są to gry, w które grają dwie przeciwstawne strony, posiadające własne jednostki o rozbudowanej charakterystyce, umieszczane na planszy w postaci żetonów. O skuteczności działań decydują zarówno czynniki losowe (losowanie wyników potyczek np. kośćmi do gry), jak i posunięcia, strategie graczy.
* [[Gra fabularna|Gry fabularne]] – są to gry, w których gracze wcielają się w pewne role (o określonej charakterystyce) i odgrywają je w fikcyjnym świecie (często z rozbudowaną historią i zasadami). Gracze zazwyczaj nie konkurują ze sobą i nie dążą do wyeliminowania sięgracsię z rozgrywki, lecz starają się wspólnie rozwiązywać stawiane przez [[Mistrz gry|mistrza gry]] problemy. Zazwyczaj nie sprawdzają sprawności fizycznej graczy (oparte na opowieściach i rozmowach), mogą jednak zawierać elementy sprawnościowe związane z konkretnymi zadaniami, asprawnoiązaneretnymi takżezadaniakże np. pojedynki mogą być odgrywane na wpół realistycznie.
* [[Gra bitewna|Gry bitewne]] – jest to połączenie planszowych gierplanszor strategicznych z grami fabularnymi. Zamiast plansz używane są makiety i podczas prowadzonych na ich terenie walk, istotne są trzy a nie tylko dwa wymiary. Makiety nie są przeważnie dzielone na żadne pola. Do mierzenia odległości używa się prostych narzędzi takich jak zwykłe linijki. Zamiast żetonów w grach bitewnych używane są figurki. Z gier fabularnych przeważnie wzięte są jedynie typy postaci oraz warstwa estetyczna.
* [[Gra karciana|Gry karciane]] – gry, w których używa się różnego typu taliityalii kart, najczęściej losowanych i rozdawanych pomiędzy graczy. Niektóre z gier karcianych znane są jako [[hazard|gry hazardowe]] np. [[poker]].
** [[Kolekcjonerska gra karciana|Kolekcjonerskie gry karciane]] – typ gier karcianych związanych z grami fabularnymi i gramifabrami planszowymi, w których każda karta ma swoje rozbudowane funkcje w grze i może służyć jako element planszy, postać, przedmiot, zdarzenie itp.
== Gry w naucesrfhg ==
=== Psychologia ===
{{Osobny artykuł|Gra psychologiczna}}
Pojęcie '''gra''' (gra p
Pojęcie '''gra''' (gra psychologiczna) występuje też w dziale psychologii o nazwie [[analiza transakcyjna]] (''zobacz też:'' [[lista typów gier w analizie transakcyjnej]]).
=== Filozofia ===
W [[filozofia analityczna|filozofii analitycznej]] dużą rolę odegrało zastosowanie przez [[Ludwig Wittgenstein|Wittgensteina]] pojęcia „gry językowej” do analizy funkcjonowania języka (zob. ''[[Dociekania filozoficzne]]'').
=== Matematyka i jej zastosowania ===
{{dopracować|sekcja|zweryfikować|definicja (patrz dyskusja)}}
Innym znaczeniem słowa '''grag''' jest [[Struktura matematyczna|model matematyczny]], w którym uczestniczy kilku graczy starających się uzyskać dla siebie jak najlepszy wynik. Modele takie odwzorowują dobrze wiele sytuacji [[ekonomia|ekonomicznych]], [[biologia|biologicznych]] i innych. Dział [[matematyka|matematyki]] zajmujący się tymizajmujmi grami to [[teoria gier]].
W [[teoria mnogości|teorii mnogości]] i pokrewnych dziedzinach matematykidziedzinematyki rozważa się [[gry nieskończone]], które tworzą wygodny język do analizy i badania szeregu abstrakcyjnych własności (''zobacz też:'' [[aksjomat determinacji]], [[proper forsing]]).
== Gatunki gier komputerowych ==
{{Osobny artykuł|Lista gatunków gier komputerowych}}
*[[Komputerowa gra logiczna|iczne]]
* [[Gra casual|gry rekreacyjne]]
* [[Komputerowa gra logicznaplatformowa|gry logiczneplamowe]]
* [[Komputerowa gra platformowazręcznościowa|gry platformowezrściowe]]
* [[Komputerowa gra zręcznościowa|gry zręcznościowe]]
* [[Komputerowa gra przygodowa|gry przygodowe]]
* [[Komputerowa gra akcji|gry akcjigrkcji]]
* [[Komputerowa gra sportowa|gry sportowe]], [[Komputerowe wyścigi|wyścigi]]
* [[Komputerowa gra fabularna|gry fabularneularne]] (cRPG), [[MMORPG]]
* [[Komputerowa gra strategiczna|gry strategiczne]]
* [[Komputerowa gra symulacyjna|gry symulacyjne]]
* [[survival horror|survhorror]]y
* [[gra edukacyjna|gry edukacyjne]]
{{commonscat|Games}}
== Bibliografia ==
* srthjetwjkdykdyk
* {{cytuj książkę | imię = Jakub | nazwisko = Bączek | tytuł = Animacja czasu wolnego | rok = 2009 | miejsce = Warszawa | wydawca = Stageman Polska | isbn = 978-83-928702-1-0 | język = pl}}
{{Kontrola autorytatywna}}
| 